Spekülatörler fiyat artışına neden oluyor

OYA ATALAY

ANKARA - 2 milyar dolara ulaşan ihracat hacmini 5 yılda 5 milyar dolara çıkarmayı hedefl eyen kuruyemiş üreticileri, spekülatif fiyat artışlarına karşı kayıt dışı ekonominin kayıt altına alınmasını ve envanter çalışması yapılmasını istiyor. 

Afyon’da 182 üyenin katılımı ile gerçekleştirilen Kuruyemiş Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜKSİAD) Genel Kurulu’nda don ve kuraklık gibi konular kullanılarak yapılan spekülasyonlar nedeniyle anormal yükselen ürün fiyatlarına yönelik tepki vardı. Genel kurulda söz alan kuruyemiş üreticileri don ve kuraklık nedeniyle fiyatlarda yaşanan anormal yükseliş için, “Türkiye’de hangi ürün, ne kadar üretilir bilen yok. Don nedeniyle fındıkta ne kadar üretim eksiği var, ne durumdayız biz değil, Almanya’daki borsa biliyor. Elinde mal olan, ‘çok kötü’; elinde mal olmayan, ‘sıkıntı yok, rekoltede küçük bir düşüş olacak’ diyor ama bu arada olan oluyor” diyerek, bakanlığın devreye girmesini istedi. 

Planlı tarıma geçiş için Bakanlığa görev düşüyor 

Sektörün iç pazar büyüklüğünün 2012’de 3.5 milyar dolar olduğunu ifade eden TÜKSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Muhammer Çaputçu, iç pazar büyüklüğünün geçmiş yıllardaki büyüme oranını yakalayamadığını söyledi 2013 yılı itibariyle sektör büyüklüğünün 3.6 milyar düzeyine ulaştığını tahmin ettiklerini belirten Çaputçu, “Bu durumun sürdürülebilir bir durum olmadığı ortadadır. Biz Türk kuruyemiş sektörü olarak dünyadaki rekabet düzeyimizi artırmak istiyorsak, özellikle planlı tarıma geçilmesini sağlamak durumundayız. Bu konuda en büyük görev Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na düşmektedir” şeklinde konuştu. 

İhracatta dünya üçüncüsüyüz 

Sektörün 2013 yılı ihracat performansına bakıldığında Türkiye’nin ABD ve Hindistan’ın ardından 3. sırada yer aldığını, kuru meyvede ise lider olduğunu kaydeden Çaputçu, “İhracatta öne çıkan pazarlarımızın ise ürünler bazında farklılıklar göstermekle birlikte Almanya başta olmak üzere Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, Irak ve Rusya. Ülkemiz geçmiş yıllarda olduğu gibi tek başına dünya fındık, kuru incir ve kuru kayısı ihtiyacının yaklaşık yüzde 65-70’ini, kuru üzüm ihtiyacının ise yüzde 30’unu karşılamaktadır” dedi. 

2.9 milyar dolarlık ihracat yeterli değil

 2013 yılı ihracat rakamlarını derinlemesine analiz eden Çaputçu, “2013’te 1 milyar 877 milyon dolar kuruyemiş ve 1 milyar dolar kuru meyve olmak üzere yaklaşık 2.9 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. Bu rakamlar endüstriyel olarak kullanılan kuru yemiş çeşitlerini de kapsamaktadır. İhracattaki konumumuzu doğru bir şekilde belirlemek için analizimize tüketime yönelik kuru yemiş çeşitlerinin ihracatı olarak bakarsak; yani kuru meyveleri ve endüstriyel olarak ihraç edilen fındığı ihracat verilerinin dışında bırakırsak; yaklaşık 520 milyon dolarlık ihracat hacmi ve 100 bin ton ihracat miktarımız olduğu karşımıza çıkmaktadır. Bu kesinlikle yeterli bir ihracat performansı değildir. İç pazardaki doygunluk ve kar marjlarının da düştüğünü göz önüne alırsak, bizim kesinlikle ihracatımızı geliştirmemiz gerekmektedir. Bizler, ülkemizin fındık ve kuru meyvede dünyadaki olumlu algısını da kullanarak tüketime yönelik kuruyemiş ihracatımızı geliştirmek ve diğer kuruyemiş çeşitlerimizi en iyi şekilde dünyaya tanıtıp kendimize yeni pazarlar bulmayı hedefl emeliyiz” şeklinde konuştu.

'Kuru yemişin faydalarını anlatan kampanyalar düzenleyeceğiz' 

Çaputçu, “Bakanlık ile gerçek durumu yansıtmadığını düşündüğümüz badem ve ceviz istatistiklerinin düzeltilmesiyle ilgili temaslarımız devam edecektir. ‘Marketler Yasası’ olarak bilinen ‘Perakende Ticaretin Düzenlenmesi’ hakkındaki Yasa Taslağı konusundaki görüşlerimizi, üyesi olduğumuz TOBB Gıda Sektörü Meclisi vasıtasıyla sunduk. Yasa henüz çıkmadı, önümüzdeki dönemde bu yasayla ilgili gelişmelerin takipçisi olacağız ve mağduriyetlerimizin önüne geçecek önerilerimizi yinelemeye devam edeceğiz. Geçen sene filizlenen ‘Kuruyemiş Günleri’ fikrimizi önümüzdeki dönemde biraz daha somutlaştırarak hayata geçirmeyi hedefl emekteyiz. Kuruyemiş tüketiminin sağlığa olan faydalarını anlatan kampanyalar düzenlemeyi düşünüyoruz” dedi.