432 ton demir = 1 ton ilaç

ANKARA - Ankara Ticaret Odası'nın araştırmasına göre Türkiye'nin 432 ton demir satışından elde ettiği gelirle 1 ton ilaç, 2 bin 612 TIR çimento satışından elde ettiği gelirle 1 TIR bilgisayar, 1 TIR domates satışından elde ettiği gelirle de sadece 7 kilo domates tohumu satın alınabiliyor.

Ankara Ticaret Odasından (ATO) araştırmaya ilişkin yapılan açıklamada, Ar-Ge'ye yaptığı yatırım tutarı bazı uluslararası şirketlerden bile düşük kalan Türkiye'nin, ileri teknoloji ürünleri ihracatının toplam ihracatı içerisindeki payının yüzde 3'te kaldığı, ağırlıklı olarak 'katma değeri düşük ucuz ürünler ihraç eden Türkiye'nin' 2009 yılındaki dış ticaret açığının yarısından fazlasının ileri teknoloji ürünleri dış ticaretinden kaynaklandığı kaydedildi.

Açıklamada, ATO'nun yaptığı belirlemelere göre; Türkiye'nin ileri teknoloji ürünü ihracatının 2009 yılında 3,1 milyar dolar düzeyinde kaldığı, aynı yıl yapılan toplam 102,1 milyar dolarlık ihracatın sadece yüzde 3'ünün ileri teknoloji ürünleri olarak isimlendirilen, 'hava taşıtları, uzay araçları, aksam ve parçaları, Eczacılık ürünleri, Ofis, Muhasebe ve Bilgi İşleme Makineleri, Radyo, Televizyon, Haberleşme Teçhizatı ve Cihazları ve Tıbbi Aletler, Hassas Optik Aletler ve Saatler'den meydana geldiği belirtildi.

Türkiye'nin aynı yıl yaptığı ileri teknoloji ürünleri ithalatının ise 15,5 milyar dolar olarak gerçekleştiği ifade edilen açıklamada, Türkiye'nin 2009 yılında yaptığı 140,8 milyar dolarlık ithalatının yüzde 11'ini ileri teknoloji ürünlerinin oluşturduğu kaydedildi. Açıklamada, ham petrol, doğal gaz ve petrol ürünleri ithalatı hariç tutulduğunda ise ileri teknoloji ithalatının toplam ithalat içerisindeki payının yüzde 14'e çıktığı belirtildi.

Dış ticaret açığının sebebi

2009 yılında 38,7 milyar dolar olan Türkiye'nin dış ticaret açığının yüzde 32'sini oluşturan 12,4 milyar dolarlık kısmının ileri teknoloji ürünü dış ticaretinden meydana geldiği belirtilen açıklamada, ham petrol doğal gaz ve diğer enerji ürünleri hariç tutulduğunda ise dış ticaret açığının yaklaşık yüzde 98'inin ileri teknoloji ürünleri dış ticaretinde verilen açıktan kaynaklandığının hesaplandığı kaydedildi. Açıklamada, yüksek teknoloji endüstrilerinin, Ar-Ge yoğun endüstriler olduğu için genel olarak yüksek katma değerli, diğer bir ifadeyle "yükte hafif pahada ağır" mal üretiği, ihracatı ağırlıklı olarak orta ve düşük teknoloji ile tarım ürünlerine dayanan Türkiye'nin ise kelimenin tam anlamıyla "yükte ağır, pahada hafif" mal üretip sattığı ifade edildi. Bu nedenle Türkiye'nin bazen bir kiloluk bir ithalat için TIR'lar dolusu mal vermek zorunda kaldığına işaret edilen açıklamada, şu görüşlere yer verildi:

"Türkiye'nin ihracatının ağırlık olarak büyük bölümünü çimento oluşturuyor. Öyle ki 86,2 milyon ton olan 2009 yılındaki ihracatın 20,8 milyon tonluk kısmını çimento, klinker ve alçı ihracatı, 11 milyon tonluk kısmını demir çelik (yuvarlak, kütük, blum) ihracatı oluşturdu. İki ürünün toplam ağırlığı Türkiye;nin yaptığı ihracatın toplam ağırlığının yüzde 35'ine yaklaşıyor.

Türkiye dışarıdan ortalama 570 dolardan (kilosu ortalama 156 dolar) bir adet dizüstü bilgisayar alabilmek için kilosu 6 sentten 2 bin 612 kilo çimento satmak zorunda kalıyor. Bir TIR'ın ortalama 24 ton taşıdığı dikkate alırsa Türkiye 1 TIR dolusu dizüstü bilgisayar alabilmek için 2 bin 600 TIR dolusu çimento satıyor."

