223 bin 400 dosya uzlaşmayla sonuçlandırıldı

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Alternatif Çözümler Dairesi Başkanlığı'nın düzenlediği, "Uzlaştırma Çalıştayı ve Ödül Töreni" programının açılışındaki konuşmasında, uzlaştırıcıların eğitiminden denetimine, uygulamadan mevzuata kadar sorunların masaya yatırılacağı çalıştayda gündeme getirilen konuların, önerilerin bakanlık tarafından değerlendireceğini söyledi.

Mahkemelerde klasik dava ve arama yollarının gerekli olduğunu, ancak bunun yeterli olmadığını anlatan Gül, hukuk sistemlerinin adaletin sosyal hedefine odaklandığını, uyuşmazlıkların en kısa sürede, en az masrafla, en etkili biçimde çözme arayışına gidildiğini, bunun için de alternatif çözüm yollarının giderek yaygınlaştığını kaydetti.

Gül, uyuşmazlıkların klasik dava yolu dışında çözümünün ceza mahkemeleri ve savcılıkların da iş yükünü azalttığını dile getirerek, şöyle devam etti:

"Emek zaman ve kaynak tasarrufu da böylece sağlanmaktadır. Uzlaşma yoluna gidilmeyen veya gidilmesi mümkün olmayan davalar da hızlanmaktadır. Uzlaştırma Kurumu sistemimize ilk kez 2005'te girdi. Ceza adaleti sistemindeki bu önemli reform mevzuattan veya uygulamadan kaynaklanan bir dizi sebeplerle başlangıçta istenen sonuçları verememiş, sınırlı bir alanda kalmıştır. Ancak 2016'da gözden geçirilen uygulama ve mevzuat sonucunda, oldukça kapsamı genişletilmiş ve uygulamada da önemli başarılar elde edilmiştir. Uzlaştırma işlemlerinin eğitimli uzlaştırıcılar eliyle ve bu alanda uzmanlaşmış Cumhuriyet savcılarının gözetiminde yürütülmesi esası benimsenmiştir."

Gül, uzlaştırıcıların eğitiminden denetimine kadar bu süreçte düzenleyici ve denetleyici rolü için Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı'nın kurulduğunu anlatarak, uzlaştırma sürecinin artık bu alanda eğitimli uzlaştırıcılar tarafından sürdürüleceğini dile getirdi.

Ekim ayında başlayan uzlaştırma eğitimlerine 33 bin kişinin katıldığını belirten Gül, "Bu eğitimler, 27'si Türkiye genelinde olmak üzere 42 eğitim kurumunca verilmiştir. 11 Mart 2018'de ilk defa uzlaştırmacı yazılı sınavı gerçekleştirilmiş ve bu sınava 30 bin 700 kişi katılmıştır. 28 bin 500 kişi başarılı olmuştur. Bakanlığımız tarafından nisan ayı içerisinde bu sınavı başarıyla geçenlerin sicilleri oluşturulacak, başvuruları alınacak, uzlaştırmacı sicilleri bakanlığımızda tutulacaktır. Mayıs ayı başında göreve başlayacak bu uzlaştırıcılarımız tarafından uzlaştırma ifa edilecektir. Adalet hizmetlerine omuz verecek olan yeni uzlaştırmacılarımıza şimdiden başarılar diliyorum." diye konuştu.

"Sitemle mağdurun hakları korunuyor"

Adalet Bakanı Gül, kurumun daha etkin uygulanmaya başlamasıyla birlikte 2017'de, 223 bin 400 dosyanın uzlaşmayla sonuçlandırıldığını dile getirerek, şunları kaydetti:

"2015 ve 2016'ya kıyasla 2017'deki uzlaştırma oranı yaklaşık 20 kat artışla sonuçladı. 2017'de asliye ceza ve çocuk ceza mahkemelerine yaklaşık 1 milyon dava açıldı. 2017'de gerçekleştirilen uzlaştırma dosyalarına bakıldığında bu davaların yaklaşık yüzde 20'sine tekabül etmektedir bu oran. 2018 ocak ve şubat ayında uzlaşmayla sonuçlanan dosya sayısı 228 bin 872, uzlaşılamayan dosya sayısı 4 bin 985'tir. Bu rakamlar uzlaştırma kurumunun sadece ceza mahkemelerine yansıyan kısmıdır. Uzlaştırma usulü mağdurun maddi ve manevi zararlarını en kısa sürede telafi ederek esasen hukuk uyuşmazlıklarının da kalıcı çözümüne çok önemli katkıda bulunmaktadır. Böylece suç nedeniyle tazminat davası açılmasına gerek kalmamakta, açılan davadan ise feragat edilmiş sayılmaktadır. Kurumun faydaları hukuk mahkemesi alanında da görülmektedir."

Sitemle bir taraftan mağdurun haklarının korunmasını, diğer taraftan da failin eyleminin haksızlık içeriğiyle yüzleşmesine ve bunun telafisine imkan sağlandığını vurgulayan Gül, mağdur-fail uzlaşmasında tarafların tamamen kendi iradeleriyle sonuç üzerinde anlaşmaya vardığını, bazen özür ve helalleşme, bazen de maddi zararın telafisi biçimde anlaşıldığını kaydetti.