Albayrak: Piyasalarla kavga etmeyeceğiz

HAKAN GÜLDAĞ

Bakan Albayrak, Arjanti'nin başkenti Buenos Aires'te düzenlenen G20 Finans Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları toplantısına giderken uçakta gazetecilere yeni dönemde ekonominin yönetiminin nasıl olacağını anlattı. "İletişim", "koordinasyon" ve "uyum"... Bakan Albayrak'ın en sık kullandığı sözcükler oldu. Kararların ortak akılla alınacağını, yol haritalarının buna göre çizileceğini anlattı. Eylülü bulmadan bürokrasi, reel sektör ve toplumun tüm kesimlerini kapsayan güçlü ve gerçekçi, dünyadaki gelişmelere yanıt verebilecek bir Orta Vadeli Planı (OVP) ortaya koyacaklarını vurgulayan Albayrak özetle şunları söyledi:

Sonuç odaklı süreç, atletik yapı

- Biz yeni dönemin çalışma yöntemini çok daha güçlü ve dinamik bir bakış açısıyla kurgulayacağız. Özel sektörden profesyonellerle desteklediğimiz güçlü bir ekiple yürüteceğiz. Bu ekibin yanında her konu ve alanda oluşturacağımız dar ekiplerle çok daha aktif ve sonuç odaklı bir süreç yönetimi uygulayacağız. Dolayısıyla, çalışma prensipleri, ekip ve buna dayalı yönetim mantığı yeni ekonomi sürecinde çok daha dinamik olacak.
- İkinci olarak, iletişim süreci çok ama çok güçlü olacak. Genel stratejilerimizle birlikte iletişim planı da çalışıyoruz. Aynı hedef doğrultusunda, hızlı, eşgüdümlü bir iletişim stratejisini, tüm paydaşlarla, hem kamu hem özel uygulayacağız.
- Yeni dönem eski kodlarla okunamaz.Yeni dönemin siyasi yapılanması da farklı olacak. Bürokrasinin incelmesi karar alma süreçlerini hızlandıracak, yeni sistem atletik olacak.
- Özel sektörün de katkısıyla güçlü bir ekosistem kuracağız. Üretim ekonomisini destekleyecek bir sistemsel dönüşümün adımlarını atacağız.

Anahtar kelime uyum

- İlk ziyaretleri BDDK’ya ve Bankalar Birliği’ne yaptım. Tüm paydaşlarla iletişimimizi, kazan-kazan anlayışı ile kurgulayacağız. Bu sistemin içerisindeki her bir paydaş bizim için kıymetli, her birinin görüşlerinden, yaklaşımlarından maksimum faydalanmak zorundayız. Çünkü küresel rekabette, ülke olarak siz bir seviyeye talipseniz, bu iletişim çerçevesi de olmak zorunda. Bu dönem bu iletişimin en kritik ve anahtar kelimesi “uyum” olacak. Uyum, uyum, uyum.
- FİK’i (Finansal İstikrar Komitesi) topladık. Çok farklı bir yapıyla ismini de değiştirerek çok daha sık ve periyodik olarak benim Başkanlığımda toplanacak. Tüm paydaşların eşgüdüm içinde katkısını sağlayacağız. Bu toplantıları haftalık yapacağız. Çünkü siz para politikasını maliye politikasından, maliye politikasını enflasyon politikasından ayırıp yönetmeye çalıştığınızda, uyumdan ve ortak hedefe ulaşma noktasında başarıdan bahsetmeniz çok zor.

Herkesin aklına ihtiyaç var

- Tüm paydaşları dinleme süreci başlatacağız. Akademik camiayı, ekonomi yazarlarını, medyadaki isimleri periyodik toplantılarla dinleyeceğiz. Çünkü ben hep şuna inanıyorum: Akıllı olan aklını daha akıllı olan başkalarının da aklını kullanır. Herkesin aklını kullanmak lazım, herkesin aklına ihtiyacımız var. Artık bu yüzyılın yeni kodlarıyla, stratejik adımlarla Türkiye’nin altyapısını buna adapte etmemiz lazım. Türkiye’nin elinde yağ, un, şeker her şey var bu süreçte bizim ortak akılla harika bir helva yapmamız lazım.
- Bütün bunlarla yeni dönemin altyapısını oluşturduktan sonra çok boyutlu bir ekonomik diplomasi başlatacağız. Doğu’dan Batı’ya herkesle bu diplomasiyi, işbirliğini yürütmemiz lazım.
- Eylülü bulmadan sadece Kalkınma'nın ya da Hazine’nin ya da Merkez’in değil, tüm bankaların, reel sektörün, finans çevrelerinin, akademinin de içinde olduğu, bugüne kadar olmadığı kadar gerçekçi, güçlü ve sağlam alt başlıklarıyla desteklenmiş bir programı paylaşacağız. OVP netleştikten sonra yapacaklarımıza ilişkin paketi Meclis’ten çıkarmaya çalışacağız.

Piyasanın önünde olacağız

- Bakanlığımız döneminde hiçbir zaman bize bağlı konularla ilgili piyasanın gerisinde olmayacağız. Piyasanın önünde olacağız. Siyaset toplumun önünden yürür, toplumun önünü açar. Toplumun önüne vizyon koyar, proje koyar, gelecek koyar, ümit koyar, umut koyar. Artık bahane yok.
- Biz piyasayla kavga ederek değil, kazan kazan ilişkisine dayalı hep birlikte bir güçlü bir iletişimle yürüyeceğiz. Açık ve şeffaf olacağız.
- Türkiye uluslararası reyting kurumlarıyla ilişkiden tutun bankalara kadar, yatırımcılara kadar çok daha geniş farklı perspektifte herkesle bu dediğimiz güçlü stratejik plan çerçevesi içerisinde iletişimi çok ama çok kuvvetli bir şekilde sürdürecek.
- Bu dönemle ilgili şu çok net. Türkiye bir daha hiçbir zaman bu kadar cazip olmayacak. Maliyetler olarak, piyasa değerleri olarak böyle fırsat olmayacak. Bunu mutlaka bir kenara yazın. Türkiye hiçbir zaman bu kadar ucuz olmayacak. Öyle çok zaman sonra da değil. Kısa bir süre sonra bu sözümün gerçekleştiğini göreceksiniz.

