Analistler faiz kararını nasıl okudu?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), bugün gerçekleştirdiği toplantısında 1 haftalık repo faizini ve gecelik borçlanma faizini sabit bırakırken, faiz koridoru üst bandı olan gecelik borç verme faizini 75 baz puan artırarak yüzde 9,25 seviyesine getirdi. Geç likidite penceresi ise 100 baz puanlık bir artırım ile yüzde 11 seviyesine getirildi.

Güne 3.76 seviyesinde başlayan ve Merkez Bankası'nın faiz kararı öncesinde 3.74 seviyesinde bulunan dolar, karar sonrasında 3.83'e yaklaştı. İlk tepki ile 3.8290'a kadar çıkan dolar kuru, sonrasında 3.80'in altına indi. Kurda işlemler saat 17:40 itibariyle 3.76 seviyesinden gerçekleşiyor.

Güne yatay başlayan ve MB faiz kararı sonrasında yatay seyreden borsada kapanış saatlerine doğru alımlar arttı ve BİST 100 endeksi yüzde 1'i aşan kazanımla 84.000 puanın üzerine çıktı.

Peki ekonomistler Merkez Bankası'nın bu hamlesi ve piyasaların tepkisi için ne düşünüyor?

IşıkFX Başanalisti Gizmen Nalbantlı
TCMB, politika faizini değiştirmediği için piyasayı tatmin etmedi

Merkez Bankası, üst bant ve geç likidite penceresi faizlerinde sırasıyla 75 ve 100 baz puan faiz artışı yapmasına rağmen politika faizini değiştirmediği için piyasayı tatmin etmedi. Haftalık repo ihalesi açmayarak bankaları gecelik borçlanma ve geç likidite penceresine yönlendiren Merkez Bankası, ağırlıklı fonlama maliyetinin 8,28'den 9,12'ye kadar yükselmesini sağlamıştı.

TCMB açılacak ihalelerde repo ve swap faizini yüksek tutarsa kurun bu seviyelerde kalmasını sağlayabilir. Ancak asıl sorun reel faizler olmaya devam ediyor. Politika faizini değiştirmeyen Merkez Bankası sonrası reel faizler ekside kalmaya devam ediyor. Önümüzdeki dönemde döviz kuru gelişmelerinin gecikmeli etkisi ve girdi maliyetlerindeki artış ile birlikte enflasyonun yükseleceğini düşündüğümüzde reel faizleri artıya geçirmediğimiz sürece Türk Lirası kırılgan olmaya devam edecektir. Diğer önemli nokta ise üst bandın artırılmasının kredi maliyetlerine olan etkisi olacak. Bankalar kredi verirken üst banda bakarak karar veriyor. Üst bandın 9.25'e çekilmesi kredi maliyetlerini artıracaktır. Ekonomik aktivitenin yavaşladığı bu ortamda alınan karar ile yüksek kurun yanında faizlerde yükselişmiş oldu. Alınan karar sonrası kurda görülen yükseliş 3.70-3.75 bölgesinin üzerinde kalındığı sürece devam edebilir. Bir önceki zirve seviyesi olan 3.94 seviyeleri için ise 3.85 en büyük engel olarak duruyor.

Alternatifbank Ekonomisti Serdar Şenol
TCMB, süreci yine likidite yönetimine odaklı tutacak

TCMB, beklentileri tam olarak karşılamayan bir faiz artırımı kararı verdi. Politika faizini değiştirmeyen TCMB, borç verme faizini 75 baz puan, geç likidite penceresini (GLP) de 100 baz puan artırdı. TCMB, talep gelişmeleri enflasyona düşüş yönünde katkı verse de, döviz kurlarındaki aşırı oynaklık enflasyon görünümüne dair yukarı yönlü riskleri artırımına bir etken olarak görüldü. TCMB'nin daha önce almış olduğu likidite önlemleri ve SWAP işlemlerine başlaması ve son olarak yüzde 10'la SWAP yapması zaten belirgin bir atılım olarak görülmüş ve ortalama fonlama faizi yüzde 8.25'ten yüzde 9.12'ye yükseltmişti.

