193 şirket 24 yılda yatırımcıya 41.5 milyar $ temettü dağıttı

İSTANBUL - Hisseleri İMKB'de işlem gören 193 şirket ilk halka arzından bugüne 10.2 milyar dolarlık bedelli sermaye artırımı yaparken 41.5 milyar dolarlık temettü dağıttı.

Bizim Menkul Değerler'in yaptığı analize göre 1986 yılından beri incelenen 193 şirket için yatırımcılar ilk halka arzdan bu yana 89,9 milyar dolar maliyete katlanırken 142,9 milyar dolar gelir sağladı. Bizim Menkul'ün raporunda "küçük yatırımcının sadece fiyat hareketlerinden kazanım sağladığı uzun vadeli yatırım ortamı için uygun bir zemin bulunmadığı kanaatindeyiz" değerlendirilmesine yer verildi.

Bizim Menkul Değerler Kurumsal Finansman ve Araştırma Departmanı tarafından hazırlanan İMKB'de işlem gören şirketlerin halka arzından itibaren gerçekleştirdikleri bedelli sermaye artırımları ve temettü verimliliğinin değerlendirildiği rapora göre İMKB'de 1986 yılından itibaren 193 şirket toplam 10,2 milyar dolar bedelli sermaye artırımı gerçekleştirdi. 193 şirketten 1986 yılından itibaren toplam 41,5 milyar dolar temettü dağıtımı yaşandı. Aracı kurumun geçen yıl yaptığı çalışmada şirketlerin dağıttığı toplam temettü miktarı 38 milyar dolardı.

Bizim Menkul Değerler'in hesaplamasına göre halka arzdan bu yana ortalama yıllık bileşik getirisi pozitif seyreden 98 şirket bulunurken 95 şirketin yatırımcısına getirisi negatif oldu. Karlı şirketler toplam bedelli sermaye artışının yüzde 57'sini gerçekleştirirken toplam temettünün yüzde 80'lik kısmını tekrar yatırımcısına dağıttı. Halka arzdan bu yana ortalama bileşik getirisi negatif seyreden şirketler ise toplam bedelli sermaye artışının yüzde 43'ünü gerçekleştirirken temettü olarak yatırımcısına sadece yüzde 20'lik kısmın geri dönüşünü sağladı. Tüm şirketlerden yatırımcılara sağlanan net nakit girdisi 31.3 milyar dolar olurken bu rakamın 27.4 milyar doları halka arzdan bu yana getirisi pozitif seyreden şirketlerden gerçekleşirken getirisi sıfırın altında olan şirketlerden sadece 3.8 milyar dolar net nakit girişi gerçekleştirdi.

17 şirket bedelli sermayeden artırmadan temettü dağıttı

İncelenen şirketlerden 17'si halka arzından bu yana hiç bedelli sermaye artırımı gerçekleştirmeden temettü dağıtımı yaparken bu şirketler Bim, Adana Çimento C, Adana Çimento B, Türk Telekom, Bosch Fren, Atakule GYO, Akmerkez GYO, Selçuk Ecza, Plastikkart, Batı Söke, Albaraka, Nurol GYO, Armada, Sinpaş GYO ve Silverline oldu.

İncelenen 20 şirket ise halka arzından bu yana hiç temettü dağıtımı gerçekleştirmezken yatırımcılarından toplanan bedelli sermaye artırımı ile şirket bünyesine nakit girişi sağladı. Bunlar Mensa Mensucat, Dardanel, İpek Matbacılık, Kardemir, Menderes Tekstil, Penguen Gıda yüksek bedelli sermaye artırımları ile dikkat çekerken bu listede yer alan diğer şirketler Karel, Ceylan Giyim, Berdan Tekstil, Escort Computer, Burçelik Vana, Gersan Elektrik, Mert Gıda Giyim, Serve Kırtasiye, Arsan Tekstil, Ersu, Yapı Kredi Koray, Selçuk Gıda, Metemteks Tekstil, Sağlam GYO olarak sıralandı.

