Avrupalı startup'ın ABD bileti Türkiye'den

MUHAMMED KAFADAR

Faaliyetlerine 2013 yılında başlayan ve portföyünde Onedio, Sinemia, Paraşüt, Foriba, Zizoo gibi şirketler bulunan Revo Capital, 66 milyon dolarlık hacme sahip ilk fonun ardından 60 milyon euroluk ikinci fon için hazırlıklara başladı.

Mart ayında ilk fonunun yatırım süresi sona erecek olan Revo Capital, bir girişime daha yatırım yaparak 66 milyon dolarlık bu fonu 19 yatırım ile kapatmayı planlarken, diğer taraftan ikinci fon için duyuru yapmaya hazırlanıyor. İkinci fon için Estonya'da ofis açacaklarını söyleyen Revo Capital Yönetici Direktörü Cenk Bayrakdar, hedeflerinin Doğu Avrupalı şirketleri Türkiye'ye getirmek, burada belli bir büyüklüğe ulaştıktan sonra onları ABD'ye götürmek olduğunu anlattı.

Bayrakdar, "Fonun yüzde 25-30'luk kısmı bu amaçla kullanılacak; kalanı Türkiye'deki şirketler için. Doğu Avrupalı şirketleri buraya getirip, buradan da ABD'ye taşıyacağız" diye konuştu. Bu seferki fonun euro cinsinden olacağını belirten Bayrakdar, "60 milyon euro planlıyoruz, üst limitimizse 90 milyon euro" dedi.

Bu arada ikinci fona yönelik hazırlıklar kapsamında Revo Capital, 6-7 Şubat tarihlerinde İstanbul'da gerçekleştirdiği bir dizi etkinlikle portföyündeki şirketler de dahil olmak üzere bir çok girişimi yatırımcılarla buluşturdu. Startup'lar burada potansiyel yatırımcılarına sunumlar gerçekleştirdi.

Yabancı fon yöneticilerine, "Türkiye'ye uzaktan bakmak yerine gelip içinden tanıyın" diye seslenen Bayrakdar şöyle konuştu: "Bu toplantılar ile yabancı fonların Türkiye'ye ilgisini kanıtlayacağız. Fonların zamanı çok kıymetlidir, yöneticileri buraya kadar geliyorsa boşa değildir. Ancak bir yatırım için karar minimum 6 ayda, ortalama ise 9 ayda veriliyor."

Hazırlıklara dair bilgi veren Bayrakdar, "Avrupa Yatırım Fonu (EIF), ikinci fon için 15 milyon euro taahhütte bulundu. EIF dışında yeni taahhüdümüz şu aşamada yok ama Fiba Holding ilk fonda büyük yatırımcımızdı, burada da olabilir. Gerek ülkemizden, gerek Ortadoğudan gerek Uzakdoğudan şubat ayı itibariyle yatırımcı arayacağız. Bu 1.5 yıl kadar sürer. 60 milyonluk büyüklüğe ne kadar zamanda ulaşacağımız, yatırımcıyı ne kadar erken bulacağımız yatırım hızımızı belirleyecek" ifadelerini kullandı.

Bayrakdar, "İlk fonda 2600 şirkete baktık, bunlardan 18'ine yatırım yaptık. Şu an 350 şirkete bakıyoruz" diye konuştu ve içlerinde kendilerini heyecanlandıran işler olduğunu söyledi.

"Şirketler kriz ortamında yüzde 86 büyüdü"

Revo Capital'in ilk fonunun performansına ilişkin bilgi veren Cenk Bayrakdar, 8 yıl olarak planlanan fonun 5 yıllık yatırım sürecinin tamamlandığını, kalan 3 yılda satışların gerçekleşeceğini söyledi. Şirketlerden çıkış için yılın ikinci çeyreğini beklediklerini kaydeden Bayrakdar, yabancı yatırımcının da beklemekte olduğunu ifade etti ve ekledi: "Önümüzdeki 3 ayda satış anlamında güzel haberler vereceğiz. Biri imzalanmış 3 satış olacak."

Piyasalar için oldukça zorlu geçen 2018 yılında portföylerindeki şirketlerin TL ciro bazında yüzde 86 büyüme kaydettiğini anlatan Bayrakdar, "Üç yılda elimizdeki şirketlerin tamamından çıkacağız ki yatırımcılara paralarını geri iade edelim. Ama şartlar uygun değilse çıkmak için biraz daha bekleyebiliriz. Buna ihtiyaç olup olmayacağı şu an için belirsiz. Bizim şirketlerimiz kriz ortamında ortalama yüzde 86 büyüdü. İstediğimiz fiyatı alamazsak bekleyip şirketleri büyütmeye devam edebiliriz" dedi.

Türk şirketlerini ABD'ye taşıma işini çok iyi öğrendiklerini anlatan Bayrakdar, ABD gibi rekabetin oldukça yoğun olduğu bir ülkede Türklerin kendilerine nasıl alan bulabildiklerini sorduğumuzda, "Yazılım geliştirme işinde Türkler çok iyi, daha pratik. ABD'de rekabet yoğun ama Türkler de oldukça rekabetçi" yanıtını verdi ve ekledi: "Türkiye orta büyüklükte bir pazar ve bunun farkına varan herkes dışarıya açılmak istiyor. Eskiden bir şey yaparken sadece Türkiye ölçeğinde düşünülüyordu, şirketleri dışarıya açılmak için ikna etmemiz gerekiyordu. Şimdi dışarıya açılma fikri kabul görüyor, en başta onu planlıyorlar."

