Yeni yılda otomobil, içki ve sigaraya ÖTV zammı

İSTANBUL - Hükümetin 2014 yılının ilk günü açıkladığı yeni ÖTV düzenlemesiyle birlikte otomobil piyasasında soğuk duş etkisi yarattı. Euronun ithal araçlar üzerindeki maliyet baskısı nedeniyle 2014 modellerde yüzde 10’a varan artışların yüzde 15’i bulacağı belirtiliyor.

Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu kararına göre, yeni binek otomobil alımında ödenen ÖTV oranı motor silindir hacmi bin 600 cm3’ü geçmeyenler araçlar için yüzde 40’tan yüzde 45’e, motor silindir hacmi bin 600 cm3’ü geçen fakat 2 bin cm3’ün altında olanlar için yüzde 80’den yüzde 90’a, motor silindir hacmi 2 bin cm3’ü geçenler için de yüzde 130’dan yüzde 145’e yükseltildi.

ÖTV oranlarının artırılması, araç fiyatlarını da doğrudan artırdı. Söz konusu artışın ardından piyasada satılan otomobillerin yüzde 90’ını oluşturan 1.6 litre ve altındaki araçların satış fiyatlarına doğrudan yüzde 3.5 zam gelmiş oldu.

Pazarın yüzde 8-9’unu oluşturan 2 litre üzerindeki araçların fiyatları ise yüzde 5.5 oranında zamlandı.

50 bin liraya satılan bir aracın fiyatı ÖTV artışıyla birlikte  bin 750 lira artmış oldu. 40 bin liralık bir otomobilin satış fiyatı ise bin 400 lira arttı. 2 litreye kadar olan sınıfta yer alan 100 bin liralık bir otomobilin satış fiyatı ise 5 bin 500 lira zamlandı.

Otomobil pazarındaki fiyat artışları sadece ÖTV kaynaklı değil. 2013 yılında yüzde 25 oranında yükselen euronun ithal araçlar üzerinde yarattığı maliyet baskısı da fiyatlara yansımaya başladı. Firmaların hemen hemen tamamı yeni yılla birilkte 2014 model yılı otomobillerine yüzde 10’a varan zamları yaptı.

2014 modelleri yüzde 15 zamlı gelecek

Yeni yıla zam şoku ile uyanan yetkililer, söz konusu artışların pazarı olumsuz etkileyeceğini belirtiyor. Ocak ayı içinde 2013’ten elde kalan modellerde kampanyaların devam edeceğini ifade eden firma yetkilileri, 2014 modellerinde zamların yüzde 15’lere kadar çıkabileceğini vurguluyor. Bu gelişmelerin ışığında 2014 yılına ilişkin projeksiyonlarda toplam pazarın 750 bin düzeyinde gelişmesi bekleniyor.

Bayraktar: İstihdamı olumsuz etkiler

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Bayraktar, yeni binek otomobil alımında ödenen Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranlarındaki artışa ilişkin, “Otomotiv sektörü için zaten olumsuz tahminlerle başladığımız 2014 yılının ilk gününde gelen ÖTV artışının da eklenmesiyle, sektörümüz için daha da vahim sonuçlar ortaya çıkacaktır” dedi.

Bayraktar yaptığı yazılı açıklamada, ÖTV oranlarındaki artış kararının sektör için büyük bir sürpriz olduğunu belirterek, zaten son dönemde gerek döviz kurlarındaki hızlı yükselişin, gerekse Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) otomobil kredilerine getirdiği sınırlamaların, 2014 yılında sektörü olumsuz etkileyeceğini öngördüklerini kaydetti.

Türkiye’de otomobil satışında alınan vergilerin yüksekliğinin, kamu da dahil olmak üzere bütün kesimler tarafından kabul gören bir konu olduğuna dikkati çeken Bayraktar, şu değerlendirmeleri yaptı: “Geçtiğimiz günlerde kamuoyuna açıkladığımız, Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) ile hazırladığımız raporda, 43 bin liralık bir otomobil için 5 yıl içinde bir otomobil fiyatı kadar vergi ödendiğine dikkat çekmiştik. Yine, nüfus yaş ortalaması 29 olan Türkiye’nin, ortalama 16 yaşındaki hurda araçlara bindiğini ve otomotiv sektörünün gelişmesi için hurda araçların trafikten çekilmesi gerektiğini sürekli olarak ifade ediyoruz. Bizler, sektörümüzün gelişmesi için yapılması gerekenleri sürekli olarak anlatırken, Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi çerçevesinde sektörün yaşlı araç parkı, yüksek vergi oranı gibi birçok problemine çözüm beklerken, öngörmediğimiz bir şekilde ÖTV oranlarının artırılmış olması bizim için çok şaşırtıcı oldu.”

Bayraktar, bu durumun otomotiv ve bağlantılı sektörlerdeki istihdam ile planlanan yatırımları olumsuz etkileyeceğinin altını çizerek, olumsuz tahminlerle başladıkları 2014 yılının ilk gününde gelen ÖTV artışının da eklenmesiyle, sektör için daha da “vahim sonuçlar”ın ortaya çıkacağını dile getirdi. 

Tüm bu olumsuzluklar ve belirsizliklerin, sektör olarak önlerini görmelerine ve sağlıklı tahminler yapmalarına engel olduğunu vurgulayan Bayraktar, bugünkü sürpriz artış sonrasında, sektördeki tüm markaların 2014 yılı için belirledikleri hedef ve stratejileri yeniden revize etmeleri gerektiğini ifade etti.

İçkide yüzde 8-15, sigarada yüzde 3-17 zam gelebilir

Bakanlar Kurulu kararı ile alkollü içkilerde de asgari maktu vergi tutarı birada yüzde 15, diğer alkollü içkilerde yüzde 10 oranında artırıldı. Bakanlar Kurulu, sigarada uygulanan ÖTV’de de artışa gitti. Paket başına asgari maktu vergi 3,22 liradan 3,75 liraya, paket başına maktu vergi de 9,22 kuruştan 13 kuruşa çıkarıldı. Uzmanlar, yeni vergi düzenlemesiyle birlikte alkollü içecek fiyatlarında ortalama yüzde 8-15 civarında, sigara fiyatlarında ise ortalama yüzde 3 ila yüzde 17 arasında artış olabileceğini ifade ediyor.  Bakanlar Kurulu, işlenmemiş tütün ithalatından alınan tütün fonu tutarını, AB komisyonuna verilen Eylem Planı doğrultusunda 1.500 dolar/tondan 1.200 dolar/tona indirilmesine karar verdi.