Yatırımcılar ilk arzdan beri 142.9 milyar dolar gelir sağladı

Bizim Menkul Değerler'in raporunda "İncelediğimiz toplam 193 şirket için yatırımcılar ilk halka arzdan bu yana 89,9 milyar dolar maliyete katlanırken 142,9 milyar dolar gelir sağlanmıştır. 193 şirketin 24 yıllık sürede ortalama yıllık bileşik getirisi yüzde 1,95 olmuştur. Yıllık getirisi pozitif seyreden 98 şirket; halka arzdan bu yana 37,6 milyar dolar nakit girişi sağlarken 109,9 milyar dolar yatırımcılarına artı değer oluşturmuştur.

98 şirketin 24 yıllık sürede ortalama yıllık bileşik getirisi ise yüzde 4,56'dır. Yıllık getirisi negatif seyreden 95 şirket için ise; halka arzdan bu yana yatırımcılar 52,2 milyar dolar maliyete katlanırken cari durumda oluşan artı değer ise sadece 33,0 milyar dolardır. 95 şirketin halka arzdan bu yana ortalama yıllık bileşik getirisi yüzde -1,89'dur" denildi.

Raporda şirket bazında incelendiğinde ise halka arzından bu yana getirisi en yüksek ilk 20 şirket sıralamasında en yüksek getiriyi Bim Mağazacılık'ın sağladığı belirtilirken Acıbadem, Adana Çimento C, Adana Çimento B, Aslan Çimento ve Banvit'in de yüksek getirili şirketler olarak öne çıktığı kaydedildi.

Sektörel bazda bakıldığında ise yüzde 10'un üzerinde getiri sağlayan şirketlerin gıda ve çimento sektöründe ağırlık kazandığının görüldüğü ifade edilen arporda "Bir önceki bölümde hiç bedelli sermaye artırımı yapmadığı halde temettü dağıtan şirketler sıralamasında Bim Mağazacılık, Adana Çimento C ve Adana Çimento B yer almakta idi. Bu şirketlerin hiç bedelli artırım yapmadığı halde yüksek getirili şirketler sıralamasında üst sıralarda yer almasını olumlu değerlendirmekteyiz" ifadelerine yer verildi.

2009 yılında 193 şirketten 64'ü temettü dağıttı

2009 yılında dağıtılan temettüleri de değerlendirilen aracı kurum,raporunda şöyle denildi: "İncelediğimiz 193 şirketten 64 şirket temettü dağıtmıştır. İnceledeğimiz şirketler arasında en yüksek temettüyü Türk Telekom dağıtmış olup 2009 yılında en yüksek temettü dağıtan şirketler çalışmanın genel kapsamında da değerlendirildiğinde Turkcell ve Selçuk Ecza harici olan şirketler zaten geçmiş yıllarda da halka arzlarından bu yana yatırımcılarına pozitif getiri sağlayan şirketler olduğu gözlenmiştir.

Turkcell ve Selçuk Ecza'nın halka arzlarından bu yana getirileri de pozitife yakın seyretmiştir. 2010 yılında 20 şirket bedelli sermaye artırımına gitmiş olup Akenerji ve Mensa mensucat yüksek bedelli sermaye artırımları ile dikkat çekmektedir.

Halka arzdan bu yana yıllık bileşik getirileriyle birlikte değerlendirildiğinde Kent Gıda ve Deva hariç hisselerin halka arzlarından bu yana yatırımcılarına getirisi negatif kalmış olup şirketlerin devam eden bedelli sermaye artırımları ile yatırımcılarının getirilerine olumsuz etki etmiştir.

Sonuçta; mevcut getiriler değerlendirildiğinde küçük yatırımcının sadece fiyat hareketlerinden kazanım sağladığı uzun vadeli yatırım ortamı için uygun bir zemin bulunmadığı kanaatindeyiz. Şirketlerin ortalama getirisi ile alternatif yatırım araçlarının getirisi kıyaslandığında şirketlerin uzun vadeli yatırımcıyı ancak temettü politikalarında ve sermaye artırımlarında sağlanacak istikrarlı politikalarla kazanabileceği görüşündeyiz. Önümüzdeki dönemlerde şirketlerin sağladıkları sermaye girdilerini ve karlılıklarını maksimum verimlilikteki yatırımlarla değerlendirip kazançlarını şirketçe benimsenen temettü politikası çerçevesinde yatırımcılarıyla paylaşmasını öneriyoruz."