Foreks hacmi, VOB ve hisse senedini geçti

İSTANBUL - Küresel piyasalarda, risk iştahı, özellikle de Euro Bölgesi'nde gelişmelerle oynaklık gösteriyor. Euro'nun geleceğine ilişkin belirsizlik nedeniyle yatırımcı kararsız. İMKB'de 2012 yılının ilk çeyrek sonuçları da bunu ortaya koyuyor.

TSPAKB'nin aylık yayını Sermaye Piyasasında Gündem'in Temmuz 2012 sayısında yer alan bilgilere göre; 2012 yılının ilk çeyreğinde hisse senedi işlem hacmi, 2011 yılının aynı dönemine göre yüzde 28 azalarak 326 milyar TL'ye geriledi. Bu dönemde, yerli yatırımcıların payı yüzde 86'dan yüzde 82'ye gerilerken, yabancı yatırımcıların payı yüzde 14'ten yüzde 18'e çıktı.

Bu arada Ağustos 2011 itibariyle SPK düzenlemesine tabi olan ve kamuoyunda foreks diye bilinen kaldıraçlı işlem hacmi yılın ilk üç ayında 472 milyar TL ile aracı kurumlarca gerçekleştirilen VOB (220 milyar TL) ve hisse senedi hacminin (326 milyar TL) üzerine çıktı.

Aracıların net kârı yüzde 3 düştü

2011 yılının ilk çeyreğinde ilk on aracı kurum, hisse senedi işlemlerinin yüzde 47'sini gerçekleştirdi. Aracı kurumlarca yapılan vadeli işlemlerde, ilk 10 kurumun payı yüzde 60, varant işlemlerinde ise yüzde 89 oldu.

Aracı kurumlar 2011'in ilk üç ayında 163 milyon kâr elde ederken, 2012'nin ilk üç ayında net kâr yüzde 3 düşerek 158 milyon TL oldu. Karşılaştırılan dönemler arasında zarar eden kurum sayısı 28'den 45'e çıktı.

Likit yapısını koruyan aracı kurum sektörünün toplam varlıkları 2011/03 dönemine kıyasla değişmeyerek 9 milyar TL civarında kalırken, yükümlülükleri yüzde 5 azaldı. Özkaynaklar ise 2,8 milyar TL seviyesine çıktı.

2012 yılının ilk çeyreğinde sektörün toplam gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 gerileyerek 296 milyon TL oldu. Bu gerilemede sektörün hisse senedi komisyon gelirlerindeki daralma etkili oldu.

Karşılaştırılan dönemler arasında müşteri hisse senedi işlem hacimlerindeki yüzde 28 gerilemeye ilaveten efektif komisyon oranlarında da düşüş yaşandı. İlk üç ayda hisse senedi komisyon gelirleri 189 milyon TL'den 125 milyon TL'ye indi.

Tahvil ihraçları arttı, şirket satın alma ve birleşme durdu

Öte yandan 2012 yılının ilk çeyreğinde, aracı kurumlar 6 adet şirket halka arzına ve 24 adet borçlanma aracı ihracına aracılık etti. Diğer taraftan, geçen sene aracı kurumlarca 5 şirket satın alma ve birleşme işlemi yapılmışken, bu senenin ilk üç ayında hiç işlem yapılamadı.

Köksal: "Aracılık" mesleği esas alınmalı

Aracı Kuruluşlar Birliği Başkanı Attila Köksal, Sermaye Piyasasında Gündem'in Temmuz sayısındaki yazısında Haziran ayı içinde TBMM Başkanlığına sunulan Sermaye Piyasası Kanunu Tasarısını Birliğin yapısı ve yetkileri açısından değerlendirdi. Tasarı ile Kurul tarafından uygun görülecek tüm sermaye piyasası kurumlarının Birliğe üye olacağını ifade eden Köksal "Bu ucu açık yapı, bir meslek örgütü olarak Birliğin etkin bir şekilde faaliyet göstermesine engel olabilir" diye ekledi. Köksal ayrıca, farklı faaliyetlerde bulunan kurumların bir arada bulunduğu bir yapıda karar alma aşamasında da pek çok sorun yaşanabileceğini hatırlatırken, üyelerin belirlenmesinde aracılık mesleğinin esas alınması gerektiğini vurguladı.

Köksal, tasarıda tanımlanan Birliğin mevcut görev ve yetkileri konusunu da değerlendirdi. Birliğin görev ve yetkilerine "Kurulca belirlenen diğer işleri yerine getirmek" ifadesinin eklendiğini belirten Köksal, böyle bir hükmün Birliğin özerkliğini zedeleyeceğinin altını çizdi.

Birliğin, sektörün düzenlenmesine, denetlenmesine ilişkin aldığı kararları SPK'ya sunabileceğini ve Birliğin mali durumunun SPK tarafından her zaman denetlenebileceğini dile getirirken, "Ancak, ucu açık olan böyle bir ifadenin ileride çeşitli sorunlar doğuracağı açıktır" dedi.