2009'un ihracat şampiyonu Oyak Renault

İSTANBUL - Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, 2009 yılının en büyük ihracatçısı 3 milyar 12 milyon 461 bin 935,15 dolar ile Oyak Renault Otomotiv Fabrikaları A.Ş. oldu.

"Türkiye'nin en büyük 1.000 ihracatçısı" TİM Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Büyükekşi tarafından düzenlenen toplantıyla açıklandı.

Büyükekşi'nin verdiği bilgiye göre, 2009 yılında gerçekleştirilen 102,1 milyar dolarlık ihracatın yüzde 62,2'sini ilk 1.000 ihracatçı firma gerçekleştirdi.

Türkiye'nin ihracatının yüzde 53,4'ünü ilk 500 ihracatçı firma, yüzde 9,1'ini ikinci 500 ihracatçı firma ve yüzde 37,5'lik kısmını ise diğer ihracatçı firmalar gerçekleştirdi.

En büyük ihracatçılar

2009 yılının en büyük ihracatçıları sıralamasında ilk sırada 3 milyar 12 milyon 461 bin 935,15 dolar ile Oyak Renault Otomotiv Fabrikaları yer alırken, ikinci sırayı 2 milyar 84 milyon 111 bin 309,39 dolar ile Vestel Dış Ticaret, üçüncü sırayı 2 milyar 81 milyon 957 bin 351,03 dolar ile Ford Otomotiv aldı.

Sıralamada ilk 20 ihracatçı sırasıyla Tofaş, Tüpraş, Arçelik, Toyota Otomotiv, Habaş, İçdaş, GSD Dış Ticaret, Diler Dış Ticaret, Şişecam Dış Ticaret, Çolakoğlu Dış Ticaret, BSH Ev Aletleri, Pergamon-Status Dış Ticaret, Bosch Sanayi ve Ticaret, Mercedes-Benz Türk A.Ş, Yücel Boru, Trakya Tekstil ve Giyim ile Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü yer aldı.

İstanbul 11 ihracatçısını kaybederek yüzde 2 kayıp yaşadı

Bu yıl 492 ihracatçısı ile en başarılı il İstanbul olurken, İstanbul'u İzmir, Bursa, Ankara ve Gaziantep izledi. İstanbul, 11 ihracatçısını kaybederek yüzde 2 kayıp yaşadı.

Bölgesel olarak bakıldığında ise ilk sırayı 610 firma ile Marmara Bölgesi alırken, ikinci sırada ise 129 firma ile Ege Bölgesi, üçüncü sırada 83 firma ile İç Anadolu yer aldı.

Geçtiğimiz yıl ihracat gerçekleştiren firmaların yüzde 75,7'si üretici ihracatçı, yüzde 17,7'si grup dış ticaret firması ve yüzde 6,5'i sektörel sermaye dış ticaret şirketinden oluştu.

İlk 10 üretici ihracatçı firma

Verilere göre, ilk 10 üretici ihracatçı firma sıralamasında 3 milyar 12 milyon dolar ile Oyak Renault birinci sırada yer alırken, ikinci 2 milyar 82 milyon dolar ile Ford Otomotiv, üçüncü 2 milyar 4 milyon dolar ile Tofaş oldu. Tofaş'ı sırasıyla Tüpraş, Arçelik, Toyota, Habaş, İçdaş, BSH ve Bosch izledi.

Dış ticaret firmalarında ilk 10 ise 2 milyar 84 milyon dolar ile Vestel Dış Ticaret'in ardından Yücel Boru, Kibar Dış Ticaret, Kaptan Metal, Ekom Eczacıbaşı, Ram Dış Ticaret, Sanko Dış Ticaret, Yeşim Satış Mağazası ile Zorlu Dış Ticaret'ten oluştu.

İlk 10 sektörel sermaye dış ticaret şirketleri ise GSD, Diler, Çolakoğlu, Pergamon-Status, Trakya Tekstil, Birgi Birleşik Giyim, Hey Dış Ticaret, GAAT, GİSAD ile DTS Denizli Tekstil oldu.

İlk 500'de yüzde 51 kar artışı var

Geçtiğimiz yıl ilk 500 içerisindeki ihracatçı firmaların ortalama karlılığı yüzde 5,35'den 8,08'e, ikinci 500'de yüzde 4,9'dan 6,93'e yükseldi. TİM Başkanı Büyükekşi, ilk 500'de yüzde 51, ikinci 500'de yüzde 41 oranında karlılıkta artış olduğuna dikkati çekerek, "Kriz yılı olduğu ve ihracat düştüğü halde karlılıkta artış var. Bu, hep 'kur kur' diye devamlı gündeme getirdiğimizin ne kadar etkisi ve katkısı olduğunu gösteriyor" değerlendirmesinde bulundu.

İlk 1.000 ihracatçı firmanın karlılığı ise yüzde 7,45 iken, yabancı sermayeli şirketlerin karlılığı yüzde 6,55 oldu. Büyükekşi, bu duruma ilişkin ise "Yerli şirketlerin yabancı şirketlere göre daha karlı olduğu dikkati çekiyor. Demek ki yabancı şirketler kar merkezi olarak Türkiye'yi seçmiyorlar. Karlarını yurt dışında bırakıyorlar" yorumunu yaptı.

İhracatın yüzde 64,1'i sanayi mamulleri

TİM verilerine göre, ilk 1.000 ihracatçı firmanın gerçekleştirdiği ihracatın yüzde 64,1'lik bölümünü sanayi mamulleri oluştururken, işlenmiş petrol ürünlerinin oranı yüzde 8,7 oldu.

1-99 arasında işçi çalıştıran firmalarda ortalama 16 beyaz yakalı bulunurken, çalışan sayısı 1.000 ve üzeri olan firmalarda rakam 704'e çıkıyor.

2009 yılında ilk 500 içindeki firmaların ortalama çalışan sayısı 645 iken, bu rakam ikinci 500'de 272'ye geriledi.

1.000 firmadan 100'ü isminin açıklanmasını istemedi

TİM Yönetim Kurulu Başkanı Büyükekşi, ilk 1.000 ihracatçıyı 2003 yılından beri açıkladıklarını hatırlatarak, geçen yıl ihracatta yüzde 22,5 oranında düşüş yaşandığını, 2007'de 107,2 milyar dolar seviyesindeki ihracatın 2008'de 132 milyar dolar olurken, bunun geçen yıl 102,1 milyar dolara gerilediğini, 2009 yılında 48 bin 500 firmanın ihracat yaptığını ifade etti.

Büyükekşi, toplantıda soruları yanıtlarken 1.000 firmadan 100 civarında ihracatçının isminin açıklanmasını istemediğini bildirdi.

İhracatta kurun çok etkili olduğunun altını çizen Büyükekşi, "Kur ne kadar aşağı düşerse ihracatçı o kadar sıkıntı yaşıyor. Geçen yıl ihracatçı avro/dolar paritesinden açığını kapattı. Şu andaki parite değişimi ihracatımızı olumsuz etkiliyor" dedi.

Türkiye'ye kısa vadeli fonların az gelmesiyle kur üzerindeki baskının da azalacağına işaret eden Büyükekşi, "Kısa vadeli giriş çıkışları bizim zapturapt altına almamız gerekiyor. Bu konuda mali kural çok net ve önemli" diye konuştu.

Mehmet Büyükekşi, haziran ayında yapılacak TİM seçimlerinde başkanlığa tekrar aday olacağını, bundan sonra seçimlerin 4 yılda bir yapılacağını kaydederek, "İnşallah bu görevi en iyi biçimde yerine getirebiliriz" dedi.