Piyasada yılsonu için 3 senaryo

UĞUR YILMAZ
[email protected]
 

Türkiye’nin önde gelen aracı kurumları ve yatırım şirketlerinin piyasalarda yıl sonu beklentileri, dolar, faiz ve borsada günümüz seviyelerine yakın seyretmesine rağmen olası iyi ve kötü senaryo tahminleri arasında yüzde 25’lik bir uçurum bulunuyor. 4 aylık kısa vadede derin bir şekilde birbirinden ayrışan senaryolar, yatırımcıyı sıcak bir sonbaharın beklediğine işaret ediyor. 

Ortalama senaryoda yatay seyir öngören yatırım şirketleri ve aracı kurumlardan 11 analistin en iyi senaryo tahminleri dolar ve gösterge faizde volatilitenin yükseldiği geçen yılın aralık ayı seviyelerinin üzerinde bulunurken, BIST 100 beklentisi ancak kötü senaryo tahminlerinde aynı dönemdeki puana yaklaşıyor. Uzmanların kötü senaryo ihtimaline göre belirledikleri oranlar, üç piyasa aracında da siyasi belirsizliğin tavan yaptığı 30 Mart yerel seçimleri öncesi dönemdeki düzeylere yaklaşıyor. 

11 analistin ortalaması alınan genel beklentilerine göre dolar/TL yılsonunda 2,17 civarında seyrederken, 2 yıllık gösterge tahvilin faizi yüzde 9,10 seviyesinde olacak, BIST 100 endeksi ise 80.600 puana ulaşacak. Analistlerinin iyi senaryo tahminlerinin ortalamasında dolar/TL’nin 2,10 düzeyine gerilemesi beklenirken, gösterge faizin yüzde 8,10’lara gevşemesi, BIST 100 endeksinin 88.600 seviyelerine yükseleceği öngörülüyor. İç ve dış risklerin yükseldiği kötü senaryo tahminlerinin ortalamasına göre ise dolar/TL’nin 2,24’ü aşacağı tahmin edilirken, gösterge faizin çift haneye geçerek yüzde 10,20 seviyelerine yükseleceği, BIST 100 endeksinin ise satış trendi ile 71500 puan düzeyine gerileyeceği ihtimalleri göz önünde bulunduruluyor. 

En iyide endeks 105 bine koşar 

İyi senaryolara göre dolarda en iyimser beklenti 2,00 TL ile GCM Forex Araştırma Direktörü Erdoğan Turan’dan gelirken, Ata Yatırım Araştırma Müdürü Cemal Demirtaş, yüzde 7,5 ile en düşük 2 yıllık gösterge tahvil faizi tahmininde bulundu. Demirtaş 105 bin puan ile BIST 100 endeksinde de iyi senaryolarda en yüksek beklentinin sahibi oldu. 

En kötüde dolar/TL 2,34’e çıkar 

Kötümser senaryolara gelindiğinde ise İş Yatırım Makro Ekonomi Uzmanı Muammer Kömürcüoğlu 2,34 tahmini ile dolar/TL’de en karamsar tabloyu çizerken, Destek Menkul Değerler Finansal Analisti Eren Can Ümüt yüzde 11,5 ile 2 yıllık gösterge tahvil faizinde en yüksek beklentiye sahip kişi oldu. BIST 100 endeksinde ise kötü senaryoda 65000-69000 aralığının ortalaması 67000 tahmini ile en düşük öngörü İntegral Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Beste Naz Süllü’den geldi. 

Kışa doğru piyasalar ısınacak 

Uzmanların 4 ay sonrasına yönelik tahminlerini içeren üç senaryo arasındaki uçurum, piyasaları sıcak bir sonbaharın beklediğini ve yön belirlemenin iyice zorlaşacağını ortaya koyuyor. Borsa endeksinde iyi – kötü beklenti arasında yüzde 24, gösterge faizde ise yüzde 26’dan fazla fark bulunurken, dolarda bu makas daralarak yüzde 10’lar düzeyine geriliyor. Analistler önümüzdeki dönemde piyasa etkisi yüksek parametrelerin fazla olması nedeniyle 2015’e dair bugünden bir piyasa tahmini oluşturmanın zor olduğunu bildirirken, bu parametrelerin içeride siyasi, dışarıda ise Fed odaklı bir ağırlık merkezine sahip olduğunu kaydediyorlar. 

