Analistler MB'nin hamlesini değerlendirdi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından bünyesinde faaliyette bulunan Bankalararası Para Piyasası'nda bankaların borç alabilme limitlerinin yarından geçerli olmak üzere gecelik vadede yapılan işlemler için sıfıra düşürüldüğü bildirildi. Duyuruda, aynı tarihten itibaren geçerli olmak üzere gün içi limit (GİL) işlemleri için bankalara tanınan limitlerin bugünden geçerli olan BAL limitlerinin iki katı olarak belirlendiği kaydedildi.

Merkez Bankası'nın bu hamlesini örtülü faiz artışı olarak değerlendiren analistler, TL için adımın olumlu ama yetersiz olduğu görüşünde.

Prof. Dr. Ümit Özlale:
'Faizlere dokunmadan faizi artır' politikasının sonuna gelindi

Merkez Bankası'nın son hamlesini değerlendiren Özyeğin Üniversitesi İşletme Fakültesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ümit Özlale, faizlere dokunmadan faizi artır politikasının sonuna gelindiğini söyledi.

Özlale'nin değerlendirmeleri şöyle: Futbolun duayeni merhum Johan Cruyff “Futbol basittir, zor olan onu basit oynamaktır” demişti. Son dönemlerde Merkez Bankası'nın (TCMB) hamlelerine bakınca ister istemez bu sözü hatırlıyorum. Hatırlarsanız geçen senenin sonu bu senenin başında da TCMB faiz dışı bir dizi önlem almaya çalışmış, etkili olmayınca da geç likidite penceresini keşfetmişti.

Bugün itibarıyla TCMB artık bütün likidite işlemlerini geç pencereden yapmaya başladı. Yani “faizi artırmadan faizi arttır” politikasının da sonuna gelindi. Son bir sene bize çok açık bir şekilde gösterdi ki TCMB'nin döviz piyasalarında –döviz likiditesini iyileştirme, vade riskini azaltma gibi- aldığı önlemler olumlu olsa da bu döviz kurunu tek başına düşürmeye yetmiyor. Bozulan enflasyon dinamikleri, yükselen ülke risk primi, kısa vadede sıkışan özel sektör borcu gibi çok temel problemler var. Bütün bunları görmezden gelip dolambaçlı yollara sapmanın yatırımcılar nezdinde çok fazla bir değeri yok. Korkum o ki bu sorunları günlük tedbirlerle örtmeye çalışmanın önümüzdeki dönemdeki faiz maliyeti daha da yüksek olacak. 

Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı:
TCMB adımı yatıştırıcı ancak oynaklık devam edecek

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) bugün aldığı kararın yatıştırıcı olduğunu ancak devam eden risk unsurları karşısında, kurdaki oynaklığın devam edeceğini vurgulayan Tokalı, "Diğer taraftan, devam eden küresel likidite desteği karşısında, içsel baskı unsurlarında rahatlama olması durumunda, orta vadede kurdaki olası toparlanmanın belirgin olmasını bekleriz" dedi.

Tokalı, yaptığı açıklamada, TCMB'nin kurda artan baskı karşısında, beklenen adım olarak, günlük fonlamanın hepsini GLP’ye kaydırmış olduğunu vurguladı ve "Böylece, ortalama fonlama maliyetinde 25 baz puanlık artış olacağını görüyoruz. İlk etki olarak, yatıştırıcı olduğunu söyleyebiliriz. Ancak, devam eden risk unsurları karşısında, kurdaki oynaklığın devam edeceğini düşünüyoruz." diye konuştu.

Tokalı, diğer taraftan, devam eden küresel likidite desteği karşısında, içsel baskı unsurlarında rahatlama olması durumunda, orta vadede kurdaki olası toparlanmanın belirgin olmasını bekleyeceklerini kaydetti.

QNB Finans Yatırım'dan Yatırım Danışmanlığı Müdürü Serdar Pazı:
TCMB'nin adımı olumlu ancak yeterli değil

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) adımının olumlu olduğunu ancak yeterli görünmediğini ifade eden Serdar Pazı, TCMB'nin örtülü olarak faiz artırımı yaptığına değinerek, "Ağırlıklı ortalama fonlama faizi yüzde 12 düzeyinden yüzde 12.25'e çıkacak. Ancak dolar kurunun önceki zirve olan 3,94 seviyesi üzerinde kalması TCMB tarafından atılan piyasalara sinyal niteliğinde adımların etkisinin sınırlı kaldığını gösteriyor." dedi.

