IMF, Türkiye için büyüme tahminini düşürdü

Mehmet KAYA

ANKARA - IMF, nisan ayı Dünya Ekonomik Görünüm raporunda, finansal piyasalarda ve imalat sanayi ve ticarette beklenen döngüsel toparlanmanın etkisiyle, hem gelişmiş, hem de büyüyen ekonomiler-gelişmekte olan ülkelerin büyümesinin sürdüğü; gelişmiş ülkelerdeki istikrarlı görünümle birlikte küresel büyümenin 2017’de yüzde 3,5 olacağı tahmini yapıldı. Daha önceki tahmin yüzde 3,4 seviyesindeydi. Uzun zamanın ardından ilk kez beklentilerini 'yukarı yönlü' değiştiren IMF'nin 2018 küresel büyüme tahmini ise 3,6 oldu. Buna karşılık, IMF raporunda, orta vadede görünümün hala aşağı yönlü olduğuna işaret edilerek, yapısal önlemler ile riskleri ön plana alan bir yaklaşım gözlendi.

Türkiye büyüme tahmini ise raporda 2017 için yüzde 2,5, 2018 için ise yüzde 3,3 oldu. IMF Şubat ayında yayınladığı 4. madde gözden geçirme raporunda Türkiye büyümesini 2017 için yüzde 2,9 seviyesinde tahmin etmişti.

Türkiye tahminleri

IMF raporunda, Türkiye büyüme tahminlerini 2017 için yüzde 2,5, 2018 için ise yüzde 3,3 olarak açıkladı. Tüketici fiyatlarının 2017’de 10,1, 2018 için ise yüzde 9,1 artacağı tahmin edildi. GSYH’nin 2017 için yüzde 4,7, 2018 için yüzde 4,6’sı oranında cari işlemler açığı verileceği tahmin edilen raporda, işsizliğin bu yıl yüzde 11,5, 2018 için yüzde 11 tahmini yapıldı.

“İvme kazanılıyor (mu?)” başlığı taşıyan raporda, küresel ekonomik büyüme ivmesinin imalat sanayiindeki çevrimsel (düşüş ve dalgalanmaların ardından gerçekleşen olağan yükseliş) olduğu ve büyüyen ekonomilerin ağırlıklı etkisinin gözlendiği kaydedildi. Gelişmiş ekonomilerdeki büyüme yanlısı politikaların etkisine de dikkat çekildi. Buna karşılık, düşük verimlilik, emtia fiyatlarının etkisi, gelişmiş ülkelerdeki ertelenen altyapı yatırımlarının bir türlü devreye alınmaması, bölgesel siyasi sorunlar, teknolojik değişiklikler gibi bir dizi yapısal sorunun devam ettiği kaydedildi.

Orta vadede riskler önde, eğilim düşüş yönünde

IMF raporunun değerlendirme bölümünde, küresel ekonomik büyümenin kaynağı finansal piyasalardaki iyileşme, imalat sanayii ve ticarette beklenen döngüsel toparlanmadan kaynaklanacağı vurgulandı.

Bu yükseliş ivmesinin korunup-korunamayacağı tartışması öne çıkarılan raporda, yapısal sorunlar ile devam eden risklerin orta vadede ise aşağı yönlü eğilimi koruduğu belirtildi. Düşük verimlilik, geliş eşitsizliği, gelişmiş ekonomilerin kendi iç ekonomilerine yönelik politikalara ağırlık vermesinin orta vadede görünümü bozan unsurlar olduğuna işaret edildi.

Bu eğilimlerin özellikle küresel ekonomik bütünleşmeyi körelttiği ve büyüyen ekonomiler ile gelişmekte olan ekonomilerin de dahil olduğu küresel ekonomik düzen için tehdit oluşturduğu vurgulandı.

ABD ve Çin’in durumuna özel atıf yapılan raporda, bu iki ülkenin kendi iç ekonomik büyümesine yönelik politikalarının sürdürülemez mali dinamiklere dayanması halinde sorun oluşacağı belirtildi.

Küresel anlamda, korumacı eğilimler, sınır ötesine yatırım iştahının azalması, ABD’de faiz artışının beklenenden hızlı olması, Doların güçlenmesinin büyüyen ekonomileri zorlaması, gelişmiş ülkelerde ortaya çıkacak finansal aşırı risk alma iştahı, Çin’in finansal riskli hale gelmesi, bazı gelişen ülkelerdeki iç talep zayıflığı, jeopolitik riskler-terörizm risk unsuru olarak sayıldı ve her birinin diğeriyle etkileşiminin de ayrıcı risk olduğu belirtildi.