TCMB'nin ortalama fonlama faizinin aynı fonlama miktarlarıyla yüzde 9.12'denyüzde 9.97'ye çıkabilir. TCMB'nin attığı adım ek 85 baz puana kadar bir ek sıkılaştırma getirebilecek. Piyasanın yüklü artış beklentilerini tam olarak karşılamasa da, yine de likidite önlemleriyle belirgin bir sıkılaştırma getirebilecek bir etken olabilecek. TCMB kararını piyasayı tam karşılamasa da yine de ek sıkılaştırma olanakları yaratan bir çalışma oldu. TL varlıklarda eğer SWAP faizi yüksek ve likidite koşulları sıkı tutulmaya devam ederse TL varlıklar sınırlı olumlu etkilenmeye devam edebilir. Aksi takdirdeyse, TL varlıkların yarın repo ihalesi ve SWAP ihalesi açıklaması ardından negatif etkilenmesi mümkün olabilir.

DenizBank Özel Bankacılık ve Yatırım Grubu Yönetmeni Orkun Gödek
Piyasa cephesinde görülen ilk tepki aşırı oldu

TCMB beklentilerin çok dışında hareket etmedi ancak haftalık repo faizinde değişikliğe gitmedi. Haftalık repo ihalelerinin kayda değer bir süre zarfında rafa kaldırıldığını düşünebiliriz. GLP'nin yüzde 11'e revize edilmesi beklentimiz dahilinde. Üst bantta ise yüzde 9.50 seviyesindeydik. İlk mesajları ve önceki aya göre paylaşılan metni değerlendirdiğimizde; piyasa cephesinde görülen ilk tepkinin aşırı olduğu düşüncesindeyiz. Merkez Bankası hem iktisadi dengeyi gözeterek, hem de enflasyon & kur ilişkisini dikkate aldığı mesajını vermek istediğinden koridorun üst bandında ve GLP'de revizyona gitti.

Haftalık repo faizinde değişiklik yapılmamasından Merkez Bankası'nın kayda değer bir süre bu kanal üzerinden fonlama yapmayacağını anlıyoruz. GLP üzerinden verilen mesaj önemli. Zira gerektiğinde 200 baz puan kadar ek sıkılaştırma yapılacağını anlıyoruz. Metinde talep & enflasyon ilişkisine vurgu var. Geçtiğimiz günlerde bu yönde değerlendirmeleri Merkezin Güncesi'nde de yer almıştı.Kısa vadede ise gıda fiyatları ve gecikmeli kur etkilerinden dolayı enflasyonda yukarı yönlü baskı bekleniyor.

Faiz oranlarında ne kadar artış yapıldığına odaklanmaktan ziyade verilmek istenen ana mesajı görmek bizce daha önemli. İktisadi faaliyet gözetiliyor ancak kurun yarattığı baskı da göz ardı edilmiyor. PPK kararlarını "atılabilecek en dengeli adım" şeklinde tanımlamak mümkün. GLP üzerinden yapılacak fonlama bir süre daha olağanüstü günlerin tercihi olarak gündemde kalmaya devam edecek.

AHL Forex Kaldıraçlı Alım Satım Birim Müdürü Veli Kocatürk
TCMB örtülü faiz artırımını resmileştirdi

Geçen hafta atılan adımların faiz toplantısında gelmemiş olması gelecek dönemde TL’nin durumununun da kritik olduğunu gösteriyor. Piyasa beklentisi marjinal fonlama oranının yüzde 10’un üzerinde gerçekleşmesi beklentisi ile fiyatlanmaktaydı. Geç likidite ise yüzde 12 seviyelerinde olsaydı TL bir miktar daha güçlenebilirdi. TCMB'nin mevcut durumun devamlılığını istedi. Bu yüzden kalıcı bir faiz artırımına gitmek istemedi. 1 Haftalık repo faizinin değişmemesi bize bunu gösteriyor. Böylece sadece kur hareketine yönelik kısa süreli sıkılaştırma ile TL’yi güçlü ya da en azından bu seviyelerden fonlamaya devam edeceğini gösteriyor. Bu durum şüphesiz ABD’de Trump’ın getireceği yenilikler ve doların küresel piyasalardaki değerinin gelecek dönemde düşüş göstereceği beklentisinden kaynaklandığı ortada. Eğer TCMB haklı çıkar ve dolar gelecek dönemde küresel ekonomide değer kaybettiği için içeride de değer kaybederse üst bant ve GLP'de aşağı çekip yeniden bant daraltımı yapılabilir. TCMB'nin haksız çıkması ve doların 6 hafta sonra TCMB toplantısında daha yüksek seviyelerde olması halinde faiz artırımları devam edecektir.

Finans Yatırım Baş Ekonomist Burak Kanlı
TCMB faiz artırımlarına devam etti

Geç likidite penceresi faiz oranı artık yüzde 11 ve bu bir süre faiz koridorunun üst bandı olarak işlev görecek. Yani aslında bankaların kredi fiyatlamalarında dikkate aldıkları gecelik faizde artırımlar devam ediyor.

