Canlı hayvan sözleşmeleri başladı

İZMİR - Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası'nda (VOB) Kurban Bayramı vadeli 'Canlı Hayvan Vadeli İşlem Sözleşmesi' işleme açıldı. VOB Genel Müdürü Çetin Ali Dönmez, ilk kez geçen yıl işleme açtıkları kontratların bu yıl daha fazla ilgi görmesini beklediklerini belirtti. 'Canlı Hayvan Vadeli İşlem Sözleşmesi'nin fiyat oynaklıklarına karşı hem üretici, hem de tüketicileri koruduğunu kaydeden Dönmez, sözleşmelerin, Türkiye'nin her yerinden erişilebilen güvenli ve şeffaf bir alım satım ortamında fiyat riskinden korunma imkanı sağladığını anlattı.

Dönmez şöyle konuştu: "Geçen yıl bayrama bir ay kala işleme başladık. Fazla ilgi olmadı. Sadece iki işlem yapıldı ancak teslimata kadar pozisyon taşıyan olmadığı için fiziki teslimat gerçekleşmedi. Bu yıl bayrama 3 ay kala kontrat işlemleri başladı. İlginin daha fazla olmasını, bu yıl teslimatların gerçekleşmesini bekliyoruz. Gerçek kişiler yanında, özellikle Türk Hava Kurumu, Mehmetçik Vakfı ile kurban bağışı toplayan dernek ve vakıfların alım yapmalarını bekliyoruz.

Her Kurban Bayramı döneminde hayvan sevkıyatından fiyat dalgalanmalarına kadar pek çok sorun yaşanıyor. Biz alanın da satanın da memnun olacağı bir sistem kurduk. Besici her bayram öncesinde kaç tane satacağını bilmeden hayvanını pazara getiriyor. Kontrata bağlı satarsa, sattığı hayvanını teslimat noktasına götürecek." Dönmez, fiziki teslimatın geçen yıl olduğu gibi İstanbul Ticaret Borsası'nın Tuzla'da bulunan Canlı Hayvan ve Et Şubesi'nde yapılacağını, fiyatların kilogram bazında belirleneceğini, hayvanların 24 aydan büyük, 42 aydan küçük erkek büyükbaş hayvan olacağını sözlerine ekledi.

Sistem nasıl işleyecek?

VOB tarafından fiziki teslimatlı "VOB-Canlı Hayvan Vadeli İşlem Sözleşmesi" çerçevesinde yaş, cinsiyet gibi özellikleri belirlenmiş olan büyükbaş hayvanlar dayanak varlık olacak. VOB'da işleme açılacak kontratların vadesi Kurban Bayramı olacak. Kurban Bayramı'nda İSTİB Tuzla tesislerinde teslim etmek üzere büyükbaş hayvan satmak isteyen besiciler, VOB'da işleme açılmış olan sözleşmede canlı net kilogram fiyatlarını ilan ederek veya o an bekleyen alış emirlerine satış yaparak önceden ne kadar hayvanı teslim edeceğini planlayabilecek ve satış fiyatlarını da önceden sabitlemiş olacaklar.

Alım satım yapmak için bir aracı kurumda hesap açtırıp teminat yatırmak ve emir vermek yeterli olacak. Teslimat tarihi geldiğinde satıcılar büyükbaş hayvanlarını İSTİB'in Tuzla padoklarında alıcılara teslim edecekler. Net kilogram hesabıyla gerekli ödemeyi Kurban Bayramı'nın hemen öncesinde Takasbank'a yapan alıcılar, aldıkları hayvanı kesim için götürebilecekler. Bu işlemde İSTİB'in VOB tarafından yetkilendirilmiş komisyoncuları ve uzmanları alıcı ile satıcı arasında teslimata nezaret edecek, hakem görevi yapacak. Mal alıcı tarafından teslim alınmasına kadar olan tüm masraflar satıcıya ait olacak ve bunlar detaylı olarak VOB ve İSTİB tarafından yayınlanacak "teslimat şartnamesi"nde ilan edilecek. VOB'da canlı hayvan vadeli işlem sözleşmesinde pozisyon almak için pozisyon (hayvan) başına 500 lira teminat ödenmesi yeterli olacak.