İşte depresyonun grafiği!

Evrim KÜÇÜK

Küresel finans piyasaları, borsalardaki inişler çıkışlar genellikle yatırımcı için büyük bir stres kaynağı oluyor. Son günlerde benzer bir durum sert inişlere sahne olan kripto para piyasalarında yaşanıyor. Uzmanlar, başta bitcoin olmak üzere dijital paraların değerinde yaşanan dalgalanmanın yatırımcıların akıl sağlığını tehdit edebileceği uyarısı yapıyor. Diğer yandan sosyal medya platformlarından biri olan Reddit, bitcoin nedeniyle büyük para kaybına uğrayanların attığı ‘herşeyimi kaybettim, yardım edin’ benzeri tweetler üzerine harekete geçerek, intihar eğilimine girenlere yardım için ABD’de Ulusal İntihar Hattı’nın linklerini yayınlamaya başladı.

Kripto paraların piyasa değeri 1 Ocak tarihindeki 830 milyar dolardan birkaç gün içinde 430 milyar dolara kadar geriledi. Bu düşüş uzmanlara göre birçok yatırımcının ‘akıl sağlığını’ tehdit etmeye başladı. Araştırmalar, kripto para işlemcilerinin, borsalardaki balonlar ve balonların patladığı dönemlerinde yatırımcıların duygularıyla benzerlikler gösterdiğini söylüyor.

Anksiyete ve panik bozukluğu yaşayabiliyor

Piyasaların düştüğü dönemlerde borsa oyuncularında anksiyeteden panik bozukluğuna kadar bazı psikolojik rahatsızlıklar yaşanabiliyor. Kaliforniya Üniversitesi profesörlerinin yayınladığı bir raporda, 1987’de piyasaların çökmesi gibi S&P 500 endeksinde meydana gelen değişimlerde hastenelere ‘ruh ve akıl sağlığıyla’ ilgili yapılan şikayetlerde artış görüldüğü ortaya konmuştu. Raporu kaleme alan profesörler 1983-2001 arasında Kaliforniya’daki tüm hastanelerdeki kayıtları incelemiş ve borsaların günlük getirisiyle hastanelerin özellikle anksiyete, panik atak ve depresyon gibi psikolojik sorunlarla ilgili giriş ücretleri arasında doğrudan bir bağlantı olduğu sonucuna varmışlardı. Araştırmayı yapanlardan Profesör Joseph Engelberg, geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada, her ne kadar bu araştırma piyasaların geneline odaklansa da, kripto piyasasındaki iniş ve çıkışlar için de geçerli olduğunu belirtti.