Piyasaların ateşi düşmüyor

Yakup SAYAR

Yeni hafta da piyasalar açısından olumsuz geçmeye aday görülüyor.  TCMB'nin çabası ise piyasaların ateşini düşüremiyor. Güne Asya borsalarındaki kayıpların etkisi ile satıcı başlayan Borsa İstanbul'da günün ikinci yarısında satışlar hızlandı. BIST hızla 70 bin seviyelerine gevşedi ve 70 bin 93 puanla yılın dibini gördü. Döviz ve faiz cephesinde de yukarı baskı sürüyor.  TCMB'nin "politika faizinden fonlama yaptığım günlerde bir kez en az 150 milyon dolar tutarında döviz satım ihalesi yapacağım" açıklaması dolarda yükseliş baskısını frenleyemedi. Dolara geçişin hızlanması ile 1.9545  TL ile yeni zirve görüldü.  Faiz cephesinde ise hacimlerin düşük kalmaya devam etse de gösterge tahvilde bileşikler yüzde 7.91, 10 yıllık tahvilde ise yüzde 8.80 seviyelerinde günü kapadı. 10 yıllık tahvilde valörlü işlemlerde yüzde 9.07 seviyeleri görüldü. Bu arada Türkiye'nin beş yıl vadeli borcunu iflasa karşı sigortalamanın maliyeti (CDS) 239 puanla 29 Haziran'dan bu yana en yüksek düzeyi gördü.

Normal gün uygulamasına geçildi

Öte yandan piyasalarda tüm bunlar yaşanırken Merkez Bankası (TCMB) miktar yöntemi ile açtığı 1 Temmuz vadeli repo ihalesinde 4.5 milyar lira verdi.   İhaleye 24.43 milyar TL teklif gelirken, TCMB tarafından belirlenen tek basit faiz yüzde 4.50 oldu.  TCMB'nin dün haftalık vadede 4 milyar TL, PY bankalara 17.685 milyar TL repo dönüşü bulunuyordu.   Geçen hafta art arda üç günde politika faizinden fonlama yaptığı miktar yöntemi ile repo ihalesi açmayarak ek parasal sıkılaştırmaya giden TCMB, dün normal gün uygulamasına geçti.  Piyasa Yapıcı (PY) bankalar da TCMB'den repo imkanı kullandılar, toplam tutar 17.026 milyar TL oldu.

TCMB Başkanı Erdem Başçı geçen hafta yaptığı açıklamada küresel piyasalarda sakinleşme gözlendiğini, sakin seyrin devamı halinde dün itibariyle politika faizinden fonlama yapmaya başlayabileceklerini söylemişti.

Merkez 150 milyon dolar sattı

Merkez Bankası (TCMB) gün içi döviz satım ihalesinde ise 150 milyon dolar sattı.  İhaleye 442 milyon dolar teklif gelirken oluşan en yüksek, en düşük ve ortalama fiyatlar sırasıyla 1.9435, 1.9417 ve 1.9423 lira oldu.   Merkez Bankası dünden itibaren politika faizinden fonlama yaptığı günlerde bir kez en az 150 milyon dolar tutarında döviz satım ihalesi düzenlemeye başladı.

BIST'te 70 bin önemli

Bu hafta ABD'de açıklanacak 1.çeyrek büyüme verisi en önemli veri olarak ön plana çıkıyor.  İçerde ise önemli gündem siyasi gündem.  Uzmanlar, bu hafta BIST 100 endeksinde işlerin iyi gitmeyeceğini düşünüyor. Önemli desteğin 70 bin seviyesinde bulunduğunu kaydeden uzmanlar, Çin'den gelen olumsuz bankacılık verilerinin  tüm borsalar gibi BIST'i de tedirgin ettiğini ifade ediyorlar.

Gelişmekte  olan ülke para birimlerinin yükselen ABD faizleri ve güçlü dolar nedeniyle baskı altında kalmaya devam ettiğini söyleyen uzmanlar,  bu kapsamda merkez bankalarının yapacağı para politikası kurulu  toplantıları ve atacakları adamların bu hafta dikkatle takip edilmesi gerektiğine dikkati çekerek,  mevcut durumda TCMB'nin son açıklamalarından TL likiditesinin kompozisyonunu kademeli olarak net dış varlıklardan net iç varlıklara kaydırılacağını açıkladığını hatırlatıyorlar.

Hazine'nin borçlanma maliyeti arttı

Hazine dün gerçekleştirdiği iki ihale ile Haziran ayı borçlanma programının önemli bir bölümünü tamamlarken, borçlanma maliyetleri hem Fed hem de iç siyasi gelişmelerle bir önceki aya göre yükseldi.Ancak talebin yüksek olması Haziran ayı borçlanma programına ilişkin endişeleri azalttı. Hazine'nin Mayıs ayı başında ihraç ettiği 14 Şubat 2018 itfalı tahvilde bileşik faiz yüzde 5.93 seviyesinde gerçekleşmişti. Bugünkü ihalede ise benzer vadedeki tahvilde bileşik faiz yüzde 8.93 oldu.

Hazine'nin 20 Haziran 2018 itfalı 6 ayda bir yüzde 4.15 kupon ödemeli sabit kuponlu tahvilin ilk ihracında bileşik faiz yüzde 8.93 ile beklentilere paralel, 3 Mayıs 2023 itfalı 6 ayda bir yüzde 0.5 reel kupon ödemeli TÜFE'ye endeksli tahvilin yeniden ihracında ise reel faiz yüzde 2.95 ile beklentilerin

altında oluştu. Hazine dünkü ihale ve ihale öncesi satışlarda 4.3 milyar TL'si piyasadan 4.5 milyar TL borçlandı.

Maliyet artışı beklenti dahilinde

Bir uzman, "ROT'lar beklentimizden iyi gelmişti ve bunun ardından ikincil piyasada alım gördük. İhalelerde de talep yeterliydi.  Borçlanma maliyetlerinde yükseliş var ama bu beklenti dahilinde olan bir yükseliş zaten. Hem iç hem dış konjonktür burada etken. Yükselişin büyük bölümü dış nedenler ama iç siyasi endişeler de etkili" dedi.