Cep telefonunun kilosuna ambalaj ve diğer aksesuarları da dahil 295 dolar ödeyen Türkiye'nin demir-çeliğin kilosunu ise ortalama 44 sentten sattığına dikkati çekilen açıklamada, yani bir TIR dolusu cep telefonu alabilmek için 670 TIR dolusu demir satmak gerektiği kaydedildi.

Bir kilo kalp pili =1 otobüs

Bir TIR ilaç alabilmek için 582 TIR dolusu ekmeklik un, 1 TIR dolusu aşı alabilmek 2 bin 88 TIR dolusu krom cevheri 1 kilo Alprazolan isimli ilacı almak için 1 TIR dolusu (yaklaşık 25 bin kilo) anorganik kimyasal ürün, organik, anorganik bileşik satmak gerektiği belirtilen açıklamada şöyle denildi:

"Türkiye 2009 yılında 30,5 milyon dolar vererek 9 bin 158 adet kalp pili ithal etti. Kalp pilleri için pil başına ortalama 3 bin 380 dolarlık bir ödeme yapıldığı dikkate alındığında, bir kalp pili alabilmek için yaklaşık bir TIR dolusu arpa vermek gerektiği ortaya çıkıyor. Bir kalp pilinin 20-25 gram olduğu dikkate alındığında da bir kilo kalp pili 168 bin doları buluyor. Buna göre de bir kilo kalp pili bir otobüsün değerine ulaşıyor.

Yine 2,5 ton yük taşıyan bir kamyonet dolusu iç organ protezi alabilmek için 2,1 milyon dolar ödemek, diğer bir ifadeyle 160 tane otomobil vermek gerekiyor. İthalat fiyatı 300 bin doları aşan bir bilgisayarlı tomografi cihazı için de yaklaşık 25 TIR dolusu mermer gerekiyor.

Türkiye, bir adet helikopter satın alabilmek için 49 TIR dolusu kabuksuz fındık ihraç etmek zorunda bulunuyor. 5 bin 610 kilo buğday verilerek ancak 1 kilo uçak ve helikopter yedek parçası alınabiliyor. Bir uçak alabilmek için de 723 TIR dolusu kuru kayısı satmak gerekiyor. Türkiye;nin toplam kuru kayısı ihracatı 6 uçak almaya yetmiyor."

Tohumun maliyeti

Açıklamada, Türkiye'nin sadece ileri teknoloji ürünlerinde değil, tarım ürünlerinde de benzeri bir durum yaşadığına vurgu yapılarak tarım ürünü ihracatı yerine söz konusu ürünlerin tohumlarını geliştirip ihraç etmenin çok daha kazançlı sonuçlar verdiği, söz gelimi bir kilo domates tohumu alabilmek için 3 bin 429 kilo domates satmak gerektiği, bir başka ifadeyle 7 kilo domates tohumunun bir TIR dolusu domatese denk düştüğü öne sürüldü.

Aynı şeyin diğer tohumluluklar için de geçerli olduğu belirtilen açıklamada, patlıcan tohumunun kilosu 6 bin 349 dolardan ithal edilirken, patlıcanın dışarıya kilosu 89 sentten satıldığı belirtildi. Açıklamada, "Bir kilo patlıcan tohumu 7 tondan fazla patlıcana denk geliyor. Bir TIR dolusu patlıcan 3,5 kilo patlıcan tohumu alabiliyor" denildi.

Aygün: Türkiye, yüksek teknolojiye seyirci kalıyor

ATO Başkanı Sinan Aygün, Ar-Ge'ye bir uluslararası ilaç firması kadar bile kaynak ayıramayan Türkiye'nin yüksek teknolojiye seyirci kaldığını belirtti. Ar-Ge yoğun sektörlerin çok yüksek katma değerli ürünler üretip sattığına dikkati çeken Aygün, Türkiye'nin ileri teknoloji ürünü ihracatının, toplam ihracatının yüzde 3'ünü oluşturduğu, hatta AB'nin hesaplamalarına göre bu oranın yüzde 1,7 civarında kaldığını kaydetti. Aygün, buna karşılık ileri teknoloji ürünü ithalatının toplam ithalatın yüzde 11'inden fazlasını oluşturduğunu belirtti.

Türkiye'nin orta ve düşük teknoloji ile tarım ürünü ihracatıyla uluslararası düzeyde rekabet edemeyeceğini ve sürekli yüksek tutarlarda dış ticaret açığı vermek zorunda kalacağını vurgulayan Aygün, artık yapısal hale gelen cari işlemler açığı sorununun ancak ileri teknoloji ürünü ihracatıyla çözülebileceğini bildirdi."