"Enflasyon tek haneye inecek"

İSTANBUL - Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, "Mayıs ayında enflasyonda önemli düşüş bekliyoruz. Enflasyonu bu ay tek hanede göreceğiz" dedi. Başçı, Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) Dış Ticaret Kompleksi'nde gerçekleştirdiği Genişletilmiş Başkanlar Kurulu Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, her türlü öncü göstergenin ılımlı büyümeye devam edileceğine işaret ettiğini belirterek, şunları kaydetti:

"Türkiye'de üretim faktörlerinin büyük bir potansiyele işaret etmesi yatıyor.. Birincisi fiziksel sermaye ve ikincisi de emek. Bu emeğin kalitesi, eğitim düzeyi, üretkenlik düzeyi gibi faktörler var. Sabit sermaye oluşumunun kalitesi önemlidir. Hem sermaye birikimi kriz sonrası hızlanmış durumda, gayri safi hasılaya oran da tepe nokta yüzde 22 idi krizden önce, yatırımların gayri safi hasılaya oranı... Lehman krizinde bu rakam düştü ve şu anda tekrar 22 seviyesine kadar yükseldi. Sermaye oluşumunda herhangi bir sorun yok. İş gücüne katılım oranı oldukça düşük seviyedeydi. Burada da sürekli ve kalıcı bir artış gözlüyoruz. Dolayısıyla Türkiye'de emek kıtlığı da yok. Eğitim tarafında biraz eksiklik var ama reformlar yapılmaya devam ediyor. Türkiye'de potansiyel üretim tarafından bakıldığında çok fazla bir çıktı açığını ters yönden etkileyecek bir gelişme söz konusu değil diye düşünüyoruz. Verimlilik, üretim faktörlerinden kaynaklanan büyüme bizim açımızdan, enflasyon açısından bir sorun oluşturmuyor. Yeter ki bir takım risklere dikkat edelim. Aşırıya gidişten kaçınmamız gerekir. Bunun dışında sağlıklı bir büyümedir."

Başçı, kriz yıllarını kapsayan dönemde istihdamın ortalama yüzde 4 arttığını ifade ederek, şunları söyledi: "Mali disiplinden uzaklaşan, bankacılık sistemine hürmet etmeyen ülkelere bakıldığında istihdam kayıplarıyla karşı karşıya kalındığını görüyoruz. İrlanda, İspanya, Yunanistan, Portekiz, Japonya, ABD, İtalya gibi ülkelerden bahsediliyor. İstihdam ile ilgili bir anketimiz var.İş bulma olanakları açısından nisan, mayıs, haziran aylarında belki bir miktar daha iyi olacağı yönünde cevaplar alıyoruz. Bu iyi bir göstergedir. Biz, burada istihdam artışlarının devam edeceğini tahmin ediyoruz. Aşağı yönlü riskler var ama şu anda Türkiye'deki vatandaş açısından olumlu.

'Enflasyon neden arttı? diye soruluyor. Bu sorunun cevabı gayet basit. Türk Lirası, önemli ölçüde değer kaybetti. Önce bizim uyguladığımız politikalar sonucunda ağustos ayına kadar değer kaybetti. Daha sonra dışsal faktörlerle, Avrupa'da ve dünyada olan gelişmeler sonucunda ilave değer kayıpları oldu. Bu değer kayıplarının mutlaka enflasyon üzerinde yansıması var. Yaptığımız araştırmalarda bunun yüzde 15'lerde olduğunu düşünüyoruz. Tepe noktayı en son açıklanan nisan ayı enflasyonunu gördük yüzde 11'dir. Mayıs ayında enflasyonda önemli bir düşüş bekliyoruz. Enflasyonu bu ay tek hanede göreceğiz."

Başçı, olumlu düşüşün beklentileri düzelteceğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: "Uzun süreli çift haneli rakamlar, beklentileri bozuyor. Fiyat ücret pazarlıkları yapılırken gerçekten enflasyon Merkez Bankası'nın söylediği gibi yıl sonunda 6,5 gelecek yıl 5 şeklinde mi gidecek? gibi pazarlıklarda konuşulur. Biz yüzde 6,5 konusunda kendimizden eminiz. Bu ay ki düşüş ile vatandaşlarımızın, çalışanlarımızın daha emin olmalarını sağlayacaktır. Bize düşen görev, haziran, temmuz, ağustos aylarında bir yükseliş olacak, bu yükselişin sınırlı kalmasıdır. Ekim, kasım, aralık aylarındaki bu kuvvetli düşüş, bizi 6,5'a getirsin. Bizim planımız böyle. Döviz kurları konusunda bizi anlayışla karşılayın, bu konuda hassasız. Önümüzdeki günlerde ihracatçılarımızınTürk Lirası'nın aşırı değer kaybetmesini istemiyor ama bir miktar da diğer ülkelerde de değer kaybı olduğu için ihracatçılarımıza büyük ihtimalle yurt dışı yardım edecek, fakat biz Merkez Bankası olarak buna karşı duracağız ve Türk Lirası'nın sağlam para olarak kalmasında politikalar yapmaya devam edeceğiz."

"Bu ay yüzde 8'li rakamları belki görebiliriz"

Tek araç mı? Çok araç mı? sorularının cevabının elzem olduğunu ifade eden Başçı, "Sadece kısa vadeli faizleri ayda bir defa değiştirerek bunu yapamazsınız. Biraz daha zengin politika setine ihtiyacınız var. Dünyada ekonomik veriler ile ilgili Consensus Forecast anket yapıyor. Bu anketlerin sonucunda, Türkiye'de enflasyondaki yükselişin geçici olduğu herkes tarafından kabul ediliyor. Bu yıl sonunda gerçekten düşeceğine herkes inanıyor. Gelecek sene daha da düşeceğine herkes inanıyor. Sadece fark şu; bu yıl sonu tahminleri 6,5'un üzerinde ve gelecek sene 5'in üzerinde genellikle tahminler... Burada bizim Merkez Bankası olarak biraz daha olumlu bir görüşümüz var. Kimin haklı olduğunu zaman gösterecek. Biz haklı çıkmak için elimizden gelen gayreti göstereceğiz" diye konuştu.

Beklentilerin enflasyonu etkileyen önemli bir unsur olduğunun altını çizen Başçı, kira kontratları, ücret kontratlarının beklentilere göre şekillenmesinden dolayı bunların biraz daha yüzde 5'ler seviyesine düşmesini amaçladıklarını söyledi. Başçı, "Daha önce verilen enflasyon tahmininin bu ay düşüş, haziran ayında kısmi yükseliş ve yılın son 3 ayında kuvvetli düşüş görmeyi bekliyoruz. Geçen sene yılın son çeyrekte vergi artışları yapılmıştı. Bu ay yüzde 8'li rakamları belki görebiliriz ama ondan sonra bunun 6,5'e gelmesini istiyoruz" dedi.