2014’te uygulanacak 4857 Sayılı İş Kanunu’ndaki idari para cezaları
Ahmet Metin AYSOY
SGK E. Başmüfettişi
Bilindiği üzere, 30.3.2005 tarih ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 17’nci maddesi "İdari para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298’inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır" hükmünü amirdir. Söz konusu madde hükmü gereğince, 4857 sayılı İş Kanunu’ndaki idari para cezaları her yıl 1 Ocak’tan itibaren yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanmaktadır. Bu itibarla, 19.11.2013 tarih ve 28826 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, 430 sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde, yeniden değerleme oranı %3.93 olarak belirlendi. Diğer bir anlatımla 2013 yılında uygulanan idari para cezaları, 2014 yılında %3.93 oranında artırılacak. Bu minvalde, 2013 ve 2014 yıllarına ilişkin hazırlanan, 4857 sayılı İş Kanunu’ndaki idari para cezaları mukayeseli tablosu; idari cezayı doğuran eylemler ve bunlarla ilgili kanun maddelerini de içermektedir. İdari para cezasına muhatap olmamak için, işverenlerin veya insan kaynakları yöneticilerinin, idari cezayı doğuran eylemleri bilmelerinde fayda bulunmaktadır. Tabloda da görüldüğü üzere, yüksek cezayı gerektiren eylemler;
- İşyerini muvazaalı olarak bildirmek,(15.226 TL idari para cezası)
- İş-Kur’dan izin almaksızın iş ve işçi bulma faaliyetinde bulunmak, (15.226 TL idari para cezası)
- İş müfettişlerinin davetine gelmemek, ifade ve bilgi vermemek, gerekli belge ve delilleri göstermemek ve vermemek, kendilerine gerekli kolaylığı göstermemek, iş müfettişleri tarafından ifade ve bilgilerine başvurulan işçilere telkinde bulunmak, işçileri gerçeği saklamaya ya da değiştirmeye sevk etmek veya zorlamak, iş müfettişlerinin teftiş ve denetim görevlerini yapmalarını ve sonuçlandırmalarını engellemek. (12.181 TL idari para cezası)
Öte yandan, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27’nci maddesi ‘’ İdarî para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idarî yaptırım kararına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç on beş gün içinde, sulh ceza mahkemesine başvurulabilir. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde idarî yaptırım kararı kesinleşir.’’ Hükmünü amirdir. Bu itibarla, hakkında uygulanan idari para cezasına itiraz etmek isteyen işverenin, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27’inci maddesi uyarınca, tebliğ tarihinden itibaren en geç on beş gün içinde sulh ceza mahkemesine başvurması gerekir. İşverenlerin bu hususa dikkat etmeleri önem arz etmektedir.