Banka dışı finans, 2015'te 100 milyar TL'ye koşuyor

UĞUR YILMAZ

BORSA/FİNANS SERVİSİ - Geçtiğimiz yıl 15 milyar lira büyüme ile 80 milyarlık aktif büyüklüğe ulaşan banka dışı finans sektörü, 100 milyar sınırını devirmek için kolları sıvadı. 2014’te bütün beklentilerinin gerçekleştiğini bildiren Finansal Kurumlar Birliği (FKB) Başkanı Osman Zeki Özger, 2015’in leasing, faktoring ve finansman sektörleri için rekorlar yılı olmasını bekliyor. 

FKB çatısı altındaki şirketlerin 2014’ü 80 milyar liranın üzerinde bir aktif büyüklüğü ile kapattığını belirten Özger, “2014’te bütün beklentilerimiz gerçekleşti. Ülkenin yüzde 3 büyüdüğü bir ortamda özkaynakları yüzde 15’in üzerinde büyütmek kolay değil. İş hacmimiz leasing’te yüzde 23, faktöringde yüzde 22, finansman da ise yüzde 17 büyüdü. Birliğin temsil ettiği 3 sektörün büyümedeki payı dengeli. Dolayısıyla sürdürülebilir bir biçimde büyüyoruz. Herkes kendi sektöründe üzerine düşeni yapıyor” dedi. 

DÜNYA’nın sorularını yanıtlayan FKB Başkanı ve Vakıf Leasing Genel Müdürü Osman Zeki Özger, 2014 rakamlarını değerlendirirken, 2015 hedefl eri ve beklentilerini paylaştı.

İhracatçıya reeskont kapısı açıldı 

Bu sene ihracat faktöringinde 17 milyar TL’lik ihracata aracılık yapıldığını aktaran Özger, “Merkez Bankası’nın kararında faktöring firmalarına temlik edilen ihracat alacakları için düzenlenen ve faktöring firmalarınca Türk Eximbank’a ciro edilen bonoların reeskonta kabul edilmesiyle firmalara sevk sonrası ihracat reeskont kredisi kullandırılması imkanı getirildi. İhracatı teşvik etmek için güzel bir kaynak oluştu. Şirketlere Merkez Bankası kaynağından sevk öncesi çok uygun fiyatlı kredi verilecek. İhracatçının bu avantajı kullanması gerekir. Kredi Eximbank aracılığıyla kullanılacak. Eximbank Türkiye’de sistemin içinde olan her şirkete bir limit açıp bu kredileri kullandıracak” diye konuştu. İhracatçının farklı pazarlara uygun maliyetle ulaşması için yeni bir kaynağa ulaştığını kaydeden Özger, “Bu avantaj daha önce sağlanmıyordu. 3 sektörün birlik olmasıyla fark edildik. Eğer ihracat yapan ve faktöring aracılığıyla bunu finanse eden birisi bunu düne kadar 5 birim ile yapıyorsa bu kaynakla iki birimle yapacak. Dolayısıyla etkiyi doğrudan ihracat rakamlarında görebiliriz” dedi. 

Merkezi fatura sistemi hazır 

Faktöring sektöründe bir diğer yenilik olan Fatura Kayıt Merkezi, şubat ayında devreye girecek. Faktöringe verilen faturalarda çifte işlemin önüne geçilmesi için kurulan merkezin altyapısını Kredi Kayıt Bürosu hazırladı. Sektördeki tüm şirketlerin sisteme entegre olduğunu anlatan Osman Özger, “Sistemin yönetmeliği hazırlandı, BDDK da onay verdi. Şubat ayı başında uygulamaya geçeceğiz. Mükerrer faturanın önüne geçilecek” diye konuştu. 
Faizsiz leasing için altyapı gerekli 

Geçtiğimiz yıl 8 milyar dolar işlem hacmi yakalayan leasing sektöründe bu yıl tüm zamanların rekorunun kırılması bekleniyor. 2008 yılındaki 8,5 milyar doların hacmi bu yıl aşacaklarını bildiren Özger, sektördeki yenilikler hakkında bilgi verdi. Geçtiğimiz ay Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun duyurduğu faizsiz finansal kiralamanın sektörün alternatif kaynaklara erişmesi açısından güzel bir olduğunu vurgulayan Özger, “Faizsiz finansal kiralama ilk defa uygulanacak. Faizsiz fonlama için henüz kaynağına ulaşmış değiliz. Önümüzdeki günlerde bu kaynaklarla beraber konu hakkındaki bilgi derinleştiğinde çalışmalar yaparız. Sukuk adına çalışmalarımız vardı ancak yasal düzenlemeye ihtiyaç var. Gelir paylaşımıyla yapılacak bu sistemde dünden bugüne hemen uygulamaya geçilmez” dedi. 

