Analistler enflasyon için ne dedi?
Ekonomistler ocak ayında enflasyonda görülen düşüşe karşın enerji fiyatlarındaki yükselişin gelecek dönem enflasyon görünümü açısından risk unsuru olarak belirdiğini kaydetti.
Yılın ilk ayında tüketici enflasyon yüzde 1,02 ile beklentilerin gerisinde geldi. Diğer taraftan enflasyon sepetinde de güncelleme yapıldı.
Peki analistler ocak enflasyonunu nasıl gördü?
Reel Kapital Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan: Manşet rakamın beklentilerin altında olması itibariyle olumlu ancak ekonomist perspektifiyle bakıldığında ortada olan en önemli konulardan birisi çekirdek ve manşet enflasyon makasındaki açılmanın devam etmesi oldu. Çekirdek enflasyon, manşet enflasyon kadar düşmüyor. Gıda ve enerji gibi geçici fiyat etkileri olan volatil kalemlerin dışarıda bırakıldığı çekirdek enflasyondaki düşüşün manşete uyum sağlamıyor olması ve her geçen ay aradaki makasın açılması, temel mal gruplarındaki fiyat baskılarının halen yukarıya olduğunu göstermektedir.
Bunun yanında Brent petrol fiyatı 65-70 dolar arasında ve OVP'de belirtilen 55 doların hali hazırda çok üzerinde. ABD 10 yıllık tahvil faizlerinin dünyada gelişmiş ülkelerde sıfıra yakın faiz politikasının sonuna yaklaşıldığı beklentileriyle yükselmesi ile beraber kurda oluşabilecek marjinal yukarı yönlü hareketlerde yine enflasyonun maliyet kalemleri üzerinden olumsuz etkilenmesine neden olabilecektir.
Ayrıca, sadece dış fiyat etkileri kaynaklı değil, içeride ekonomik teşviklerin sürdürülecek olması bakımından beslenecek olan iç talebin enflasyonist baskı yaratması durumu da söz konusu olabilir.
DenizBank Yatırım Grubu Yönetmeni Orkun Gödek: Hesaplamalarımıza göre aylık TÜFE'ye en yüksek katkı 0.38 puan ile gıda ve alkolsüz içecekler kaleminden geldi. Konut, 0.35 puan ile ikinci sırada yer alırken, giyim ve ayakkabı -0.43 puan, haberleşme ise -0.04 puan ile düşürücü yönde etkide bulundular. 12 ana harcama grubunun 10'ununda aylık bazda yükseliş olurken, 2 kalemde gerileme gerçekleşti. Böylece, izlenen başlıkların yüzde 83'ü artışa işaret etmiş oldu.
İzlediğimiz trend göstergeleri, enerji fiyatlarındaki yükselişin gelecek dönem enflasyon görünümü açısından risk unsuru olarak belirdiğini, işlenmemiş gıda fiyatlarında henüz endişe edilecek boyutta olunmadığını, işlenmiş gıda kaleminde risklerin yukarı yönlü olduğunu, enerji ve gıda dışı mallarda trendin gerisinde oluşum gözlenmeye başlandığını ve altın hariç dayanıklı mal fiyatlarında bir miktar düşüşün yaşandığını gösteriyor.
Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı: Yeni yıla girerken enflasyon bileşenlerinin değişen ağırlıkları doğrultusunda, ulaştırma enflasyonu ile birlikte gıda enflasyonunun da ağırlığının artmış olması, bu yıl enflasyonunda gıda ve enerji fiyatlarının gelişiminin önemini daha da artırıyor. İşlenmemiş gıda fiyatlarının ocak enflasyonuna desteğine karşın elektrik zammı, benzin fiyatlarında devam eden artış, sağlık hizmetleri, yükselen altın fiyatları ve dayanıklı tüketim malları fiyatlarında artışlar yukarı yönlü baskı yaratan unsurlar olarak dikkat çekiyor"
Tacirler Yatırım: İşlenmemiş gıda fiyatları ve olumlu baz etkisi, enflasyonun beklentilerin altında gerçekleşmesinin temel sebeplerini oluşturuyor. Baz etkisi yıllık enerji fiyatları üzerinde de olumlu bir etki yarattı. Temel mal fiyatlarındaki yıllık artış yüzde 15,6 ile yatay bir seyir izlerken, kur geçişkenliğinin olumsuz etkisinin sürdüğünü işaret ediyor.
