Döviz geliri olmayan istisnalar dışında döviz kredisi kullanamayacak
Bakanlar Kurulu, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Kararda önemli değişiklikler yaptı.Döviz geliri olanlar son üç yılın döviz gelirinin 3 katından fazla kredi alamayacak.
Hüseyin GÖKÇE
ANKARA - Yapılan değişikliklere göre, Türkiye’de yerleşik kişiler yurt dışından döviz kredisi kullanamayacaklar. Ancak, Türkiye’de yerleşik kişilerden döviz geliri olmayanlar belirli istisnalar dışında döviz kredisi kullanamayacaklar, Türkiye’de yerleşik kişilere emtia kredisi açılabilecek. Yine Türkiye’de yerleşik kişiler, yurt dışından dövize endeksi kredi de kullanamayacaklar.
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Kararın ‘krediler’ başlıklı 17’nci maddesi yurt dışından temin edilen krediler ve yurt içinden temin edilen krediler olmak üzere ikiye bölündü.
Kararla birlikte döviz geliri olmayan Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışından döviz kredisi temin etmeleri bazı istisnalar dışında yasaklandı. Kamu kurum ve kuruluşları, bankalar , finansal kiralama şirketleri ve finansman şirketleri, döviz kredisi yasağı kapsamı dışında tutuldu.
Döviz kredisi kullanabilmek için döviz geliri şartı aranmayan durumlar şöyle:
Mevcut kredi bakiyesi 15 milyon doların üzerinde olanlar, yatırım teşvik belgesi kapsamında kredi alması öngörülen şirketler, uluslararası ilana çıkılan yurt içi ihaleleri kazanan şirketler, SSM’nin onayladığı savunma sanayii projelerini üstlenen şirketler, kamu özel işbirliği kapsamında gerçekleştirilecek projeleri yürüten şirketler, ihracatla ilgili bağlantıları olup muhtemel döviz geliri elde edebilecekler.
Madde ile döviz geliri olan Türkiye’de yerleşik kişilerin kullanacakları kredilere de sınırlama getiriyor. Buna göre;
Kullanım tarihinde, mevcut kredisinin bakiyesi 15 milyon doların altında olanların, kredi bakiyeleriyle birlikte kullanacakları kredi toplamı, son üç yılın döviz gelirleri toplamını aşamayacak. Bu oranın aştığının tespit edilmesi halinde, aşan kısım geri çağrılacak ve TL krediye dönüştürülecek. Ancak bu durumdaki kişiler, döviz geliri şartı aranmayan şartları gösteren fıkradaki özellikleri taşımaları halinde, bu sınırlamaya tabi olmayacaklar.
Belediyeler, kamu kurumları, KİT’ler, Yap İşlet, Yap İşlet Devret gibi projeler için yurt dışından sağlanan vadeli ödeme şekilleri dışında, 1 yıldan uzun vadeli kredi kullanmış olanlar anlaşma metinlerini, 30 gün içinde Dış Finansman Numarası almak üzere Hazine’nin bağlı bulunduğu Bakanlığa gönderecekler.
Yurt içinden temin edilen krediler
Döviz geliri olmayan Türkiye’de yerleşik kişilerin, yurt içinden döviz kredisi kullanmalarına ilişkin esaslar da 17/A maddesi ile düzenlendi. Burada yine yurt dışındaki kullanımına ilişkin istisnalar yine geçerli olacak. Bunlara ek olarak, bankaların Türkiye’deki şubelerinde teminat olarak bulundurulan döviz ve/veya OECD üye ülkelerin merkezi yönetimleri ile merkez bankaları tarafından ya da bunların kefaletiyle ihraç edilen yabancı para menkul kıymet tutarını geçmemek üzere Türkiye’de yerleşik kişiler döviz kredisi kullanabilecek.
32 Sayılı Kararda yapılan değişiklikler 2 Mayıs 2018 tarihinden itibaren geçerli olacak. Değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, istisnalar hariç olmak üzere devam eden döviz kredileri ve dövize endeksli krediler yenilenmeyecek.
