Petrolde 100 dolar 100 milyar dolar sorun demek!
2014'teki 3 haneli fiyatlardan 28 dolara indikten sonra petrol fiyatları sıçrama gösterdi. 80 doları gören fiyatların yeniden 3 basamağa ulaşmasının küresel ekonomik büyümede 16 baz puanlık düşüş yaratacağı hesaplanıyor.
EVRİM KÜÇÜK
DIŞ HABERLER - Küresel piyasaların en önemli gündem maddelerinden birini petrol oluşturmaya devam ediyor. Fiyatlardaki yükselişin sürmesi enerji ithalatçısı ülkelerin, birçok üreticinin maliyetlerinin yükselmesi ve enflasyonun yükselmesi anlamına geliyor. Petrol fiyatlarının başlıca belirleyici unsuru olan talebin devam etmesi ve küresel çapta arzı etkilemeye devam etmesi beklenen jeopolitik risklerin sürmesi nedeniyle analistler fiyatlardaki artışın devam edeceğini öngörüyor. Şu sıralar 79-80 dolar aralığında hareket eden petrol fiyatlarının 100 dolara çıkmasının küresel ekonomiye maliyetinin en 100 milyar dolar olacağı hesaplanıyor.
Ham petrol fiyatları 4 yıl önce 3 basamaklı rakamlarda geziyordu. Fiyatlar, Haziran 2014’te 105 dolar seviyesinde iken, 2016 yılının başlarında 28 doların altına gerileyerek, bu zaman aralığı için düşüş trendi çizdi. 2016’dan sonra ise genel itibariyle yükseliş eğilimi gösterdi. Geçtiğimiz hafta ham petrol fiyatları Kasım 2014’ten bu yana ilk kez varil başına 80 doların üzerine çıktı. Bu hafta fiyatlar jeopolitik endişeler ile bir kez daha 80 dolar sınırını aştı. Yılın ilk 4.5 ayında fiyatlardaki artış yüzde 50'yi aştı.
ABD ekonomisi resesyona girebilir
İsviçre merkezli finans kuruluşu UBS, 'güçlü kürüsel talep', OPEC'in arz kısıntısı ve 'jeopolitik riskler ile yaptırım' kaynaklı belirsizliğin petrol varil fiyatını 100 dolara çıkarabileceği tahmininde bulundu. Böyle bir gelişmenin ekonomik sonuçlarını ise çok ağır olabileceği, hatta Amerikan ekonomisini resesyona bile sürükleyebileceği uyarısı da yaptı. ABD'de yaşanan son 6 resesyonun 5'inden önce petrol fiyatlarında büyük bir sıçrama yaşanmıştı.
Arend Kapteyn liderliğindeki UBS ekibinin raporuna göre fiyatlardaki değişim küresel ekonomik büyümeyi ve enflasyonu doğrudan etkileyecek ve etkileri ağırlıklı olarak gelişmekte olan ülkelerde hissedilecek mali politika değişimlerine yol açabilecek.
UBS'in yaptığı hesaplara göre petrol fiyatlarının 100 dolara çıkması küresel ekonomide 16 baz puanlık kayba yol açacak. UBS, 2019 için küresel GSYH artışı tahminini yüzde 4.0'den yüzde 3.86'ye indirdi. Bu, dünya ekonomisinde 100 milyar dolarlık kayıp anlamına geliyor. UBS, fiyatlardaki yükseliş trendinin son 70 yılda 11'inci büyük artış olduğunu ve fiyatların daha da yükselme olasılığının ciddiye alınması gerektiğini belirtti.
Fiyatlardaki yükselişi dizginlemek için OPEC harekete geçebilir
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Washington'un petroldeki yükselişin artacağına ilişkin endişeleri dile getirmesinin ardından ve İran ve Venezuela'nın petrol arzına yönelik ortaya çıkan endişeler nedeniyle Haziran ayında yapılacak toplantıda üretimin artırılması yönünde bir karar alabilir. Körfez bölgesinden OPEC üyelerinin, ham petrolün 80 doların üzerine çıkmasının ardından OPEC'in petrol piyasasını yatıştırmak için petrol üretimini ne zaman artırabileceği ve her bir üyenin kaç varil artırabileceğine ilişkin ilk görüşmelere liderlik ettiği belirtiliyor. OPEC üyesi ülkeler ve Rusya'nın önderlik ettiği OPEC üyesi olmayan üreticiler, yüksek küresel petrol stoklarını azaltmak için 2018'in sonuna kadar üretimi günde yaklaşık 1.8 milyon varil ile sınırlandırmayı kabul ettiler, ancak stoklardaki artış OPEC'in hedefine yaklaştı.