TCMB'nin daha anlaşılır ve daha etkin bir biçimde faiz artırımına gitmek yerine, sürekli dolambaçlı yolları tercih ediyor. Bu da sürekli bir ek para politikası belirsizliğine yol açıyor. Daha 1-2 ay öncesinde para politikası çerçevesinde sadeleşme hedeflenirken, para politikasının daha da karmaşık hale gelmesi ve geçmiş çerçeveye dönmüş olmamız TCMB kredibilitesi için oldukça olumsuz bir gelişme. Bu noktada TCMB’nin oyun planının tutması için, gelişmekte olan ülkelere portföy girişlerinin tekrar güçlenmesi şart. Aksi takdirde, önümüzdeki dönemde yıllık enflasyonun yüzde 10 civarına yükseleceğini de göz önünde bulundurduğumuzda, TL’deki oynaklığın devam etmesini bekleyebiliriz.

KapitalFX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan
MB, geçici sıkılaşma yoluna gidiyor

Genel hatlarıyla değerlendirdiğimizde, piyasa beklentisinin ötesine geçen bir faiz artırımı görmemekteyiz. Bunun haricinde, beklentilerin dışında repo faizinde herhangi bir değişiklik olmadı; ki 100 baz puana kadar artırım beklentileri söz konusuydu. Merkez Bankası’nın kalıcı sıkılaşma yerine, geçici bir sıkı duruşa geçtiğini anlayabiliriz. Günlük likidite yönetimi, SWAP ihaleleri yöntemiyle devam edecek görünüyor. Geç likidite penceresinin yukarı doğru çekilmiş olması da, günlük piyasa fonlaması oranının daha yukarılara gideceğinin işaretidir. Böylece efektif fonlama maliyetinde yüzde 11’e kadar bir hareket alanı olduğu söylenebilir. Merkez Bankası, geç likidite penceresini referans alıyor; son yapmış olduğu piyasa hamleleri çerçevesinde. Bu kapsamda; son dönemdeki sağlıksız fiyat oluşumları eğilimi sürdüğü sürece ilave parasal sıkılaştırma çerçevesinde FX swap ihaleleri faizleri yükseltilebilir. Ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti de yüzde 9’daki üst bant ile yüzde 11 arasındaki geç likidite penceresi arasında oluşacaktır. Merkez Bankası, aslında üst bandı yüzde 9’a çekerek resmi durumu fiili duruma yaklaştırmış oldu.

Venbey Yatırım Araştırma Müdürü Mehmet Barış Ürkün
TCMB piyasa beklentilerini politika faizi dışında karşılamış sayılabilir

TCMB, piyasa beklentilerini politika faizi dışında karşılamış sayılabilir. Bu noktada esasen şu anda kullanılmayan politika faizinde bir değişiklik yapılmamış olmasının TCMB’nin bankaları marjinal fonlama oranı ile geç likidite penceresinden bir süre daha fonlamayı sürdürebileceğine işaret ediyor.

Döviz kuru gelişmelerinin gecikmeli etkisi ve gıda fiyatlarındaki oynaklık nedeniyle kısa vadede enflasyondaki belirgin yükselişin devam edebileceğinin öngörülmesi nedeniyle TCMB’nin artırma kararı aldığı faiz oranlarından kurdaki gelecek dönemde yine yaşanabilecek volatilitenin önüne geçilmesi amacıyla bankalara bu oranları kullanarak TL likiditesini kısmayı sürdürebileceği ihtimalini güçlendiriyor.

İntegral Menkul Değerler Araştırma Direktörü Tuncay Turşucu
Faiz kararının amacı kurda denge yaratmak

Merkez Bankası beklentilere paralel bir karar alarak faizi artırdı. Politika faizinin sabit bırakılmış olması, kurda ilk önce yukarı bir harekete neden oldu. Ancak sonrasında bir dengeye geldiği görülüyor. Merkez Bankası bu karar ile likidite yönetimine devam edeceğini gösteriyor. Geç likidite penceresinin yüzde 11'e yükseltilmesi Merkez Bankası’nın, bu pencereyi kullanmaya devam edeceğini gösteriyor. Faiz kararı, kurda düşüş sağlamasa bile kurda 3.78 seviyelerinde, stabilizasyon yerleşmesini sağlayabilir. (TCMB)'nin de amacının bu olduğunu gösteriyor.