Enflasyon kalıcı değil

- Son 1-1,5 yıldaki dalgalanma süreci enflasyon üzerinde geçişken bir etki oluşturdu, kalıcı değil. Güçlü adımlarla enflasyonda hissedilir iyileşmeyi sağlayacağız. Para politikaları, maliye politikaları, harcamalar ve likidite politikaları kapsamında, enflasyonla mücadele çok daha uyumlu ve koordineli bir şekilde seyredecek. Fiyat istikrarı ve büyüme birbirine alternatif değil, tamamlayıcı.
- Güçlü ve kaynak çeşitliliği ile derinleştirilmiş bir sermaye piyasası hedefliyoruz. Enstrüman çeşitliliği, kaynak çeşitliliği, ülke çeşitliliği, sektörel manada oluşturabilecek fon çeşitliliği için çok daha güçlü adımlar atacağız.
- Dolarizasyon engeline takılan tahvil ihraçları devri artık kapanacak. Bu olmazsa özel sektör döviz likiditesini nasıl yönetsin!
- (Özel sektörün borç yapılandırmaları konusunda) Reel sektörün geneline yaygın böyle bir sorun yok. Dövizdeki dalgalanmadan zarar gören ve takip ettiğimiz sektör sayısı biri ikiyi geçmez. İlgili kurullar, özel sektör ve bakanlık uyumlu çalışıp aktif şekilde iletişim yürüteceğiz.
- (Sektörlere yönelik vergi indirimi olacak mı?) Stratejik bir plan oluşturacağız. Küresel rekabette bizi öne geçirecekse gerekeni değerlendiririz.

Bakanlıklara tasarruf hedefi

- Tasarruf politikaları ile ilgili Cumhurbaşkanlığı Kabine toplantısında bir adım attık. Bu dönemde bütçe disiplininden taviz yok. Hem vergi ayağında, hem gelir ayağında yeni dönemde performansa dayalı bir dönüşüm olacak. Dolaylı vergi yükü artık biraz daha dengelenecek, vergi tabanı genişletilecek. Vergi yapılandırması gibi bir plan öngörmüyoruz.
- Bakanlıklarımızın tamamıyla konuştuk. Bütçe tasarrufu açısından, tüm bakanlıklara belli oranlarda hedefler verdik. Onlarla ilgili çalışmalar yapılıyor. Birebir tüm bakanlıklarla toplantı yapıp geride kalan 5 ay içerisindeki Hazine’nin borçlanma limitleri içerisinde elini güçlü kılacak çok önemli adımlar atacağız.
- Cari harcamaların dışında yatırım harcamalarına dayalı belli bir yüzde hepsinden azaltıma gidecek bir süreci başlattık. Disiplinli bir şekilde harcamaların azaltılması hususunda mutabakat var. Gelir tarafı da bedelli, imar ve vergi barışı ile önemli bir konsolidasyonu sağlayacak.

Merkez hiç olmadığı kadar etkin olacak

- Likidite açısından bakıldığında, vadeyi uzatacağımız bir planlama yapacağız. Süreçleri anlamaya çalışanların, belirsizlik endişesi olanların tamamının beklentilerini bu güçlü iletişimle karşılayacağız. Ama kasıtlı bir algı ve Türkiye’ye karşı operasyon olarak değerlendirecek süreçlere girenler için ise şunu söylüyorum: Kaybetme pahasına, zarar etme pahasına bir girişim olur onlar için.
- Türkiye’nin en kaliteli insan kaynağına sahip kurumlarının başında Merkez Bankası geliyor. İktisadi hayatı doğru görüyor, kurguluyor, tüm bu çerçevede buna göre analizlerini yapacak. Adımlarını atacak. Tüm süreçlerde hiç olmadığı kadar etkin bir Merkez Bankası temel hedeflerimiz arasında yer alıyor.
- BDDK, SPK, Hazine ve Maliye başta olmak üzere, ekonominin sac ayaklarına yönelik somut gelişmeler yaşanacak. Arzu ettiğimiz koordinasyon ve etkinliğin sağlanmasına yönelik adımlar atılacak. Kararname ve yasal düzenlemeler ile bu süreci tamamlayıp üç ayda yeni fotoğrafı ortaya koyacağız.
- (Insider trading'in önce suç olmaktan çıkarılıp sonra bu konuda eski düzenlemeye dönülmesine yönelik değerlendirmesi) Piyasada oluşabilen bu değeri yerli yatırımcı şirket sahipleri tarafından alınabilmesi mantığıyla yaptığını düşünüyorum. Ama içeriden aldığı bilgiyi fırsata dönüştürmenin önünü açması gibi piyasada farklı bir algı oluşturabilir eleştirilerini de dikkate alarak böyle bir noktada bir düzenlemeye gittiğini görüyorum. Yani ben orada bir kötü niyet aramıyorum.

Albayrak, korumacılık önlemlerini eleştirdi: Üretkenlik ve küresel refahı olumsuz etkiler