OPEC, petrol üretimini azaltmayacak

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) 27 Kasım'da yaptığı son toplantısında Arap yarımadasında bulunmayan ülkelerin aksi yöndeki tercihlerine rağmen petrol üretimini azaltmama kararı aldı.

OPEC üyesi en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan'ın Petrol Bakanı Ali el Naimi,
OPEC'in aldığı bu kararın gerekçesini ABD'li kaya petrolü üreticileri gibi alternatif
kaynaklardan gelen rekabet karşısında pazar paylarını korumaya çalışmak şeklinde açıklamıştı.

Petrol fiyatlarının haziran ayından bu yana neredeyse yarı yarıya düşmesi ve küçük
üreticilerin ekonomilerine verdiği zarar, Arap yarımadasında bulunmayan OPEC üyesi ülkelerindeki
 endişeleri artırıyor. Brent petrolünün varil fiyatı Çarşamba günü 49.66 dolara kadar
geriledikten sonra 51 dolar seviyesinde bulunuyor.

OPEC'in tahminlerine göre OPEC üyesi olmayan ülkelerin üretimi artırmaları ve küresel
talepteki zayıf artış nedeniyle petrol piyasasındaki arz fazlası bu yıl artacak.

Buna karşılık OPEC'in üretiminin yarısından fazlasını oluşturan Arap yarımadasındaki üyeler
üretimin azaltılmayacağını ısrarla tekrar ediyorlar. Buna göre fiyatlardaki düşüş rakip üretimi
yavaşlatacak ve ekonomik büyümeyi destekleyerek tüketimi artıracak.

Basra Körfezi'ne kıyısı bulunan OPEC üyesi bir ülkenin delegesi, üretim azaltmama kararının
yeniden değerlendirilmesinin "ihtimal dahilinde olmadığını" belirtirken, diğer bir delege arz
fazlasından OPEC dışındaki üreticileri sorumlu tuttu. İkinci delege, "Naimi açıkça söyledi. OPEC
tek başına üretim azaltmayacak" dedi.

OPEC ülkelerinin bakanları ve delegeleri piyasadaki arz fazlasından Rusya, Meksika ve
Kazakistan'ın yanı sıra ABD'deki kaya petrolü üreticilerini sorumlu tutuyor.

ABD'nin petrol üretimi, Kuzey Dakota ve Teksas eyaletlerinde ortaya çıkan ve ani büyüme
gösteren kaya petrolü sektörü sayesinde geçen altı yılda günde 5 milyon varilden 9 milyon
varilin üzerine çıktı. Söz konusu rakam ABD'deki üretimin neredeyse 30 yılın zirvesine
yükseldiğini gösteriyor.

Petrol fiyatının 50 doların altına inmesinin ardından Reuters'a bilgi veren delegeler, konu
hakkında açıklama yetkileri olmadığı için isimlerinin kullanılmasını istemediler.

OPEC Kasım ayındaki toplantısında günde 30 milyon varil olan petrol üretim hedefini korudu.
OPEC'in Afrikalı üyeleri, Venezüella ve İran ise üretimin azaltılmasını istiyorlardı. Petrol
fiyatlarında devam eden düşüşle birlikte Cezayir ve Libya da üretimin azaltılmasını isteyen
ülkelere katıldı.
              
Fiyatlar daha da düşer mi?

Günde 9.6 milyon varil petrol üreten Suudi Arabistan açık farkla OPEC'in en büyük üreticisi.
Buna ek olarak yüksek üretim kapasitesi sayesinde piyasada oluşacak üretim açığını hemen
doldurabilen Suudi Arabistan, OPEC'in diğer üyelerinin gözünde üretimin azaltılmasından en az
zarar görecek ülke konumunda bulunuyor.

Uluslararası Para Fonu ve uzmanların tahminlerine göre Venezüella, Cezayir ve İran'ın
bütçelerini dengede tutmak için petrol fiyatlarının 100 doların üzerinde kalması gerekiyor. Arap
yarımadasındaki ülkeler ise düşük fiyatlara uzun yıllar göğüs gerebilecek kapasitedeler.

Bazı delegeler, petrolün 40 dolara veya altına inmesi ve Suudi Arabistan'ın üretim kısmayı
reddetmeyi sürdürmesi halinde OPEC üyeleri arasında görüş ayrılıklarının güçleneceğini
belirtiyorlar. Bir delege petrolün 30 dolara kadar gerilemesi halinde "diğerleri Suudilere 'bana
savaş mı açtın' derler" dedi.

Piyasa uzmanları petrol fiyatlarında düşüşün sürebileceğini belirtiyorlar. Bank of America
Merrill Lynch'e göre Brent petrolünün 40 dolara inme olasılığı artıyor. Brent petrolü en son
2008 yılında 36.2 dolara kadar gerilemiş ve bu hareket sonrası OPEC'in üretim azaltma kararı
fiyatların istikrar kazanmasını sağlamıştı.

Diğer bir delege Haziran ayında yapılacak olağan toplantı öncesinde henüz ara bir toplantı
çağrısı yapılmadığını ifade etti. Ancak ülkeler Suudi Arabistan'ın sert muhalefeti karşısında
taviz alamayacaklarını düşünüyorlar.

Delege durumu, "Suudilerin kararı. Planlanan bir şey yoksa toplantı yapmanın anlamı yok"
diyerek özetledi.

Arap yarımadasında bulunmayan bir ülkenin OPEC delegesi ise, "Bu fiyatlar bizim için ölüm.
Ama neden bana soruyorsunuz ki? Gidin büyük ağabeylere sorun" dedi.