Dolarda 5.5 TL'nin altı Trump’a bağlı

Ece CEYHUN

ABD’li Rahip Brunson’un tutukluluk halinin devam kararı ile yükselişe geçen döviz kuru, 12 Ekim’de tahliye edilmesinin ardından gerilemeye devam ediyor.

Dava öncesinde beklentiyi satın almaya başlayan piyasada kur, kademeli bir şekilde 6 TL’nin üzerinden hızla 5.53 TL’ye kadar indi. Dolar şimdilik artı/eksi 5.55 TL dolaylarında dalgalanıyor. ABD-Türkiye ilişkilerinin gergin olduğu yaz aylarında akşamları fazla mesai yaparak yukarı atak yapan dolar, bugünlerde tam tersine aşağı yönlü seyrediyor. Piyasanın “Brunson evine dönecek” dediği günden beri dolarda yaşanan gerileme yüzde 8’i aştı. Bu kez en çok sorulan soru ‘Dolardaki düşüş nereye kadar devam eder?’ oldu. DÜNYA bu soruyu işin uzmanlarına sordu. Bankacılara göre kurda 5.5’un hatta 5.25’in altını görmek ABD Başkanı Trump’ın izleyeceği Türkiye politikalarına bağlı olacak.

ABD-Türkiye ilişkilerinde önemli bir kırılma noktası haline gelen Rahip Brunson davasının ardından piyasanın önündeki dönemeçleri bankacılar şöyle anlatıyor:

● Piyasa için bundan sonra tüm dikkatlerin döneceği en önemli haber akışı Halkbank ve Hakan Atilla olacak. Ardından, 4 Kasım’daki İran yaptırımlarının devreye girmesi ve Türkiye’nin petrol ve gaz alımını için gereken istisnayı sağlaması önemli olacak. Dün Tüpraş’ın ABD’nin, İran yaptırımlarını yeniden yürürlüğe koymasından sonra da bu ülkeden petrol almaya devam etmesine imkan veren bir muafiyet almak için ABD’li yetkililerle görüşmeler sürdürdüğü bildirildi. Türkiye’nin itirazlarına rağmen Münbiç’te ABD’nin YPG’ye olan politikası, iki ülke arasında dış siyasette bir başka kırılganlık noktası olarak ön plana çıkıyor. Dolayısıyla Suriye dikkatle takip edilmesi gereken bir başka dış politika gelişmesi olacak.

 ● Tabii ABD kaynaklı finansal haber akışı da Fed olacak. Aralık toplantısında faiz artırımına kesin gözüyle bakılırken gelecek mesajlar ve bunun gelişmekte olan ülkelere dönük risk iştahını nasıl etkileyeceği önemli.

Sıcak para geldi

 ● Yerli yatırımcının döviz tarafında yaptığı satış 500 milyon dolar civarındadır. Yerlilerin daha fazla satış yapması için, daha fazla ‘güven’ hissetmesi lazım. Brunson’ın serbest kalması ve evine dönmesi dövizde düşüş için yolu açtı ama herkes ABD ile ilişkilerin alacağı yöne göre durumun terse dönme ihtimalini de göz ardı etmek istemiyor. Şu anda satan yerli yatırımcı 6.20- 5.80 aralığından alan hane halkı.

 ●Yabancı yatırımcı bir miktar geldi ama tam tanımıyla ‘sıcak para’. Bir iyi nokta gün içindeki volatilite yarı yarıya azaldı. Yüzde 60’lara çıkan volatilite yüzde 25-30’lara geldi. Hızlı yükselmesi kadar hızlı düşmesi de tahribat yaratır. Sindirerek düşmesi gerek.

İyimser senaryo’ya göre, ABD’ye bağlı bir dizi gelişmeyle dolar 5.25- 5.30’a kadar gidebilir. Uzmanlar bu seviyeye işaret ederken ‘bugünden yarına olmaz’ şerhini de koyuyorlar. Makro ekonomik taraftan gelecek iyi verilerle yıl sonuna doğru 5’e yaklaşılabilir. Bu sene 5’in altı zor. 5.0 TL’nin altı ancak makro tarafta yaratılacak güven ve veriyle olur.

Kötümser senaryoda ise dolar/TL 5.5’in altını göremez. ABD’de 10 yıllık faizler yüzde 3’ün üzerine çıkar ve ABD’de beklenen artırımın ötesinde bir faiz hareketi olacağı anlaşılırsa gelişmekte olan ülkelere olan iştah biter. ABD tahvillerinde yüzde 3.5-4’leri konuştuğumuz bir ortamda ayı piyasasına girebiliriz ve dünya piyasalarındaki bu dönüş bize bu seviyelerin dip olacağını gösterir. O nedenle de dolar 5.55-5.75 aralığında oynar.

Dolarda 5.5 çok önemli bir destek

Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi ve ekonomist Murat Sağman, kurun 10 Ağustos öncesindeki fiyatlama seviyelerine geri geldiğine işaret ederek “Kur şoku yaşanmadan önce 5.50’lerdeydik. 5.5 çok önemli bir destek. 5 liraya giden bir hareket için ekstra olumlu bir haber akışı görülmeli. Hakan Atilla, Halkbank ve gelişmekte olan ülkelere risk iştahını destekleyen bir hava olmalı. Bu dönemi fırsat gören carry trade için geldi. Ama bu düşüş önümüzdeki dönemde döviz borcu ödeyecek olan şirketler tarafından da ‘alım’ fırsatı olarak görülecektir. Kalıcı düşüşü görmeden hane halkının anlamlı bir satış hareketi içine girmesini beklemem. DTH/TL dengesi yüzde 55’lerde. Dolar/TL’nin 5.20-5.30’a gitmesi için en az 2 gün 5.50’nin altında kapanış yapması lazım” dedi. TCMB’nin 25 Ekim’de faiz tarafında bir hamle yapmasını da beklemeyen Sağman, “Eğer isterse faiz artırmadan GİL’de yüzde 27’yi kullanabilir” dedi.