Pazı, "TL uzlaşmalı vadeli döviz satışı, Rezerv Opsiyon Mekanizması ve Zorunlu Karşılıklar'a ilişkin adımlar olumlu ancak yeterli değil piyasa reaksiyonuna bakıldığında." diye konuştu.

Serdar Pazı, jeopolitik risklerde değişiklik yaşanmadığı takdirde dolar kurunda anlamlı geri çekilme zor göründüğünün altını çizdi.

Ahlatcı Yatırım Araştırma Uzmanı Özgecan Özdemir:
TCMB'nin kayıtsız kalmaması yönünden önemli

Merkez Bankası'ndan örtülü faiz artışı geldiğini belirterek, kurdaki yükselişi sınırlı da olsa etkileyecek hamleyi TCMB'nin kur riskine karşı kayıtsız kalmaması yönünden önemli bir gelişme olarak niteleyen Özgecan Özdemir, "Kurdaki yükselişi sınırlı da olsa etkileyecek bu hamlenin TCMB'nin kur riskine karşı kayıtsız kalmaması yönünden önem taşıdığını belirtelim. Bu durum gelecek Aralık ayı toplantısına dair beklentileri arttırmış durumda." diye konuştu.

Özdemir, TL üzerinde devam eden riskler ile günlük fonlamayı geç likidite penceresi üzerine çeken TCMB'nin bu hamlesinin kur riski üzerinde kalıcı sonuç için yeterli olmadığının söylenebileceğine işaret etti ve "3,90-3,95 bandı içerisinde fiyatlamaya olanak verecek bu durumun etkileri yarın itibariyle daha rahat gözlemlenecek. Kısa vadeli müdahaleden çok azalan jeopolitik riskler ile beraber majör değişiklik yaşanacağını düşündüğümüz kurda 3,90 seviyesi üzeri fiyatlamalar devam ettikçe düşüş potansiyelinin sınırlı kalacağını düşünüyoruz." dedi.

Işık FX Araştırma Uzmanı Yusuf Kavak:
Spekülatif işlemlerin önü kesilir, ancak yurt içi sistematik risk unsurları önemli

TCMB'nin hamlesinin spekülatif işlemlerin önünü keseceğini ancak yurt içi sistematik risk unsurlarında bozulmanın devam etmesi durumunda ise kurdaki hareketlerin sürebileceğini belirten Yusuf Kavak, yurt içi tarafta sistematik risk unsurlarının yükselmesi ile kurlarda yeni rekorlar görülürken, TCMB’den yeni bir hamle geldiğini ifade etti.

Kavak, "MB'den yapılan açıklamada Bankalararası Para Piyasası’nda gecelik borç alma limitleri (BAL) sıfırlanırken, 09:00-15:00 saatlerinde kullandırılan
Gün İçi Limit(GİL) işlemlerinin ise bu limitin iki katına kadar artırıldığı bildirildi. BAL sıfırlandığı için GİL de haliyle sıfırlanmış oldu ve esasında Bankalar, Merkez’in bu hamlesi ile saat 16:00-17:00 arasında kullanıma açılan ve bankaların likidite eksiklerinin giderilmesine olanak sağlayan Geç Likidite
Penceresi(GLP-LON)’ne zorunlu olarak yönlendirilmiş oldu. Bu da ister istemez tek bir faiz oranının kullanılmasından kaynaklı olarak Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti’ni, TCMB açısından borç verme oranını yüzde 12.25’e çekti." diye konuştu.

Kavak, bunu yaparken TCMB’nin amacının kurlardaki yükselişte bankaların ve bankalar aracılığıyla kredili olarak yatırımcıların yapacakları spekülatif kur işlemlerinin önüne geçmek olduğunu ve kararın açıklanması ile birlikte kur tarafında geri çekilmeler gözlendiğini aktardı.

TCMB’nin hamlesinin spekülatif işlemlerin önünü keseceğini ancak yurt içi sistematik risk unsurlarında olası bozulmanın devam etmesi durumunda ise kurdaki hareketlerin sürebileceğini düşündüklerini vurgulayan Kavak, "Cuma günü ve dünkü Hükümet yetkililerinin açıklamaları da gösteriyor ki TCMB faiz indiremiyorsa, faiz de artırmamaya çalışıyor. Ancak kurlardaki bozulmalar devam ederse bir süre sonra faiz silahının çekilmesini zorunlu da kılabilir." dedi.

