‘2023 ihracat hedefinin altının doldurulması gerek’

TAYLAN BÜYÜKŞAHİN - İSTANBUL

İhracatta bu yılın başından itibaren başlayan düşüş hemen hemen bütün sektörleri olumsuz etkiledi. Parite ve çevre ülkelerde yaşanan krizler nedeniyle yaşandığı söylenen ihracat kaybı sonrası gözler ihracatçı birliklerine çevrildi. İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kahyaoğlu, ocak ayından bugüne kadar sektörde ciddi bir düşüş yaşadıklarını, ihracatta yüzde 50’lere varan kayıpları olduğunu kaydetti. Kahyaoğlu, “Bizim sektörde şunu görüyoruz. Ağırlık noktamız Çin’de hükümetin aldığı bir takım kararlar var. Yeni başkan geldiğinde yolsuzlukla ilgili çalışmaya başladı. Bundan da en fazla etkilenen inşaat sektörü oldu. Mermer de oraya dahil olduğu için sıkıntı yaşıyoruz. Ama Türkiye’ye baktığımızda, ülke ihracatının tümünde bir düşme var. Doların yükselmesine rağmen ihracat düşüyor. Daha fazla para kazanmamız gerekirken bu olmuyor. Bunun sebebine iyi bakmamız gerek” dedi.

Düşüşün tek sebebi dünyadaki gelişmeler değil 

Dünyadaki gelişmelerin ihracatın düşmesinde etken olduğunu, ama bunun düşüşe yüzde 100 sebep olmadığının altını çizen Kahyaoğlu, sözlerine şöyle devam etti: “İnsanların anlatmaya çalıştığı ama anlatamadığı bir şey var. Tırnak içinde söylüyorum; her ne kadar 2023 konusunda konuşmamız istenmiyorsa da, burada sadece biz konuşalım diyenler olsa da, ben katılmıyorum buna. 2023 hedefi hepimizin, tüm birliklerin hedefi. Bunun savunması veya yargılanması tek bir tarafa bağlı olmaması lazım. Ben savunanlardan biriyim. İstiyorum ki 500 milyar dolarlık hedef yakalansın. Ama bunu yakalayamayacağımızı ben biliyorum. Her şey ortada. Siz bir hedef koyduğunuzda, hedefin altını dolduramıyorsanız o hedef tutmaz. Bana sektör başkanı olarak kimse sordu mu ‘Arkadaş bu rakamı yakalamak için maden sektörü ne istiyor ki bu rakamı yakalasın?’ Teşvik istemek çok kolay. Ama bu sadece teşvikle olacak şey değil. Benim hedefl erimin tutturulması için sektörden görüş alınması lazım. Benden görüş alınmadı. Peki, benim sektörümü benden daha iyi kim bilebilir? Devlet de zor bilir. Buna Ekonomi Bakanlığı da dahil. Nihat Bey (Zeybekci) tekstilci, tekstili benden daha iyi bilir. Ben tekstili bilmem ama madeni de ben iyi bilirim. Ben derken şahsım değil, İMİB’den bahsediyorum. Siz bana, sektöre danışmadan, fikir almadan ve bunları yerine getirmeden 500 milyar dolar hedefi nasıl yakalarsınız? Hedef koyuyoruz ama altı dolu değil.” 

2012’de çıkartılan genelgenin etkileri devam ediyor 

Önümüzdeki 2 ayın sektörleri adına çok önemli olduğunu vurgulayan Kahyaoğlu, havaların kötü gitmesinin, ocakların geç açılmasının ve 2012'de çıkartılan Başbakanlık Genelgesi'nin etkilerinin halen devam etmesinin kendilerini olumsuz etkilediğini ifade etti. Kahyaoğlu, “Yeni açılacak sahalar genelge yüzünden 3 yıldır açılamıyor. Açılsaydı ne olurdu? Türkiye’de 200-250 çeşit olan mermer çeşidi, 300’e çıkardı. Öyle olsaydı ihracatımız da olumlu etkilenirdi. 2002’den günümüze Türkiye’nin ihracatı 4.4 kat, bizim maden ihracatı ise 7 kat büyüdü. Bizim 2023 yılı hedefimiz 23 milyar dolar ihracat. Ancak 2012 genelgesi, yaşanan krizler sektörü zayıfl attı” dedi. 

Genelge konusunda ilgili bakanlarla çok defa konuştuğunu anlatan Kahyaoğlu, ancak bu görüşmeler sonrası istedikleri sonucu alamadıklarını dile getirdi. Kahyaoğlu, şunları söyledi: “Dünyada yıllık 20 milyar dolarlık doğaltaş ihracatı oluyor. Dünya rezervinin yüzde 35-40’ı bizde diye söze başlıyorsak bir şeyler anlatırken, bizim bu 20 milyar dolarlık ticaretten 7-8 milyar dolar pay almamız gerek. Öyleyse biz eksi bakiyedeyiz. Bizim bu 20 milyar dolarlık pastadan neden daha fazla pay alamadığımıza bakmamız lazım. Hataları gidermemiz lazım. Kimine göre çevre ülkelerde yaşanan sıkıntılar bu düşüşte etken. Biz mesela Suriye’ye eskiden günde 5-6 gemi ikinci, üçüncü kalite mermer gönderiyorduk. Irak’ta IŞİD’in ülkeyi ele geçirmeye çalışması, Libya’da kurulan hükümetin Türkiye ile ilişkileri askıya alması bizim işlerimizi olumsuz etkileyen diğer unsurlar. Hindistan’a satmaya başladık ama orada da kota sıkıntısı var. Bir tek ABD’de artıya geçtik bu dönemde. Kesilmiş ürün ilk defa bu yıl Çin rakamlarını geçti. Tabi bloktaki azalmayı tolare edemiyor, açığı kapatamıyor.”

Yurtdışında yaşayan Türkler tanıtım ağına katılmalı

Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının ihracat ağına katılması gerektiğini vurgulayan Kahyaoğlu, dünyanın hemen hemen her ülkesinde Türklerin yaşadığını ve oralarda Türk ürünlerini tanıtabileceklerini kaydetti. Bunun devlet eliyle yapılması gerektiğini belirten Kahyaoğlu, bu projenin hayata geçmesi durumunda Türkiye’nin ihracatının 2-3 katına çıkabileceğini savundu.