'Konuşan Eldivenler' engellileri hayata bağlayacak

İSTANBUL - İzmir’de iki genç bilim insanının yaptığı buluş, konuşamayan insanların iletişim sorunlarını ortadan kaldıracak. Prototipi geliştirilen “sihirli eldivenler” sayesinde Türkçe işaret dilinde yer alan hareketler sese çevrilecek. Proje kapsamında 22 ay sonra ilk ürünün ortaya konması hedefl eniyor. 

ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği mezunu Elif Saygı Bavunoğlu ile Ege Üniversitesi Matematik Bilgisayar Bölümü’nde doktorasını yapan eşi Harun Bavunoğlu’nun İzmir Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde kurduğu teknoloji şirketi Turtela, dünya genelinde ses getirecek bir teknoloji geliştirdi. “Konuşan eller” başlıklı projeyi hayata geçirmek üzere İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü kampüsü içinde oluşturulan İzmir Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde şirket kurarak faaliyete başlayan çift, projeye destek vermesi için TÜBİTAK’a başvurdu. Türkiye’de kayıtlı 198 bin işitme engellinin bulunduğunu ancak bu sayının gerçekte 500 bini geçtiğinin tahmin edildiğini ifade eden Bavunoğlu, bu insanların iletişim ihtiyaçlarını işaret diliyle karşılamaya çalıştığını ifade etti. Bavunoğlu, şu bilgileri verdi: 

“Teknolojinin gelişmesinden engelli vatandaşların da istifade edebilmesi amacıyla bir prototip hazırladık. Türkçe işaret dilinin sese çevrilmesi amacıyla kullanmak üzere bir eldiven geliştirdik. Bu eldiven, elin üzerinde yer alan sensörler sayesinde el ve parmak hareketlerini algılayabiliyor. Bu hareketleri işleyerek ‘işaret dilinde buna karşılık gelen hareketleri’ sese çeviriyoruz. Böylece işitme engelli bir insan, işaret diliyle konuşurken aynı anda sesli olarak bunu ifade etme şansı bulmuş oluyor. Eldivenlerin içinde bizim geliştirdiğimiz yapay zeka algoritmaları var. Biz her harekete bir karşılık vererek bunu cihazın öğrenmesini sağlıyoruz. Proje halen TÜBİ- TAK tarafından değerlendiriliyor. İlk aşamalar olumlu geçti. Destek sağlanırsa bir ay sonra projeye başlamayı umuyoruz. İlk 12 ayda hareket algılayan eldivenler üreteceğiz. Bu eldivenler elin büyük kısmını açıkta bırakacak ve bilgisayardan bağımsız çalışacak bir tasarımda olacak. İkinci aşamada 10 aylık bir sürede bu eldivenlere Türk işaret dilini algılama ve sese çevirme yeteneğini ekleyeceğiz." 

Proje tamamlandığında Türk işaret dili sözlüğünde yer alan bin 986 kelimeye ek olarak yöresel ifadeleri de eldivene yükleyeceklerini kaydeden Bavunoğlu, eldivenin kol üzerinde bantlı bölümünde bir ekran olacağını, bu ekrana yüklenen işaret dili eğitim modülü sayesinde hangi kelimenin hangi işaretle anlatıldığının öğrenilebileceğini ifade etti.

Türkiye'de kayıtlı 198 bin işitme engelli var

Ulusal Engelliler Veritabanına Kayıtlı engelli kişi sayısı toplamda bir milyon 559 bin 222’ye ulaşıyor. Engelli vatandaşların; 

* Yüzde 62’si işsiz X Yüzde 51’i tedavi göremiyor 

* Türkiye’de kayıtlı 198 bin işitme engelli var; ancak bu sayının gerçekte 500 bini geçtiği tahmin ediliyor 

* Yüzde 71’i eğitim imkanlarından yararlanamıyor 

* Yüzde 44’ünün sosyal güvencesi yok