2013’te yabancının borsa portföyü %13 eridi, 122.2 milyar TL’ye düştü

Naki BAKIR

ANKARA - Borsa İstanbul’da (BIST) yabancı yatırımcı sayısı 2013 yılında da artmaya devam ederken, yabancılara ait toplam portföy eridi. Borsa’nın büyük bölümünü kontrol eden yabancıların payı gerilerken, sayıca en kalabalık grubu oluşturan ancak toplamda üçte bir paya sahip olan yerli yatırımcıların portföyü ise yerinde saydı.

DÜNYA’nın Merkezi Kayıt Kurumu verilerinden yaptığı belirlemelere göre, yabancı yatırımcı sayısı 2013 yılında net 1.264 kişi artarak 9 bin 568’e ulaştı. Ancak BIST’te, yabancılara ait toplam portföy bir yılda net yüzde 13 oranında 18 milyar 310 milyon lira eriyerek 122 milyar 219 milyon liraya geriledi. Geçen yıl BIST’te yerli yatırımcı sayısı da net 20 bin 591 kişi artışla 1 milyon 110 bin 853 kişiye yükseldi. Yerlilere ait portföy ise yüzde 0.5 oranında net 358 milyon liralık bir artışla 73 milyar 34 milyon lira oldu. Böylece BIST’te toplam yatırımcı sayısı geçen yıl net 21 bin 855 kişi artarak 1 milyon 110 bin 421 kişiye, toplam portföy büyüklüğü ise yüzde 8.4 oranında 17 milyar 952 milyon lira küçülerek 195 milyar 253 milyon liraya geriledi.

2012 sonu itibariyle toplam portföy büyüklüğü 213 milyar 205 milyon lira düzeyinde; bunun da 140 milyar 529 milyon lirası yabancılara, 72 milyar 676 milyonu yerli yatırımcılara ait bulunuyordu. Borsa’da 2012 sonunda yüzde 65.9 olan yabancı payı 2013 sonu itibariyle yüzde 62.6’ya geriledi. Başka deyişle Borsa’da yerli yatırımcıların payı yüzde 34.1’den yüzde 37.4’ e yükseldi.  2013 sonu itibariyle yabancı yatırımcılarda ortalama portföy büyüklüğü 12.8 milyon TL’ye gelirken, sayıları 1 milyonu aşan yerli yatırımcının ortalama portföy büyüklüğü ise sadece 66 bin TL düzeyinde bulunuyor.

Borsanın beşte biri ABD’lilerin

BIST’te işlem gören hisse senetlerinin 40 milyar 305 milyon lira ile yüzde 20.6’sı 1.312 ABD’li yatırımcıya ait bulunuyor. ABD’li yatırımcılar tek başına BIST’in beşte birini kontrol ediyor. Geçen yıl ABD’li yatırımcı sayısı net 10 kişi artarken, bunların portföy büyüklüğü yüzde 12.4 oranında 5 milyar 722 milyon lira eridi. ABD’lilerin BIST’teki payı 2012 sonuna göre 1 puan geriledi.

2013 sonu itibariyle 515 İngiliz 24 milyar 889 milyon TL ile Borsa’nın yüzde 12.7’sine, Lüksemburglu 329 yatırımcı da 7 milyar 834 milyon lira ile yüzde 4’üne sahip durumda. Buna göre bu üç ülkeden 2 bin dolayındaki yatırımcı Borsa’nın üçte birini kontrol ediyor.

BIST’te İrlandalı 169 yatırımcının toplam 4 milyar 588 milyon, Singapurlu 8 yatırımcının 3 milyar 347 milyon, Almanya’dan 1.465 yatırımcının toplam 2 milyar 760 milyon, 63 Fransız yatırımcının 2 milyar 739 milyon, Yunanlı 46 yatırımcının 2 milyar 359 milyon ve Kanadalı 153 yatırımcının toplam 2 milyar 196 milyon liralık portföyü bulunuyor.  Sayıları 4 bin 175 olan söz konusu on ülke yatırımcıları 95 milyar 71 milyon liralık portföyle Borsa’da yüzde 48.7 paya sahip durumda. Diğer ülkelerden toplam 5 bin 393 yatırımcının ise toplam 27 milyar 148 milyon liralık portföye sahip bulunuyor. Bu da toplam Borsa portföyünün yüzde 13.9’unu oluşturuyor. Böylece yabancıların Borsa’daki toplam ağırlığı yüzde 62.6’ya ulaşıyor. Borsa’da yabancı payının önceki yılın sonuna göre 3.3 puan düştüğü görülüyor.

Yatırımcıların üçte biri İstanbul’da

Borsa yatırımcılarının; 347 bin 56 ile yaklaşık üçte biri İstanbul’da ve bu yatırımcılar 55 milyar 727 milyon TL ile toplam portföyün de dörtte birden fazlasına sahip bulunuyor. İstanbul’daki Borsa yatırımcılarının sayısı geçen yıl 4 bin 200 kişi artarken, toplam portföyleri yüzde 1.1 oranında 632 milyon lira küçüldü. İstanbul’u 128 bin 434 yatırımcıya ait 5 milyar 239 milyon TL portföyle Ankara, 103 bin 913 yatırımcının 2 milyar 409 milyon liralık portföyüyle İzmir, 42 bin 216 yatırımcının 971 milyon liralık portföyü ile Bursa, ve 24 bin 466 yatırımcıya ait toplam 718 milyon TL’lik portföyle Kocaeli izliyor. Daha sonra 26 bin 637 yatırımcıya ait 628 milyon liralık portföyle Adana, 10 bin 180 yatırımcıya ait 604 milyon TL’lik portföyle Hatay, 32 bin 367 yatırımcının toplam 573 milyon liralık portföyüyle Antalya geliyor.