2025 Çanakkale Zaferi'nin kaçıncı yılı?
Bugün Çanakkale Zaferi'nin yıldönümü... Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün 11 ay cephede bulunduğu ve üç önemli kritik askerî müdahalesi ile muharebelerin yönünü değiştirdiği Çanakkale Zaferi, 18 Mart 1915'te kazanıldı. İtilaf Devletleri'nin İstanbul'u işgal planını sekteye uğratan ve Rusya'da Çarlık Rejimi'nin yıkılmasıyla sonuçlanan bu zaferin 2025'te 110'uncu yılını kutluyoruz.
Çanakkale Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu’nun İttifak Devletleri içinde girdiği 1. Dünya Savaşı sırasında 1915-1916 yıllar arasında Çanakkale Gelibolu Yarımadası’nda yapılan deniz ve kara muharebelerine verilen isim.
Birleşik Krallık, Fransa ve Rusya’nın oluşturduğu İtilaf Devletleri, Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’u alarak İstanbul ve Çanakkale boğazlarının kontrolünü ele geçirmek, İtilaf Devletleri’nin güçlü devleti Almanya’nın müttefiklerinden birini, yani Osmanlı’yı savaş dışı bırakmak istiyordu. Ayrıca İngiltere ve Fransa bu yolu kullanarak müttefikleri Rusya’ya destek verebilecekleri güzergâhı oluşturmak istiyordu.
İtilaf Devletleri, savaş boyunca yaklaşık 560 bin asker ve 248 savaş gemisi bulunan bir donanmayı Çanakkale’ye getirdi. Osmanlı ise müttefiki Almanya ile birlikte büyük oranda kendi vatandaşlarından oluşan küçük bir orduya sahipti. Donanmadaki gemi sayısı ise sadece 59’du.
İşte bu şartlar altında Türkler, İtilaf Devletleri’ne geçit vermedi ve tarihin bu en kanlı sayfalarından birinde Çanakkale’nin geçilmez olduğunu dünyaya kanıtladı.
Mustafa Kemal gidişatı değiştirdi
Türkiye’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk yaklaşık 11 ay Çanakkale cephesinde bulundu.
Mustafa Kemal; Arıburnu, Anafarta ve Kireçtepe bölgelerindeki üç önemli kritik askerî müdahalesi ile Çanakkale Savaşları’nın kaderini tayin etti.
Bunlardan Arıburnu müdahalesi, 25 Nisan 1915 tarihinde İngilizlerin ilk çıkarma teşebbüsleri olan Arıburnu çıkarmasına karşı yapıldı.
Conkbayırı-Anafarta müdahalesi, 6 Ağustos 1915 tarihinde ikinci çıkarma teşebbüsleri olan ve Conkbayırı-Anafarta hattını ele geçirmek teşebbüsüne karşı 9 ve 10 Ağustos 1915 tarihlerinde; Kireçtepe müdahalesi ise, Anafarta çıkarması sonrası kuşatma manevrası amacıyla yapılan Kireçtepe sırtlarını ele geçirme hedefli İngiliz girişimine karşı 16 Ağustos 1915’te gerçekleşti.
Çanakkale Zaferi’nin kaçıncı yılı?
3 Kasım 1914’ten itibaren açılan Çanakkale Cephesi’nde özellikle deniz sektörüne ait hareketlilik şubat ayında artmıştı.
18 Mart 1915’te İtilaf Donanması, Çanakkale Boğazı’nı geçme girişiminde başarısız olarak ve ağır kayıp vererek geri çekildi.
İşte bu tarih Çanakkale Zaferi’nin yıldönümü olarak kutlanıyor. Çanakkale Zaferi 1915’te yaşandığına göre bu yıl zaferin 110’uncu yılını idrak ediyoruz.
Öte yandan 18 Mart Çanakkale Zaferi'nin olduğu gün resmi tatiller arasında bulunmuyor.