'Kuyumculuk dışa bağımlı hale geldi'

İSTANBUL - İstanbul Kuyumcular Odası (İKO) Başkanı Norayr İşler, mevcut vergi düzenlemesinin kuyumculuk sektöründe ihracatçıların hareket kabiliyetini sınırladığını öne sürerek, kuyumculuk sektörünün dışa bağımlı bir yapıya dönüştüğünü ifade etti. İşler yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'nin kuyumculukta uyguladığı mevcut vergi sisteminin ihracatçıların hareket kabiliyetini sınırlayan özelliklere sahip olduğunu belirterek, tüm ülkelerin gümrük vergisi başta olmak üzere vergi sisteminde yerli üretimi ve ihracatçıları korumak üzere düzenlemeler yaptığını hatırlattı. 

Türkiye'de bir üreticinin çıplak taşı ülkeye getirirken, yüzde 20 ÖTV ödediğinin altını çizen İşler, ayrıca  satışta işçilik ve kar üzerinden KDV ödendiğini, ancak yurt dışından getirilmiş bitmiş bir ürünün taşından ÖTV alınmadığını, sadece ürünün işçiliği için yüzde 18 KDV uygulandığını anlattı. 

Türkiye'ki mevcut vergi sistemiyle üretim yapmanın imkansız hale geldiğini ifade eden İşler, süreçten dolayı sektörün hafızasını, mücevhere değer katan ustalarını kaybetmeye başladığını bildirdi. İşler, 250 bin kişiye ekmek kapısı olan kuyumculuk sektörünün vergi sistemi nedeniyle istihdamda kayıplar vermeye başladığının altını çizdi. 

İşler, şunları kaydetti: 

"Bugün, iç pazarda işlemek üzere 1 milyon dolarlık taş getirdiğinizde 200 bin dolar ÖTV ödemek zorundasınız. Aynı şekilde 1 milyon dolarlık bitmiş mücevher getirdiğinizde ise bu mücevherin sadece işçiliğinden yüzde 18 KDV alınıyor. 1 milyon dolarlık mücevhere 30 bin dolar işçilik gösterdiyseniz ödeyeceğiz vergi, sadece 4 bin dolar. Yerli üretime büyük darbe vuran bu çarpıklığın bir önce düzeltilmesi gerekiyor.Kuyumculuk sektörü dışa bağımlı bir yapıya dönüştü. Sektörümüzü ayağa kaldırmanın yollarını hep birlikte bulmalıyız. Bu vergi sistemiyle, istihdama sağladığı katkıyla ekonominin büyümesine katkı sağlayan üreticiler cezalandırılıyor, ithalatçılar ise teşvik ediliyor. Bugün, başta Çin ve Rusya olmak üzere dünyanın hiçbir ülkesine yüzde 38 oranında gümrük vergisi ödemeden ürün gönderemezsiniz. Dünya ülkeleri, yerli üreticileri korumak amacıyla gümrük vergilerini yükseltirken, biz ülke olarak neden yerli üretimi olumsuz etkileyen hatta yok olmasına yol açabilecek bir sistemi ısrarla devam ettiriyoruz. Gerçekten anlamakta zorlanıyoruz.  Mevcut tablo, devlete bir şey kazandırmadığı gibi, 5 bin yıllık bir sanatı da bitirme noktasına getirdi. Yüzyıllardır tarihi yarımadanın merkezinde Kapalıçarşı'da, bu sanatı el işçiliğiyle devam ettiren sanatkarlarımız, tezgahlarını kapatmaya başladı. Küçük atölyeler kapanmamak için çırpınıyor; ancak bu mesleğe 30-40 yılını veren sayısız sektör mensubunun farklı mesleklere yönelmek zorunda kaldığına üzülerek şahit oluyoruz." 

Hükümetin piyasalara istikrar getiren düzenlemelerine her zaman destek verdiklerini ifade eden İşler, hükümet yetkililerine mevcut vergi sisteminin sektöre olumsuz etkilerini birçok kez anlattıklarını, ancak bugüne kadar bir sonuç alamadıklarını belirtti.  

Kuyumculuk sektörüyle ilgili vergi düzenlemesinin son anda torba yasadan çıkarıldığını hatırlatan İşler, konunun şu anda Meclis gündeminde yer alan yeni torba yasa taslağında yer almasını beklediklerini kaydetti.