Leasing sektöründe bazı şirketlerin büyük projelerde ortaklık planları bulunuyor. Büyük gayrimenkullerde ya da fabrika projelerinde ortaklık yapılabileceğini dile getiren Özger, “Bir fabrika kurulumunu ele alalım. Bu işin bir mekanik kurulumu vardır. Bir CNC tezgah kısmı vardır. Bir de mefruşat kısmı vardır. Fabrika yapılırken her bir bölümü başka bir şirket yapabilir. Böylece örneğin 100 milyon dolarlık bir yatırım üçe bölünür, ortak bir teminat alınır. Büyük projelerde henüz böyle somut bir örnek yok ama leasingçiler olarak zaman zaman bir araya gelmeyi konuşuyoruz” dedi. Sektörde bir diğer yenilik ise e-devlet ile entegre şekilde çalışacak olan Sözleşme Tescil sistemi oldu. Sistem sayesinde sözleşmelerin noter huzurunda imza zorunluluğunun kalkacağını bildiren Özger, “Bu sayede taraflar sözleşmeleri yazılı olarak düzenlemek koşuluyla aralarında imzalayabilecek” diye konuştu. 

Stok finansmanı yolu çıldı 

Banka dışı sektörün bir diğer kolu finansman şirketleri bireysel taşıt finansmanında zor bir yıl yaşarken ticari araç satışlarındaki hızlanma, kayıpları telafi ettiği gibi büyüme de getirdi. Finansman şirketlerinin tüketiciyi finanse etmekten çok kurumsal tarafta öne çıktığını bildiren Özger, “Mercedes, Man, Volvo, Fiat gibi dünya markalarının ülkemizdeki yatırımlarının finansını yapan kuruluşlar olarak finansman şirketleri büyük katkı sağlıyor. Sektör bu yıl bireysel kredilerdeki yüzde 25’lik gerilemeye rağmen ticarideki yüzde 50’ye yakın büyüme ile toplam kredilerini yüzde 25 civarında artırdı. Bu ülkede yapılacak olan büyük bir inşaat yatırımının kamyonunu, çekicisini bu sistem üretiyorsa katkı sağlıyor demektir” dedi. Yeni yasayla finansman şirketlerinin stok finansmanı da yapabildiğini anlatan Özger, “ Önceden bir aracı faturası son kullanıcıya kesildiğinde finanse edebiliyordunuz. Artık otomotiv bayileri, stokları için de finansman kullanabilecek” diye konuştu.

Leasing ve faktoring üniversitelerde öğretilecek

Banka dışı finans şirketlerinin 7 binden fazla kişiyi istihdam ettiğini kaydeden FKB Başkanı Osman Zeki Özger, “Sistemin içinde 7 bin kişiyi barındırmak iyi bir fırsat. Bunlar eğitilmeye açık, donanımlı bilgili insanlar. Ortalama maliyetleri yüksek olan, risk araştıran piyasa takip eden kaliteli insanlar. Önümüzdeki dönemde faktoring ve leasing sektörlerinin üniversitelerin eğitim müfredatına girmesini istiyoruz. Gençler mezun olduklarında nasıl bankacı ya da sigortacı olmak istiyorum diyorlarsa leasing ya da faktoringde de çalışmak istiyorum desinler istiyoruz” dedi. FKB tarafından Marmara Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi (MÜSEM) işbirliği ile Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Yüksekokulu yönetiminde başlatılan Sertifika Programı sayesinde üç sektördeki çalışanlara mesleki, finansal, ticari ve hukuki bilgi donanım sağlanırken; mesleğin gerektirdiği etik değerlerle birlikte danışmanlık nosyonu kazandırılması da hedefleniyor. Bu sayede, hem şirketlerde hem de sektörün genelinde hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyetini artırılması hedefleniyor.

Faktoringde samimi olmayan çekilecek

Faktoring sektöründe faaliyet gösteren şirketler bu yıl sonuna kadar sermayesini 20 milyon liraya çıkarmak zorunda. Mevcut uygulamada bu rakam 5 milyon lira seviyesinde bulunuyor. FKB Başkanı Osman Zeki Özger, “Sermaye sınırının 20 milyon liraya çıkarılması işin kurumsal bir altyapıyla, kanuna dayalı güvenceyle yapılması anlamına geliyor. 5 milyon lira ile bu işi merdiven altında yapıyor olmak yerine, 20 milyon lira ile kurumsal kimlikle yapıyor olmanın ayrı bir anlamı var. Biz yokuz, buna gücümüz yetmedi diyenler aslında bugüne kadar bu işi samimi olarak yapmayanlardır. Faktoring şirketlerinin BDDK kurallarına tabi olması bu işi samimiyetle yapanları sevindirdi. Çünkü mevcut 5 milyon TL’lik sermaye şartı sektör için çok büyük değil. Bu sektörlerde lisans almak kolay değil. Faktöring lisansı ciddi bir güç demek, aynı zamanda maddi değeri de yüksek. Yapamıyorum diyorsanız zaten ticari vasfınızı değiştiriyorsunuz demektir” diye konuştu.