Katılım bankası sayısı beşe yükseldi

Katılım bankacılığı sektöründeki banka sayısı Ziraat Katılım'ın faaliyete başlamasıyla 5 oldu. Ziraat Katılım'ın faaliyet başlamasıyla katılım bankacılığı sektöründeki banka sayısı beşe yükseldi.  Bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla açılışı yapılan Ziraat Katılım'ın sektöre girmesiyle katılım bankası sayısı 5 oldu. Halihazırda kuruluş çalışmaları devam eden Vakıf ve Halk Katılım'ın da sektöre girmesiyle toplam katılım bankası sayısının yıl sonunda 7'ye yükselmesi bekleniyor. 

Faiz hassasiyeti nedeniyle banka sisteminden uzak tutulan atıl kaynaklar "katılım bankaları" tarafından sisteme dahil ediliyor. Dünyada 40 yıldır faaliyeti sürdüren katılım bankacılığının Türkiye'deki tarihi 1984 yılında Albaraka Türk ile başlıyor. 

Bu tarihten bir yıl sonra Faysal Finans ve 1989'da bir başka Körfez menşeli kuruluş olan Kuveyt Türk, sermayesine Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün de ortak olmasıyla sektörde yerlerini aldı. 

1990'lı yıllara gelindiğinde Asya Finans sektöre giriş yaptı. Faysal Finans sonradan Family Finans'a dönüşürken, 1991 yılında sektöre giren Anadolu Finans ile 2005'te birleşti ve bugünkü Türkiye Finans oldu. Yine 1995 yılında faaliyete başlayan ve 2001 ekonomik krizinde likidite sorunuyla karşılaşan İhlas Finans'ın faaliyetleri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından durduruldu. 

Türkiye'de halihazırda Albaraka Türk, Asya Katılım, Kuveyt Türk, Türkiye Finans ve bugün faaliyete başlayan Ziraat Katılım olmak üzere beş katılım bankası faaliyet gösterirken, 2014 yıl sonu itibarıyla toplam 990 şubede yaklaşık 17 bin kişi istihdam ediliyor. 

 Katılım bankalarının payı yüzde beşe yükseldi

Katılım bankacılığı sektöründe faaliyet gösteren dört bankanın aktifleri 2015 Mart sonu itibarıyla 110 milyar liraya ulaştı. 2006 yılı ilk çeyreğinde 10,2 milyar TL olan katılım bankalarının aktif toplamı son 10 yıllık dönemde yüzde 970 artış gösterdi. Bu artış katılım bankacılığının sektördeki payının yüzde 2,4'lerden yüzde 5'lere yükselmesini sağladı. 

Toplanan fon tutarı ise söz konusu dönemde 8 milyar 494 milyon liradan 2015 yılı ilk çeyrek sonu itibarıyla 67 milyar 46 milyon liraya çıktı. Bu rakamlar dikkate alındığında katılım bankalarında toplanan fonun tüm bankacılık sektöründeki mevduata oranı yüzde 3,2'den yüzde 6'ya yükseldi. 

Son on yıllık dönemde katılım bankalarının kullandırdıkları fon miktarı yüzde 824 artışla 7,2 milyar TL'den 66,5 milyar TL'ye çıktı. 

500 Şube hedefleniyor

İlk etapta Eminönü'ndeki Genel Müdürlük binasının giriş katında yer alan şubesinde hizmet verecek olan Ziraat Katılım'ın, yıl sonunda 20 şubeye ve 400 personele ulaşması hedefleniyor. Ziraat Katılım'ın gelecek yıl 50, 2018 yıl sonunda ise toplam 170 şubeye ve 2 bin 200 personele ulaşması hedeflenirken, 2023'te ise toplam şube sayısının 500 olması öngörülüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, açılışta yaptığı konuşmada, Ziraat Katılım Bankası'nın Hazine tarafından 675 milyon lira sermayeyle kurulduğunu belirterek, bankanın 6 ay gibi çok kısa sürede hayata geçirildiğini ifade etti. 

"Ziraat Tekafül de kurulsun"

Katılım bankacılığının sektördeki payının yüzde 5 düzeyinde olduğunu belirten Erdoğan, şunları kaydetti: 

"Bu payı 2023 yılında yüzde 15'e hatta yüzde 20'ye çıkarmalıyız. Belki daha ileri. Bu alanda gerçekten sektörün içinde olanlara güveniyorum. Ziraat Bankası'nın finans sektöründe üstlendiği öncü rol sebebiyle katılım bankacılığı alanında da başarılı olacağına yürekten inanıyorum. Ziraat Tekafül (İslami sigorta) de kursun. Bu adımı atmasında büyük fayda var. Çünkü bu anlamda atılacak bir adımla da bu alanda ilk Ziraat Bankası'nın veya Ziraat Katılım'ın olması anlamlıdır. Ziraat Finans Grubu'yla ilgili çalışmaların kısa sürede neticeleneceğine inanıyorum." 

Dünyada katılım bankacılığı sektörü 

Dünyada faizsiz finans sistemi çok hızlı büyürken, 2003 yılında toplam büyüklüğü 200 milyar dolar olan faizsiz finans sistem 2014'te 2 trilyon doları aştı. Global faizsiz finans siteminin 2018 sonunda da uluslararası kuruluşların tahminlerine göre 3,4 trilyon dolarlık bir büyüklüğe ulaşacağı tahmin ediliyor. Küresel ticari bankacılık aktif büyüklüğünden yüzde 1'e yakın pay alan global faizsiz bankacılığının çift haneli büyüme hızıyla payını yüzde 3'ün üzerine çıkartacağı hesaplanıyor. Dünyada faizsiz bankacılığın itici gücü olan ülkelerin başında Malezya gelirken, Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) de diğer ülkeler olarak ön plana çıkıyor.