Not kaygıları gündeme girdi 

Uluslararası derecelendirme kuruluşlarından gelen uyarılar kredi notu kaygılarına yol açarken, hükümetten Merkez Bankası’na yönelen faiz indirme çağrılarının neden olduğu bağımsızlık tartışmalarının dış yatırımcı nezdinde yarattığı algı izleniyor. Siyasette ilk kez denenen seçilmiş cumhurbaşkanı sistemi 2015 genel seçimlerine kadar geçecek dönemin nasıl sürdürüleceği noktasında belirsizliğe neden olurken, siyasetin içinde bir Cumhurbaşkanlığı yapacağını açıklayan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti’nin yeni başkan adayı Ahmet Davutoğlu yönetimdeki siyasetin birbiri ile etkileşimi ve ekonomi yönetiminin yeni kabinede kime teslim edileceği bilinmezliğini koruyor. 

Enflasyonda beklenen gerilemenin yaşanmaması, Irak’a yapılan ihracatın azalması, tüketici kredilerinde artış hızı düşmesine rağmen kısa vadede kredi talebinin mevduat büyümesinin önüne geçmesi de göstergelere yönelik kaygıları artırıyor. 

‘Büyük satış dalgası’ tartışılıyor 

Uluslararası piyasalarda sık sık gündeme gelmeye başlayan dünya borsalarında ‘büyük satış dalgası’ beklentisi, ABD Merkez Bankası’nın faiz artırımı konusunda belirsiz söylemine devam etmesi, Avrupa ekonomisinde toparlanmaya yönelik kaygılar, Ukrayna’da iç kriz olarak başlayıp Rusya’nın müdahalesi ile küresel soruna dönüşen olaylar ve küçük bir grup olmasına rağmen dünya çapında dehşet yaratmayı başaran Irak merkezli IŞİD’in başı çektiği dış gelişmeler de yabancı oyuncuların hacimsel olarak ağırlıkta olduğu piyasalarda önemli dalgalanmalara neden oluyor.

AKBANK PİYASA STRATEJİLERİ MÜDÜRÜ DR. ERALP DENKTAŞ

Volatilite iki yönlü olacak 

Politika faizinin ABD’de 2015’te %1.25 olması bekleniyor. ECB ve BOJ’un faizlerinin ise en az 2015 sonuna kadar sıfır seviyesinde tutacağını, hatta ECB’nin defl asyon riskine karşı ilave bir parasal genişleme adımı atabileceğini tahmin ediyoruz. Türkiye açısından değerlendirildiğinde bol likiditeden dolayı getiri arayışı devam edecek. Riskli aktifl er buradan yarar sağlayacak; TL bonoların risk primi bu süreçte düşük kalabilir ancak volatilite iki yönlü olacak. Fon akımlarının süren seyri, faizde sert sıçrama olmaması, dolar/ TL’nin de istikrarlı kalmasına yardımcı olacak. X 

BURGAN BANK ÖZEL BANKACILIK YURTİÇİ SATIŞ BİRİM YÖNETİCİSİ SERHAN YENİGÜN 

Belirsizlikler yeni yılda azalır 

Gelecek aylara ilişkin önemli ve piyasa etkisi yüksek parametrelerin fazla olması nedeniyle 2015’e dair bugünden bir piyasa tahmini oluşturmak zor. Ancak, 2015’te Türkiye’de büyümenin yeniden hız kazanacağını, enflasyonda ise özellikle 2015’in ilk iki çeyreğinde belirginleşen bir gevşeme görünümü oluşacağını tahmin ediyorum. Ek olarak, bugün uzun vadeli yatırım planları oluşturmayı zorlaştıran birçok riske ilişkin belirsizliklerin 2015’in ilk aylarında daha ölçülebilir hale geleceğini düşünüyorum. Özellikle Fed’in piyasalar üzerindeki anahtar konumu sürecektir. 