Kısa vadede TCMB, enflasyonda yükseliş beklemesinden ötürü sıkılaştırmaya devam edecek ve gerekli görmesi durumunda ek sıkılaştırmalar yapabilir. Politika faizine dokunmamış olması, büyümeye yönelik endişelerin farkında olduğunu göstermekte. Diğer yandan, Donald Trump sonrasında ABD dolarının, küresel değerinde bir yorulma olduğunu izliyoruz. TCMB'de, dolar endeksinin bundan sonraki seyrini ve Fitch kararını görmek istemiş olabilir. Bu nedenle şimdiden, kalıcı bir faiz artırımına gitmek istemediğini görmekteyiz.

BGC Partners Ekonomisti Özgür Altuğ
TCMB'nin kararı TL açısından kısmen olumsuz

TCMB'nin fonlama faizi bu kararla yaklaşık 80 baz puan ile beklentilerden daha az yükselecek... TCMB'nin politika faizini değiştirmemesi bize TL'deki değer kaybının ve enflasyona etkisinin geçici olduğunu değerlendirdiğini düşündürtüyor. TCMB'nin daha ne kadar sıkılaştırmaya niyetli olduğu TL'deki bundan sonraki trendi belirleyecek... Faiz kararının ardından aylık enflasyon verisinin öneminin arttığı kanaatindeyiz.

SEB Stratejisti Per Hammarlund
Kısmen sürpriz bir karar

Bazı faizlerde değişiklik yapmamaları sürpriz bir karar oldu. En önemli karar geç likidite penceresi faizini 100 baz puan artırarak yüzde 11'e yükseltmek oldu gibi duruyor. Bankaları geç likidite penceresi faizini daha fazla kullanmaya zorlayacaklar. Piyasada efektif faizi bilindik politika faiziyle değil de bu şekilde yükseltmeye çalışacaklar. Bu alışılagelmedik politikalarla sıkılaştırmadır.

Bu kararın ardından TL'nin rekor kırmasını beklemiyorum. Ancak bundan sonra referandum yolunda TL'nin son derece kırılgan olmaya devam edeceğini düşünüyorum. ABD'ye yönelik yatırımcı iştahında değişiklik olursa veya ABD'de faizler tekrar yükselirse TL'den kaçış görebiliriz. (TL'den kaçışı) yurtdışındaki gelişmeler tetikleyebilir.

Capital Economics Gelişmekte Olan Piyasalar Kıdemli Ekonomisti William Jackson
Piyasaları pek ikna edemedi

Bir haftalık repo faizi sabit kaldı. Liranın üzerindeki baskı ve enflasyon beklentilerindeki yükseliş göz önüne alındığında gecelik borç verme faizini muhtemelen biraz daha yükseltmeleri gerekiyordu.

Benim gördüğüm bundan sonraki aylarda bunun üzerine de faiz artırımları gelebilir. Burada bir endişe de en büyük faiz artışının geç likidite penceresi faizinde görülmesi ve eldeki tüm araçlara gönderme yapılması para politikasının biraz daha karmaşık bir hal alabileceğine işaret ediyor, ki bu da yatırımcıların Türkiye hakkındaki endişeleri arasında yer alıyor.

Danske Bank Analisti Jakob Christensen
Yeterli değil

TL üzerindeki baskının hafiflemesi için faizin 200 ile 300 baz puan arasında yükselmesi gerektiğini düşünüyoruz. TCMB gönülsüz bir tepki verdi. Merkez Bankası açıkça gerekeni yapacak kadar bağımsız değil. Kapı ardından geç likidite penceresiyle sıkılaştırma yapmaya çalışıyor, ancak biz tüm faizlerde biraz daha fazla hamle görmek isterdik. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in Cuma günkü kararı öncesinde TL üzerindeki baskının süreceğini düşünüyoruz.

İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu
Örtülü faiz artışı sürebilir

Haftalık repo faizi yüzde 8'de sabit, üst bantta 75 baz puan, geç likiditede 100 baz puan artışa gitti. Görünün o ki geç likidite penceresinden fonlama devam edecek. Karar sonrası Dolar/TL 3.80'in üzerine çıktı. Geç likidite faizlerindeki artış 100 baz puan olduğundan Merkez örtülü faiz artışına devam edebilir beklentisi ile bir süre sonra kurda sınırlı düzeltme gelebilir.

Piyasaların ilk tepkisi sert oldu

Merkez Bankası faiz kararını açıkladı