Uzmanlar enflasyon rakamlarını değerlendirdi

İSTANBUL - ÜFE yıllık yüzde 4,03 ile 2009 Kasım ayındaki yüzde 1,51'den sonraki en düşük seviyeyi gördü.
2012 yılı Eylül ayında Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) bir önceki aya göre yüzde 1,03, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,03 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 8,65 artış gerçekleşti.

2012 yılı Eylül ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre yüzde 1,03, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,19 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 9,53 artış gerçekleşti.

Analistler yapılan son zamların enflasyon görünümüne ilişkin seyri negatif yönde etkileyeceğini ve zamların ekim ayından itibaren enflasyon oranlarına yansıyacağına dikkati çekiyor.

"Ekonomideki yavaşlamayı teyit eder nitelikte"

Garanti Yatırım Stratejisti Tufan Cömert

Garanti Yatırım Stratejisti Tufan Cömert, çekirdek enflasyondaki düşüşün sürmesinin ekonomideki yavaşlamayı teyit ettiğini, önümüzdeki dönemde Merkez Bankası'nın (MB) büyümeyi, enflasyona göre daha öncelikli bir hedef olarak göreceğini belirtti.
TÜİK eylül ayı enflasyon verilerini değerlendiren Cömert, yapılan zamların ardından enflasyon beklentilerinin de yukarı çekildiğini, bu açıdan rakamların piyasa beklentisi ile uyumlu geldiğini dile getirerek, "Çekirdek enflasyondaki düşüşün sürmesi de ekonomideki yavaşlamayı teyit eder nitelikte. Önümüzdeki dönemde Merkez Bankası büyümeyi, enflasyona göre daha öncelikli bir hedef olarak görecektir. Gelen rakamın MB'nın para politikasını etkilemesini beklemiyoruz. Bu ay faiz koridoru tavanında 50 baz puan daha indirim yapılmasını bekliyoruz. Buna ek olarak MB'nın fonlama maliyeti de yüzde 5,75 olan politika faizine yaklaştırılacaktır. Ancak piyasada yine de zamların etkisinin görülmesi beklenecektir. Bu açıdan genel olarak tahvil faizlerinde yatay bir seyir görüleceğini düşünüyoruz" şeklinde konuştu.

T-Bank Baş Ekonomisti Veyis Fertekligil

"Gıda ve alkolsüz içeceklerdeki artış en büyük katkıyı yaptı"


T-Bank Baş Ekonomisti Veyis Fertekligil, tüketici enflasyonuna endeksteki payı dolayısıyla gıda ve alkolsüz içecekler kalemindeki artışın en büyük katkıyı yaptığını ifade etti.
TÜİK tarafından açıklanan enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Fertekligil, çeşitli mal ve hizmetler ile ulaştırma sektöründe fiyatların hızlı bir artış gösterdiğini, lokanta ve oteller ve konut sektörlerinin de fiyatları yukarı yönlü etkilediğini söyledi.
Gerileyen giyim ve ayakkabı ile sürpriz biçimde azalan eğitim fiyatlarının ise enflasyondaki yükselmenin daha sınırlı kalmasının etkenlerinden olduğunu ifade eden Fertekligil, eğitim fiyatlarında ekim ayında yukarı yönlü bir artışın gerçekleşmesinin muhtemel olacağını kaydetti.
Eylül ayı tüketici enflasyon verilerine ilişkin ilk izlenimlerinin eylül ayı sonunda yapılan bazı vergi artış ve zamların etkisinin tam olarak hissedilmemiş olduğu ve çıkan sonucun beklentilerin biraz altında olduğuna dikkati çeken Fertekligil, şu değerlendirmede bulundu:
"Özellikle alkollü içeceklerde bu durum ortaya çıkmakta. Bu da oldukça olumlu. Ancak bu zamlar ile Ekim ayı başından yapılan doğalgaz ve elektrik zamlarının etkisinin daha çok ekim ayında ortaya çıkacağını ve son çeyrekte devam edeceğini düşünüyorum. Merkez Bankası'ndan gelen bilgiler yapılan hesaplamalara enerji zamlarının katıldığı ve bankanın enflasyon konusunda fazla endişe taşımadığı yönünde. Yine de ekim ayından itibaren fiyatların aylık bazda daha hızlı yükseldiğini görebileceğiz. Ancak geçen yılın baz etkisi dolayısıyla enflasyonda yıl sonu itibariyle geçen yıla göre sınırlı bir iyileşme olabilecek."