Tavsiyeler: Arz yönlü yapısal önlemler alınabilir

IMF raporunda, bu risklere karşı bir dizi adım gerektiği belirtilirken, bunların ağırlıklı olarak gelişmiş ülkelere yönelik olması dikkat çekti. Talep artırıcı önlemler yanında, arz yönlü yapısal reformlar önerilirken, bunlar için verimlilik, emek arzını artırma, kamu altyapı projeleri, göçmenlerin uyumu, küreselleşmenin korunması ön plana çıkarıldı.

Kamu borcu yüksek ülkelerin çıkış stratejileri oluşturulması gerektiği belirtilen raporda, önceki dönemde de işaret edilen emtia fiyatlarına bağlı ekonomilerin mali disiplinin önem taşıdığı belirtildi.

Brexit sürecini başlayan İngiltere ile Rusya büyüyor

IMF raporunda, gelişmiş ülkelerin büyüme tahminlerinin yükseltilmesi dikkat çekti. Önceki rapora göre, 2017 için, İngiltere’nin (Birleşik Krallık) büyüme tahmini 0,5 puan, Japonya’nın büyüme tahmini 0,4 puan, İspanya’nın büyüme tahmini 0,3 puan yükseltildi. İngiltere’nin 2017’de yüzde 2, Japonya’nın 1,2, İspanya’nın yüzde 2,6 büyüyeceği tahmini yapıldı. Gelişmiş ülkelerden hiçbiri için negatif güncelleme yapılmadı. Raporda, büyüyen ekonomilerin küresel büyümeyi artıracağı yönünde bir etkiye vurgu yapılsa da bazı ülkeler için negatif güncelleme yapılması dikkat çekti. Raporda, Rusya’nın 2017 büyüme tahmini 0,3 puan yukarı çekilerek 1,4 olurken, bağımsız devletler topluluğunun genel olarak büyümesi 0,2 puan yükseltilerek 1,7 oranında öngörüldü.

Türkiye’nin hedef pazarları arasında bulunan gelişmekte olan Avrupa ülkelerinin 2017 büyümesi tahmini 0,1 puan düşürülerek yüzde 3 olarak tahmin edildi. En yüksek negatif güncelleme ise Ortadoğu, Kuzey Afrika, Afganistan ve Pakistan’dan oluşan istikrarsızlık yaşayan ülkelere yönelik oldu ve büyüme tahmini 0,5 puan aşağı çekilerek 2,6’ya çekildi. Ekonomik sorun yaşayan ülkelerden Suudi Arabistan’a ilişkin, 2017 büyüme tahmini yüzde 0,4 olarak değiştirilmezken, 2018’de ülkenin yüzde 1 küçüleceği tahminine yer verildi.

Petrol fiyatları 2017’de yüzde 29 artacak

IMF, petrol fiyatlarının 2017’de bir önceki yıla göre yüzde 28,9 oranında artacağı, petrol dışı emtia fiyatlarının ise yüzde 8,5 oranında yükseleceği tahminine raporunda yer verdi. 2018’de ise emtia fiyatlarının neredeyse sabit kalacağını, petrol fiyatlarının yüzde 0,3, petrol dışı emtianın ise yüzde 1,3 oranında düşeceği tahmini raporda yer buldu. Petrole ilişkin dipnotta ise Birleşik Krallık, Dubai ve Batı Teksas fiyat tahminlerine göre yapıldığı belirtilerek, ortalama varil fiyatının 2016’yı 42,84 dolardan kapattığı, 2017 future fiyatlarının 55,23 dolardan oluştuğu ve 2018 tahmininin 55,06 dolar olduğu belirtildi.

Dünya ticaret hacmi artacak, fiyatlar yükseliyor

IMF raporunda, dünya ticaret hacminin 2017’de 3,8, 2018’de 3,9 artacağı tahminine yer verilen IMF raporunda, artışta hem gelişmiş, hem de büyüyen ekonomilerin rol oynayacağına dikkat çekildi.

Raporda, tüketici fiyatlarının 2018’de gelişmiş ekonomilerde yüzde 2, büyüyen ekonomiler ile gelişmekte olan ülkelerde ise 4,7 artacağı tahminine yer verildi.