Piyasalarda petrol dramı

DIŞ HABERLER

Piyasalarda petrol şoku büyüyor. Değer kaybını sürdüren Brent petrolü beş buçuk yılın yeni en düşük seviyesini gördü. Brent petrolü önceki günkü yüzde 5’lik değer kaybının ardından düşüşünü sürdürerek beş buçuk yılın yeni en düşük seviyesini gördü. Brent petrolü Mayıs 2009’dan bu yana ilk kez 51.23 dolara inerken, Amerikan petrolünün varili 50 doların altına indi. Amerikan petrolü dün öğle saatlerinde 48.47 dolarla Nisan 2009’dan bu yana en düşük seviyeyi gördü. Küresel arz fazlasına ilişkin endişelerin yanı sıra, Rusya’nın 2014’teki petrol üretiminin Sovyet dönemi sonrasının rekor yüksek seviyesine çıkması ve Irak’ın petrol ihracatının Aralık’ta 1980’den beri görülen en yüksek seviyeye ulaşması petrol fiyatlarındaki düşüşte etkili oluyor. Arzın artmasına karşın OPEC'in üretimi kısma yönünde sinyal vermemesi petrol üzerinde baskıyı artırıyor. Diğer yandan Yunanistan’daki siyasi karmaşa, Euro Bölgesi ekonomisiyla ilgili kaygıları derinleştiriyor ve Avrupa’nın enerji talebinin azalacağı beklentisi petrol fiyatlarını düşüren bir diğer faktör olarak görülüyor. Yunanistan’daki siyasi belirsizlik de yatırımcıların riskli araçlardan çıkarak güvenli liman kabul ettikleri tahvillere yönelmesine neden oluyor. 

Petrol piyasalarındaki dram, hem küresel ekonomik büyümeye ilişkin kaygılar doğurduğundan hem de enerji şirketlerinin hisselerini vurduğundan borsaları düşürdü. Japonya’da Nikei endeksi yüzde 3 gerilerken, Güney Kore ve Çin borsaları düştü. Avrupa’nın başlıca endeksleri de petrol devlerinin hisselerindeki sert kayba paralel geriledi. Yatırımcı güvenli liman olarak devlet tahvilleri, Japon Yeni ve İsviçre Frangı’na yöneldi. ABD ve Almanya’nın 10 yıllık tahvil getirisi düşerken, yen dolar karşısında 118.65 seviyesine toparlandı. İsviçre Frangı ise dolar karşısına 1.00655 seviyesine güçlendi. 

Yeni normal 50-60 dolar aralığı 

Analistler, petroldeki gerilemenin, küresel piyasalardaki artan dolar talebine bağlı olarak sert düştüğünü, ekonomik aktiviteye yönelik iyimser makroekonomik veriler ya da arz yönlü herhangi bir gelişme olmadığı sürece düşüş trendi içinde kalmaya devam edebileceğini kaydediyor. Analistler, petrol fiyatlarında yeni normallerin 50 - 60 dolar aralığında oluşabileceğini, ancak özellikle talep tarafında beklentileri değiştirecek makroekonomik verilerin gelmesi durumunda kısa vadeli yükseliş isteğinin artabileceğine dikkati çekiyor.

2015 enerji şirketleri için zorlu bir yıl olacak

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, küresel petrol ve gaz endüstrisinin düşük petrol fiyatları nedeniyle zorlayıcı bir yıla girdiğini belirtti. Moody’s’in resmi sitesinde yapılan açıklamada, küresel petrol ve gaz endüstrisinin düşük petrol fiyatlarına dayalı olarak zorlu bir yıla girdiği belirtilirken, arama ve üretim şirketlerinin bu durumdan en çok etkilenecekler arasında olacağı ifade edildi. 

Moody’s’in Kurumsal Finans Genel Müdürü Steven Wood, konuya ilişkin, “Eğer petrol fiyatları 2015 boyunca 55 dolar seviyesinde kalırsa, karlardaki kayıp, arama ve üretim şirketlerini vuracak ve bu da yeniden yatırım için gerekli sermayenin azalmasına neden olacak” değerlendirmesinde bulundu. 

Wood, “Eğer petrol fiyatları 2015’te ortalama 75 dolar seviyesinde olursa, Kuzey Amerika’daki arama ve üretim şirketleri geçen yıla kıyasla harcamalarını bu yıl yüzde 20 azalmak durumunda kalabilir. Eğer petrol fiyatları 60 doların altında kalırsa, harcamalardaki azalış yüzde 30-40 aralığını bulabilir" dedi. 

Moody’s, daha önceki açıklamasında, petrol ihracından elde ettikleri gelire bağımlı olan ve büyük çaplı harcama programlarına devam etmek zorunda kalacak ülkelerin, düşük petrol fiyatlarına uyum sağlamakta zorluk çekebileceğini belirtmişti.

ABD petrolüne indirim, Asya petrolüne zam

Suudi Arabistan, ABD, Avrupa ve Asya’ya sattığı petrolde bir kez daha fiyat ayarlamalarına gitti. Suudi Yönetimi, ABD ve Avrupa’ya ihraç ettiği petrolün fiyatında indirime giderken, Asya fiyatlarına ise zam kararı aldı. Böylece küresel pazar payını korumaya çalışan Suudi Arabistan, ABD’ye yönelik fiyatlarını arka arkaya beşinci kez düşürmüş oldu. Obama Yönetimi ise, petrol fiyatlarındaki düşüşten memnun. Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, petrol fiyatlarında yaşanan son düşüşün şu ana kadar ABD ekonomisine yarar sağladığını söyledi.