"Biz geldiğimizde Onedio'nun geliri sıfırdı"

İlk fon için uyguladıkları yatırım stratejilerine de değinen Bayrakdar, "Şirketlere yüzde 5 ila yüzde 30 arasında değişen oranlarda ortak oluyoruz. Ve aslında yaptığımız iş co-pilotluk, mesela Onedio'ya reklam satışında çok destek olduk. Onlara network'ümüzü vaat ediyoruz" dedi.

Şu ana kadar yatırım yaptıkları 18 şirkette 1500 kişinin istihdam edildiği bilgisini veren Bayrakdar, "Biz aslında erken aşama, yani tohum değil de, ilk filizi vermiş, bir iki de müşterisi olan startup'lara yatırım yapıyoruz; ama Cosa'da, Paraşüt'te bu ilkeden taviz verdik, ürünü görmedik fakat ekibe inandık" diye konuştu.

Portföylerindeki şirketler hakkında bilgi veren Bayrakdar, "Onedio biz geldiğimizde tekil ziyaretçi sayısı 800 bin, geliri sıfırdı. Şimdi ayda 25 milyon ziyaretçisi var, geçen yıl 25,5 milyon lira gelir elde etti. Rusya'ya da açıldılar. Bu bizim ilk yatırımımızdı... Yatırım kararı aldığımızda ön muhasebe programı Paraşüt'ün hem geliri hem kullanıcısı sıfırdı. Şimdi 11 bin KOBİ müşterisi var, aylık yarım milyon lira kazanıyor. Akıllı termostat sağlayıcısı Cosa'da da ekip iyiydi, ürünü görmeden yatırım yaptık. Şimdi 28 bin müşterisi var ve bu ürün kullanıcılarının doğalgaz faturasını ortalama yüzde 37 düşürdü" dedi. Bayrakdar, yatırım yaptıkları bir diğer startup olan, "dünyanın en büyük ikinci" sinemaseverler kulübü Sinemia'nın cirosunu 1 yılda 10 kat artırdığını, ABD pazarında Türkiye'dekinden 4 kat daha fazla büyüdüğünü anlattı.

Yurt dışındaki yatırımlarını da anlatan Bayrakdar, "Avrupa'nın en büyük kiralık tekne platformu" Zizoo'yu Türkiye'ye getireceklerini söyledi. Bayrakdar şöyle konuştu: "Zizoo, Berlin merkezli bir şirket. Türkiye'de ofis açacak. Booking'in tekne versiyonu gibi düşünebilirsiniz. Avrupa'da 21 bin tekneye aracılık ediyorlar. Buraya gelmesiyle turizme katkı sağlayacaklardır. Ayrıca Litvanya merkezli Transfergo'ya da yatırım yaptık, şimdi Londra'ya taşındı, Türkiye'de de şirket kurdu. 99 cent gibi bir ücrete uluslararası para transferine olanak sağlıyor, bu sistem üzerinden yılda yaklaşık 750 milyon dolarlık transfer gerçekleştiriliyor."

Portföylerindeki bazı startupların 100 milyon dolar gelir seviyesine ulaştığı bilgisini veren Bayrakdar, elektronik ödeme teknolojileri sağlayıcısı Cardtek, yakın zamanda Milano'da ofis açan e-dönüşüm şirketi Foriba ve Sinemia'nın bu düzeyde olduğunu anlattı.

"Satış süreci talihsiz bir zamana denk geldi"

Teknoloji startup'larına yatırım noktasında aslan payını Polonya'nın aldığını, bu ülkenin 2017 yılında 500 milyon dolar yatırım çektiğini anlatan Bayrakdar, Türkiye'de ise 2017'de 185 ve 2018'de 205 milyon dolarlık yatırım yapıldığı bilgisini verdi. Bayrakdar, 2017 yılındaki Mikro-Zirve alımları ve 2018'de de Alibaba'nın Trendyol'a yatırımı ayrı tutulduğunda rakamın 2017'de 115 milyon ve 2018'de 55 milyon dolar olarak gerçekleştiğini anlattı. Trendyol hariç bakıldığında 2017'ye göre geçen yıl yaşanan sert düşüşü ekonomik gelişmelere bağlayan Bayrakdar, yıllık yatırım tutarının 300 milyon dolar seviyesine çıkarılması gerektiğini söyledi.

Bayraktar, özellikle ağustos ayında yaşanan gelişmeler sonrası yatırımcıların startup'lara ilgisine ilişkin, "Portföyümüzdeki şirketlerimiz başarısını kanıtladı ancak satış dönemi talihsiz bir zamana denk geldi. İstanbul startup kurulmak istenen ilk 10 şehirden biriydi maalesef bugün o reytingleri almıyor" dedi.

Teknoloji startup'ları özelinde son 2 yılda ayda ortalama 5 kişinin yatırımını, projesini alıp İrlanda ya da Berlin'e gittiğini anlatan ve bu durumun kendisini çok rahatsız ettiğini söyleyen Bayrakdar, "Onları burada tutmalıyız. Türkiye dinamik bir ülke ve dinamizm ticaret demektir. Türkiye herkesin buraya gelip işini büyüttüğü bir ülke olmalı" diye konuştu.