Rekor kıran altın Darphane'nin üretimini vurdu

İç piyasada fiyatı haziran, temmuz ve ağustos aylarında rekor üstüne rekor kıran altının Darphane'deki üretimi, düğün sezonu olmasına karşın bu dönemde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 60'ın üzerinde azaldı.

Gram altının fiyatı, bu yıl mayıstan başlayarak her geçen ay rekor kırdı. Mayıs ayında 123,5 liradan alıcı bulan gram altın, haziranda 130,4 lira, temmuzda ise 131,8 lira ile tarihi seviyesine ulaştı. Gram altın, ağustosta ise 132,7 lira ile tüm zamanların rekorunu kırdı.

Fiyatındaki artış, altının ithalat ve üretim rakamlarına da yansıdı. Altın fiyatlarındaki rekor yükselişler ve hurda altın dönüşündeki artış nedeniyle bu yılın 8 ayında 2015'in aynı dönemine göre yüzde 4 azalışla 36,7 tona gerileyen Türkiye'nin altın ithalatı, son 6 yılın en düşük 8 ayı olarak kayıtlara geçerken, Darphane'nin üretimi de düğün sezonunda yüzde 60'ın üzerinde düştü.

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nden derlenilen bilgilere göre, Darphane'nin yılın en yoğun mesai dönemini geçirdiği haziran, temmuz ve ağustos aylarındaki üretimi adet bazında bu yıl, 2015'in aynı dönemine göre yüzde 60,6 düştü.

Darphane, haziranda 285 bin 950, temmuzda 466 bin 216 ve ağustosta 661 bin 455 adet çeyreklik, yarımlık, birlik, ikibuçukluk ve beşlik ziynet altın ile altın sikke üretimi gerçekleştirdi. Böylece söz konusu dönemde toplamda 1 milyon 413 bin 621 adetlik altın üretilirken, geçen yılın aynı döneminde bu rakam 3 milyon 587 bin 936 adet oldu. Yılın 8 ayında ise 4 milyon 286 bin 468 adetlik üretim gerçekleşti.

Verilere göre, Darphane'nin gram bazında altın üretimi ise bu yılın haziran, temmuz ve ağustos aylarında 3 ton 710,8 kilogram, yılın 8 ayında ise 11 ton 641,1 kilogram oldu.

"Ne kadar talep gelirse Darphane o kadar yoğun olur"

AA Finans Analisti İslam Memiş, altın fiyatlarının yaz aylarında zirveyi test etmesinden dolayı düğün sezonu olmasına karşın Darphane'nin üretimini canlandıramadığını söyledi.

Memiş, Darphane'nin düğün sezonlarında üretiminin arttığını, hatta çalışanların ek mesai yaptığını belirterek, "Bu yoğun çalışma saatleri altının gram fiyatının 100 lira olduğu dönemlerdi. Ancak altın fiyatları ne zaman 120 lira seviyesini test etti, Darphane'nin üretiminde ciddi düşüşler yaşandı. Çünkü tasarruf amaçlı altın biriktiren vatandaşlar almayı değil, satmayı tercih ettiler." diye konuştu.

Düğünlerde takı için çeyrek, yarım ve Cumhuriyet gibi sarrafiye ürünleri alan vatandaşların bile yüksek fiyat karşısında çareyi gram altın almakta bulduğunu ifade eden Memiş, "Bu yüzden son yıllarda Darphane daha çok gram altın üretimini artırmıştı. Serbest piyasada vatandaştan altına ne kadar talep gelirse Darphane o kadar yoğun olur." dedi.

Memiş, son 2 yıldır altına fiziki talebin çok olmayışının üretim rakamlarını düşürdüğünü belirterek, şunları kaydetti:

"Altının gram fiyatı 132 lirayı test ettikten sonra düşüş trendine girdi. Bugünlerde 126-127 lira aralığında işlem gerçekleştiren gram altın düşüş sürecini devam ettirebilir diye tahmin ediyorum. Altın fiyatlarının yükselmesi sadece Darphane'nin üretimini etkilemiyor, kuyumcu esnafını da zor durumda bıraktığını gözlemliyoruz. Satış yapmakta zorlanan esnafın, fiyatların düşmesini dört gözle beklediğini söyleyebiliriz. Darphane'nin ürettiği altınları kuyumcu esnafı vatandaşla buluşturduğu için bunu piyasalardaki talebi daha rahat gözlemleme şansımız oluyor. Altının gram fiyatının 121 lira seviyesine kadar düşebileceğini öngörüyorum. Bu gerçekleşirse hem Darphane'nin üretimi artar hem de kuyumcu esnafının işleri açılır."

Darphane'nin bu yıl ve 2015'e ilişkin aylık bazda altın üretim miktarı (adet) şöyle:

Aylar             2016          2015
Ocak         868.450      869.005
Şubat        259.243      513.425
Mart          483.458      355.656
Nisan        724.576      475.665
Mayıs        537.120      644.491
Haziran     285.950      476.627
Temmuz   466.216      2.443.088
Ağustos    661.455      668.221