İŞ YATIRIM MAKRO EKONOMİ UZMANI MUAMMER KÖMÜRCÜOĞLU 

Enflasyonda iyileşme beklemiyoruz 

Yılbaşından bu yana TL’deki değer kaybı ve olumsuz hava koşullarının etkisiyle yukarı yönlü seyrini devam ettiren enfl asyonda, yılın kalanında kayda değer bir iyileşme öngörmüyoruz. Kuraklığın ikinci yarıda da etkili olması, TL’deki oynaklığın devam etmesi beklenen iyileşmeyi önemli ölçüde kısıtlıyor. Rusya’nın gıda ithalatında Amerika ve AB ülkelerine uyguladığı yasak nedeniyle Türkiye’nin Rusya’ya ihracatını arttırması durumunda yurtiçi gıda fiyatları üzerinde ek baskı oluşabilir. Bu etkileri bir araya topladığımızda enfl asyonun yılsonunda %9 seviyelerine yaklaşabilir. 

ÜNLÜ CO. ARAŞTIRMA DİREKTÖRÜ DR. VEDAT MİZRAHİ 

Şirket kârlılıkları artacak 

Önümüzdeki sene ortasında genel seçimler olsa da ülkede istikrarın korunacağına dair beklentiler nedeniyle piyasaları çok etkileyecektir. 2015 yılı ile ilgili ekonomik resim konusunda iyimseriz. Faizlerdeki düşüş FED’in faiz artırımına gitmesi ile sınırlı kalabilir. 2015 yılında şirket karlılıklarında da artış bekliyoruz. 2014 yılında BIST-100 endeksindeki şirketlerin net karının %7 artmasını, 2015 yılında ise %19 artmasını bekliyoruz. 2015 yılındaki net kar artışının yüzde 26 büyümesini beklediğimiz bankacılık sektörün bu yükselişte başı çekeceğini öngörüyoruz. 

ATA YATIRIM ARAŞTIRMA MÜDÜRÜ CEMAL DEMİRTAŞ 

Göstergeler yeniden önem kazanacak 

27 Ağustos itibariyle yeni başbakan ve kabinenin netleşmesiyle birlikte, ekonomi yeniden gündemin üst sırasına yükselecektir. İkinci çeyrekte ekonominin ve sanayi üretimin göreceli olarak daha yavaş seyrettiğini göz önüne aldığımızda, Eylül ayından itibaren büyüme ve enflasyon beklentileri önem kazanacaktır. Enflasyon beklentimiz, yüzde 8 büyüme beklentimiz ise yüzde 3 seviyesinde bulunuyor.

GCM FOREX ARAŞTIRMA DİREKTÖRÜ ERDOĞAN TURAN 

Rating şirketleri tedirgin etti 

Son dönemde rating şirketlerinin büyüme-enfl asyon-faiz ve siyasi belirsizlik başlıklarında uyarıları yatırımcıları tedirgin etti. Enflasyon konusunda Merkez Bankası hedeften uzak, 2014 yılı hedefin tutmadığı 4. yıl olacak. Merkez Bankası’nın faiz indirme sürecinde dayanakları likiditenin devamı, sermaye akımının devamı ve enfl asyonda düşüştü. Sermaye akımları tarafında kötümser olmayı gerektirecek bir noktada değiliz fakat enfl asyon 9.66 seviyesinden 9.32’ye gerilerken son 3 ayda faiz 175 baz puan indirildi. Yeni faiz indirimleri için fazla bir alanın kalmadığını düşünüyoruz. 

