'Bir bardak çay'da rekabet kızışıyor

Sayime BAŞÇI

İSTANBUL - Sağlıklı beslenme trendi ile 2000'li yılların başında çay içme alışkanlıklarını baştan aşağı değiştiren bitki çayları, 100 milyon TL'ye ulaşan pazarıyla rekabette de eşik atladı. Bir dönem sadece soğuk algınlığı ve hastalık dönemlerinde hatırlanan ıhlamur, nane limon, adaçayının poşete girmesiyle başlayan devrim, bugün böğürtlenden kayısıya, keyiften zayıflamaya kadar farklı damak zevklerine ve işlevlere hitap ediyor.

Yıllık 3 bin tonluk tüketime ulaşan piyasadaki pek çok oyuncu da çeşit dışında ambalaj, poşet gibi alanlarda da Ar-Ge yatırımlarına hız vererek rekabette bir adım öteye geçmek için çalışıyor. Doğadan firması tarafından geliştirilen "büyülü bohça" ve Unilever firmasının "piramit" poşetleri bu ambalajdaki rekabetin önemli örneklerinden. Şu sıralar zayıflamayı destekleyen bitki karışımlarının ön plana çıktığı pazarın ilk yarıdaki yüzde 16'lık büyümeyi yılın geri kalanına da taşıması bekleniyor.

Son 6 ayda yüzde 16 büyüdü

Piyasa oyuncularının özellikle domuz gribi ile hız kazandığına dikkat çektiği pazardaki büyüme son 6 ayda yüzde 16 civarında. Önümüzdeki aylarda da bu oranı koruması beklenen pazarda miktarsal artış dışında çeşit ve ambalajda da ciddi değişim ve büyümeler yaşanıyor.

Sektörün en önemli hammadde tedarikçisi Martin Bauer Türkiye Genel Müdürü Akın Palazaoğlu, bu alandaki yeniliklerin pazarın gelişimine büyük katkı sağladığını vurguladı. Türkiye'de tüketim açısından, pazarın yaklaşık 3 bin tona ulaştığına işaret eden Palazoğlu, "Son dönemde meyve ve bitki çayı portföyünde pazara birçok yeni çeşit sunuldu. Yepyeni tat seçeneklerinin yanında ambalaj yapıları ile ilgili de çok önemli yenilikler yapıldı. Doğadan firması tarafından geliştirilen "büyülü bohça" ve Unilever firmasının "piramit" poşetleri bu ambalaj çeşitlemesine güzel birer örnek teşkil ediyor. Bu tip yenilikler meyve ve bitki çaylarının geneline de dikkat çekmiş oluyor. Son yıllarda "sağlıklı yaşam" ve "sağlıklı beslenme" trendleri çerçevesinde meyve ve bitki çayı çeşitlerine daha çok dikkat çekiliyor" değerlendirmelerini yaptı.

Pazardaki yeni trend zayıflamayı destekleyen karışımlar

Ambalaj konusunda öne çıkan bu yenilikler dışında çeşitlerde ise uzun bir dönemdir trendlerde bir değişim yok. Zayıflamayı destekleyen bitki çayı karışımları pazarda öne çıkarken, son dönemde bu amaçla geliştirilen bir çok yeni fonksiyonel çay çeşidinin de toplam pazardan önemli pay aldığına dikkat çekiliyor. Palazoğlu özellikle yeşil çayın pazarda gördüğü ilgiye dikkat çekerek, "Önemli bir antioksidan kaynağı olan yeşil çay ürünlerinde de tüm firmalar ürün sayılarını arttırdılar. Bunların yanında ıhlamur gibi geleneksel ürünlerin de gerek tat gerekse etki olarak geliştirildiği karışımlar tüketiciler tarafından beğeniyle karşılanıyor" dedi.

Ürün çeşitliliği pazara yeni soluk getirdi

Lipton Ürün Müdürü Sevgi Gür de ambalaj ve poşet alanındaki yeniliklerin pazara yeni bir soluk getirdiğine işaret ederek, "Ürünlerimizin performansından son derece mutluyuz. Halihazırda portföyümüzde bulunan kuşburnu, papatya gibi çok beğenilen ve tüketilen lezzetlerin yanında, çilekli ahududulu, elmalı tarçınlı ve ballı limonlu gibi yepyeni lezzetleri de çay severlerin beğenisine sunuyoruz" dedi.

Lipton'dan poşete 5 milyon TL yatırım

Türkiye'de 1986 yılından bu yana çay pazarında faaliyet gösteren Lipton, yeni Ar-Ge çalışmaları ve ürün çeşitleriyle pazar yön vermeye devam ediyor. Pazara sundukları sağlıklı yaşam çayları ve yeşil çay ürünlerinin sağlıklı yaşam trendleriyle paralellik gösterdiğini vurgulayan Sevgi Gür, bu doğrultuda Lipton Çay Enstitüsü'nde yapılan dört yıllık Ar-Ge çalışması sonucunda "Lipton Piramit Poşet Çaylar"ı piyasaya sunduklarınıbelirtti. Gür, 5 milyon TL yatırımla bu alandaki iddialarını ortaya koyduğunu dile getirdi.

Pazar büyümeye devam edecek

Merkezi Almanya'da bulunan ve temelleri 1930 yılında atılan Martin Bauer Grubu, bugün bitkisel çay pazarının hammadde konusundaki en büyük oyuncularından. Şirket pazarda önümüzdeki dönem de büyüme öngörüyor. Üretimini yaptığı hammaddeler ile dünya meyve ve bitki çayı pazarının yüzde 65'lik kısmını karşılayan Martin Bauer Grubu, bu sektörde faaliyet gösteren firmaların en büyük tedarikçisi konumunda. Meyve ve bitki çayları yanında, üretimini yapmakta olduğu bitkisel ekstraktlarla gıda ve ilaç sanayilerine hizmet veriyor. Türkiye'de, geçtiğimiz yıl sonu itibariyle tamamlayıp, yakın bir süre önce resmi açılışını yaptığı İzmir-Torbalı'da bulunan tesis ile yaklaşık 4000 tonluk bir işleme kapasitesine sahip olan firma önümüzdeki dönemde pazardaki gelişmelere paralel olarak yatırımları sürdüreceğini açıkladı.