Gedik Yatırım'dan Ekonomist Erol Gürcan:
Kurdaki tansiyon düşmezse ilave araçlarla müdahale masada

Bundan sonraki süreçte kur tarafındaki tansiyonun düşmemesi durumunda ilave araçlarla müdahale gelmesinin hâlen masada olduğunun söylenebileceğini belirten Erol Gürcan, Merkez Bankası'nın bir sonraki PPK toplantısının 14 Aralık’ta olduğunu hatırlatarak, "Son hamleyle Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi yüzde 12,25 ile üst sınıra dayandı. Ekstra faiz artırımı için ya planlı PPK beklenerek bu toplantıda GLP borç verme faizi artırılacak ya da ya da en negatif senaryoda gerekirse planlı toplantıdan önce planlı olmayan bir ara toplantı ile benzer bir adım atılması da söz konusu olabilir. Bu konudaki temel belirleyici kısa vadede kurun seyri belirleyici olacaktır." dedi.

Gürcan, TL varlıklar üzerindeki negatif baskının sürmeye devam ettiğine işaret ederek, "Son günlerde artan baskının ağırlıklı olarak siyasi ve jeopolitik belirsizliklerden kaynaklandığını söylemek mümkün. Ayrıca, yakın dönemde enflasyon görünümünde gözlenen bozulma, Hazine İç Borç Çevirme Oranlarında gözlenen artış gibi gelişmelerin ardından yakın dönemdeki hamlelerde Merkez Bankası’nın piyasaları ikna etme konusunda şimdilik çok yeterli olamadığının görülmesi de risk fiyatlamasını artırmakta." diye konuştu.

Gürcan, yakın dönemde TCMB’nin yardımcı araçları üzerinden müdahale etmeyi tercih etmesinin, en güçlü silahı olan faize başvurmakta tereddüt ettiği gibi bir algının ortaya çıkmasına yol açtığının altını çizerek, şu şekilde konuştu:
"Dün itibariyle TCMB tarafından uygulamaya alınan TL Uzlaşmalı Vadeli Döviz Satım ihalelerine gelen talep fena olmamakla birlikte, oluşan vadeli kur rakamı ve faizlerin piyasadaki fiyatlamalara etkisi çok sınırlı kaldı.

Bu sabah itibariyle dolar/TL de rekor yeniledi. Kur tarafında gözlenen panik fiyatlamasının ardından TCMB tarafından TL Likidite Yönetimine ilişkin ayarlamaya gidildiğini açıkladı. Bu hamle ile dün itibariyle yüzde 11,99 seviyesinde olan Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizinin yüzde 12,25’e yükselmesi anlamına gelmekte. Ayrıca, TCMB tarafından piyasaya yapılan günlük fonlama miktarında da bir miktar azalma görülmesi beklenebilir.

Atılan adımla birlikte ilk fiyatlamalar açısından kurdaki panik fiyatlamanın durduğu ve şimdilik TL’nin değeri üzerindeki etkinin sınırlı pozitif olduğu söylenebilir.

Bundan sonraki süreçte kur tarafındaki tansiyonun düşmemesi durumunda ilave araçlarla müdahale gelmesi hâlen masada diyebiliriz. TCMB’nin bir sonraki PPK toplantısı 14 Aralık’ta. Son hamleyle AOFF yüzde 12,25 ile üst sınıra dayandı. Ekstra faiz artırımı için ya planlı PPK beklenerek bu toplantıda GLP borç verme faizi artırılacak ya da ya da en negatif senaryoda gerekirse planlı toplantıdan önce planlı olmayan bir ara toplantı ile benzer bir adım atılması da söz konusu olabilir. Bu konudaki temel belirleyici kısa vadede kurun seyri belirleyici olacaktır.

Gün içinde siyasilerden gelecek mesajlar ile Hazine’nin gerçekleştireceği 5 yıllık tahvil ihalesinde oluşacak faizler de kur tarafındaki oynaklığı artırabilir."

Merkez Bankası'ndan örtülü faiz artışı

Dolar, Merkez'in adımı ile geri çekildi