İşlenmemiş gıda fiyatları ve olumlu baz etkisi, enflasyonun beklentilerin altında gerçekleşmesinin temel sebeplerini oluşturuyor. Gerek hal fiyatları gerekse Ankara gıda fiyatları, işlenmemiş gıda fiyatlarının Ocak ayında ılımlı bir seyir izlediğinin işaretini vermişti. Ancak, işlenmiş gıda fiyatları ekmek fiyatlarındaki değişim nedeniyle enflasyon üzerinde baskı yaratmış durumda. Yine de, toplamda gıda fiyatlarının aylık bazda yüzde 1,7 yükseliş kaydettiğini ve yıllık artışını yüzde 13,8'den yüzde 8,8'e getirdiği görülüyor.
TCMB'nin önümüzdeki PPK toplantısında faizleri sabit tutmasını bekliyoruz. Bir sonraki PPK toplantısı 7 Mart'ta gerçekleşecek. O zamana kadar, şubat ayına ilişkin enflasyon verilerini de görüyor olacağız. Yıllık enflasyonun kademeli bir düşüş kaydetmeye devam etmesini bekliyoruz. Ancak, enflasyondaki beklenen iyileşmeye rağmen, TCMB'nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini yüzde 12,75'te sabit tutacağını öngörüyoruz. Sonuç olarak, küresel faizlerdeki yükselişin yarattığı baskıya rağmen, enflasyon dinamiklerinin ve para politikasındaki sıkı duruşun piyasalar üzerinde kısa vadeli bir rahatlama yaratabileceği görüşündeyiz.
İş Yatırım: Aylık gerçekleşmenin detaylarında 0,38 puan katkıyla gıda (taze meyve sebze ve ekmek fiyatlarındaki artış öncülüğünde) yine başı çekerken, bu grubu 0,35 puanlık katkı ile konut (elektrik fiyatlarına yapılan zam) ve 0,23 puan ile ulaştırma (otomobil, akaryakıt, köprü geçişleri başta olmak üzere tüm alt kalemlere yayılan) takip etti. Son olarak beyaz eşya ve mobilya fiyatlarında görülen artışla ev eşyası grubundan manşete 0,19 puan katkı geldi. Manşetteki gerilemeye rağmen çekirdek enflasyon göstergelerinde önemli biri iyileşme yok.
Bugünkü enflasyon verisinde dikkat çeken bir değişiklik de ana harcama grupları ağırlıklarındaki değişiklik oldu. Önceki yıla kıyasla gıda grubunun ağırlığı 1,3 puan, ulaştırmanın ağırlığı ise 1,2 puan arttırılmış. Bu artış başta alkollü içecek-tütün ve lokanta-oteller olmak üzere diğer grup ağırlıklarındaki azalma dengelemiş. Gıda ve ulaştırma ağılıklarındaki artışın her iki grup enflasyonun yüksek seyrettiği dikkate alındığında enflasyon üzerinde ilave baskı yaratacağını düşünüyoruz. İç talepte güçlü seyrin devam etmesi, petrol ve ithalat fiyatlarındaki artış, geçen yılın son çeyreğinden bu yana yağışların az olması ve mevsim normallerinin üzerindeki sıcaklığa bağlı olarak artan kuraklık riski nedeniyle yılın kalanında enflasyonun çift hanede kalmasını bekliyoruz.
