Et ve Süt Kurumu'nun piyasaya müdahale açıklaması

Geçen hafta bu sütunda Et ve Süt Kurumu'nun Kurban Bayramı öncesinde et satarak piyasaya müdahalesini yazdık.

“Devlet ithal etle besiciyi yok edecek” başlıklı yazıya çok farklı tepkiler geldi. Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu telefonla aradı. Amaçlarının piyasada fiyat istikrarı sağlamak olduğunu ve bu istikrar sağlanırsa besicinin de sektörün diğer kesimlerinin de olumlu etkileneceğini anlattı. Besicilerle yapılan sözleşmede bazı iyileştirmelere ihtiyaç olduğunun altını çizdi. Uzun sayılacak görüşmede konuyu tüm yönleriyle konuştuk. Et ve Süt Kurumu ayrıca bir de yazılı açıklama gönderdi. Cevap hakkına olan saygımızdan o açıklamayı aynen yayınlıyoruz. Yarın ise okurlarımızdan, besicilerden gelen tepkileri özetleyerek paylaşacağız. Et ve Süt Kurumu'nun açıklaması şöyle:

*****

Sayın Ali Ekber Yıldırım

DÜNYA Gazetesi Yazarı

17 Eylül 2013 tarihli DÜNYA Gazetesi’nde yayınlanan “Devlet İthal Etle Besiciyi Yok Edecek” başlıklı yazınızda bilgi eksikliğine dayalı olarak Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü’nü itham edici keskin ifadelere yer verdiğiniz görülmüştür. Bu nedenle genel müdürlüğümüzce aşağıdaki açıklamanın yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur.

1- Yazınızda iddia edilenin aksine Et ve Süt Kurumu’nun piyasayı düzenlemek için satışa açtığı dondurulmuş karkas etler ithal menşeili et değildir. Kurum stoklarında 4 bin ton civarında dondurulmuş karkas et stoku mevcut olup, cüzi miktarda stoklarımızda bulunan ithal etler ise kurumumuzun sözleşmeli bağlantıları kapsamında tüketilmektedir. Piyasaya satışa sunulan etler tamamen yerli hayvan kesimlerinden elde edilmiştir. Kurumumuz 2013 yılında hiçbir şekilde ithalat yapmamıştır, tamamen yerli üretim hayvanlarla perakende ve piyasa ihtiyacını karşılamaktadır.

2- Et ve Süt Kurumu’nun müdahalesinin hedefi yazıda söylendiği gibi besiciyi mağdur etmek değil aksine besiciyi de koruyarak, piyasa fiyat istikrarını sağlamaktır. İstikrarsız bir piyasanın başta besiciye zarar vereceği aşikârdır. Satışa açılan dondurulmuş karkas et ile taze karkas et arasındaki fiyat farkının bilinmemesi veya piyasa için ikisi arasındaki farkın neyi ifade ettiğinin analiz edilmemesi sonucu, besicilerin mağdur edildiği yönünde yanlış değerlendirmeler yapılabilmektedir.

Oysa taze karkas et ile dondurulmuş karkas et arasında yüzde 6 civarında bir fiyat farkı söz konusudur. Kaldı ki satışa açılan dondurulmuş karkas etler sadece hazır yemek, şarküteri ve et sektöründe faaliyet gösteren ve bunu belgeleyen işletmelere yapılmaktadır. Bu kapsamda 4 Temmuz 2013 tarihinde yayınlanan “Kırmızı ette Fiyat Artışına 2 Önlem” başlığı ile yayınlanan yazınızda da “…Bugünkü şartlarda karkas ette kilo başına 16 TL hem besici hem de tüketici açısından kabul edilebilir bir fiyat olarak değerlendiriliyor. …Ama bugünkü şartlarda karkasın 16 TL olması hem üretici hem de tüketici açısından sürdürebilir bir fiyattır. Bunun altı üreticiyi yani besiciyi zora sokar, üstü ise tüketiciyi ve piyasayı zorlar. İthalat o zaman gündeme gelir.” belirtildiği gibi ette bir fiyat eşiğinin olması fiyat istikrarı için herkesin arzuladığı bir durumdur.

Bu çerçevede, dondurulmuş et ile taze karkas et arasındaki piyasa fiyat farkı göz önüne alındığında besicinin mağdur edilmediği, aksine besiciyi korumak için her türlü hesaplamaların yapıldığı açık şekilde görülecektir.

3- Sözleşmeli üretim uygulamasına gelince; söz konusu uygulama besiciye fiyat garantisi veren, alt fiyat eşiği belirleyen ve sürdürülebilirliği sağlayan garantör bir sistemdir. Döküm mevsimi ve devamında, piyasadaki düşük fiyat karşısında ESK’nın sözleşmeli fiyatının besicilerimiz için neyi ifade ettiğini de göz önünde bulundurmak gerekir.

Sözleşmeli üretim fiyatlarının belirlenmesinde maliyetler, üretici refah payı ve üretimin sürdürülebilirliği gibi çok sayıda parametre dikkate alınmaktadır. Sözleşmeli üretim modeli, her geçen gün gerek teminat, gerek uygulama esasları kapsamında revize edilmekte olup, bakanlık ve ilgili STK’larla işbirlikleri arttırılarak besicilerimiz lehine ilave adımlar atılacaktır.

Bilgilerinize sunulur."

Et ve Süt Kurumu'nun açıklaması böyle. Yarın da besicilerden okurlarımızdan gelen yorumlardan bölümler okuyacaksınız.