YATIRIM FİNANSMAN STRATEJİ MÜDÜRÜ HAKAN TEZCAN 

Düşüşler al-sat fırsatı yaratıyor 

Düşüşler profesyonel yatırımcılar açısından her zaman kısa vadeli al-sat işlemleri için fırsat yaratır. Ancak daha orta-uzun vadeli yatırım stratejileri oluştururken, özelikle ekonomi yönetiminde yaşanacak olası değişiklikleri ve kredi derecelendirme kuruluşlarından gelebilecek negatif yorum ve değerlendirmeleri dikkate almak gerekiyor.

SAXO CAPİTAL MARKETS STRATEJİ UZMANI CÜNEYT PAKSOY

Jeopolitik riskler gölgeliyor 

FED’in olası faiz artırımına dair zamanlama piyasaların gündemini belirleyecek ana kriter olmaya devam edecek. Bunun yanında eylemlerine eylül ayında start vermesi beklenilen ECB’nin politikaları ve piyasaların üzerinde devamlı bir gölge gibi duran jeopolitik riskler belirleyici unsurlar olacak. Yurtdışı gelişmeleri yakından izleyecek ve fiyatlayacak olan iç piyasalarda ise ek olarak siyasi gelişmeler, yeni kurulacak kabinenin isimleri, enfl asyon ve büyüme rakamları, Merkez Bankası’nın faiz adımları ve kredi derecelendirme kuruluşlarının sıralı değerlendirmeleri öne çıkacak. 

DESTEK MENKUL DEĞERLER FİNANSAL ANALİSTİ EREN CAN ÜMÜT 

Seçim akıllarda yer edindi 

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan olmadan AKP’nin gelecek yılki seçimlerde eski başarılarını tekrarlayıp tekrarlamayacağı sorusu yatırımcıların kafasında dolaşıyor. Bu yüzden seçimin sonuçlarının piyasalar üzerindeki etkisi yadsınamaz bir gerçek. Ayrıca jeopolitik risklerin yılın ikinci yarısında da devam edeceğini düşünmekteyim. Bu durum özellikle Irak kaynaklı ihracatta yaşanan keskin gerilemeye sebep olmasından dolayı yurtiçi piyasalarda büyüme kaynaklı endişe yaratmaya devam edecektir. Bu noktada kur tarafına bakacak olursak yılı 2.23 seviyelerinde kapatabiliriz. 

İNTEGRAL MENKUL DEĞERLER ARAŞTIRMA UZMANI BESTE NAZ SÜLLÜ 

Avrupa muslukları daha da açabilir 

2015 yılında öncelikle Fed’in ve BoE’nin olası faiz artırımı, AB’nin olası parasal gevşeme süreci ön planda olacak. ABD ekonomisinin İngiliz ekonomisinden daha hızlı bir toparlanma göstermesi ve tahvil alımlarını azaltması normalleşme adımlarının daha hızlı atılması beklentisini oluşturuyor. Avrupa Bölgesi’nde ise büyüme ve enfl asyon yaratma konusunda halen daha endişelerin olması ve bankaların kırılganlıklarının devam etmesi güçlü bir parasal sıkılaştırma reformuna ihtiyacı olabileceğini yansıtıyor. Batı para musluklarını kapatırken, Avrupa’da tersi olacağa benziyor. 

FİNANSİNVEST YATIRIM DANIŞMANI VOLKAN ONAT 

Suriye ve Irak izlenmeli 

Yurtiçindeki siyasi gelişmelerin yanı sıra sınır komşularımız Suriye ve Irak’taki gelişmelerin de yakından izlenmesinde fayda var. Yakın dönemde bölgede yeni yapılanmalar ve yeni siyasi haritalar ile karşı karşıya kalabiliriz. Bu dönemde ülkemizin bölgedeki gelişmelere yaklaşımı ve bölgedeki gelişmelerin ülkemize etkileri piyasalarımızın seyrinde de önemli bir etken olmayı sürdürecektir.