"Faizlerde bozulmaya yol açmaz"

Ata Portföy Fon Yönetim Direktörü Cem Tözge

Ata Portföy Fon Yönetim Direktörü Cem Tözge, H ve I endekslerinde aşağı yönlü trendin devam etmesinin enflasyondaki bozulmanın geçici olduğuna işaret ettiğini belirtti
TÜİK tarafından açıklanan eylül ayı enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Tözge, enflasyon verilerinin beklentiler dahilinde geldiğini belirterek şunları kaydetti:
"Ancak H ve I endekslerinde aşağı yönlü trendin devam etmesi enflasyondaki bozulmanın geçici olduğunu işaret etmekte. Öte yandan gıda fiyatlarında bir miktar bozulma var. Piyasa etkisine gelecek olursak, faizler üzerinde genel bir bozulmaya yol açacak bir data değil. Şu an için gösterge tahvilin bileşik faizinin yüzde 7,70–7,50 hareket aralığı gözükmekte.
TÜİK tarafından açıklanan eylül ayı enflasyon verilerine göre TÜFE eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 1,03 artarken, yıllık artış ise yüzde 9,19 oldu. ÜFE'de ise eylül ayında artış yüzde 1,03 olurken, yıllık bazda artış yüzde 4,03 oldu.

"Piyasaya etkisi sınırlı kalacaktır"

Finans Invest Yatırım Danışmanlığı Yönetmeni Serhan Yenigün

Finans Invest Yatırım Danışmanlığı Yönetmeni Serhan Yenigün, açıklanan enflasyon verilerinin piyasaya etkisinin, beklentilere paralel rakamlar geldiğinden sınırlı kalacağını söyledi.
TÜİK tarafından açıklanan eylül ayı enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Yenigün, aylık TÜFE'nin yüzde 1,03 ile kendilerinin ve piyasanın yüzde 1,0, yüzde 1,1 civarında olan beklentilerine paralel geldiğini belirterek, 12 aylık kümülatif TÜFE'nin de yine beklendiği gibi yüzde 8,9'dan yüzde 9,2'ye yükseldiğini kaydetti.
Bu rakamın, uzunca bir süre Türkiye'de görülecek en yüksek 12 aylık kümülatif TÜFE rakamı olabileceğini ifade eden Yenigün, "Ekim ayından itibaren baz etkisin de katkısıyla TÜFE'de sert bir düşüş yaşanacağını ve sene sonu yüzde 7 civarı bir rakama gelineceğini düşünüyorum" dedi.
2013'de de enflasyonda gevşemenin devam etmesini ve yüzde 6, yüzde 6,5 aralığında bir seviyeye gelineceğini hesapladığını ifade eden Yenigün, bugün açıklanan enflasyon verilerinin piyasaya etkisinin ise beklentilere paralel rakamlar geldiğinden sınırlı kalacağını ifade etti.


"Zamların etkisi ekim ve kasım aylarında hissedilecek"

Trusted Sources Türkiye Ekonomisti Şevin Ekinci

Trusted Sources Türkiye Ekonomisti Şevin Ekinci, yapılan zamların etkisinin eylül ayında değil ekim ve kasım aylarında hissedileceğini belirtti.
TÜİK tarafından açıklanan eylül ayı enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Ekinci, enflasyonun eylül de beklenti dahilinde geldiğini belirterek yapılan zamların etkisinin eylül ayında değil ekim ve kasım aylarında hissedileceğini kaydetti.
Trusted Sources olarak yılbaşından beri piyasada en yüksek enflasyon bekleyen kurum olduklarını, yüzde 8,5 olan enflasyon beklentilerini temmuz ayında yüzde 7,2'ye çektiklerini hatırlatan Ekinci, "Ancak yapılan son zamlardan sonra yılbaşı enflasyon beklentimizi yüzde 7,6 olarak çok hafif yukarı revize ettik" dedi.
Baz etkisi sebebiyle eylül ayı sonu itibariyle yıllık enflasyon oranının yüzde 9,19 oranında gerçekleştiğini kaydeden Ekinci, şu değerlendirmede bulundu:
"Alt kalemlere baktığımızda, alkollü içkilere gelen zam 22 Eylül'de olduğu için kısıtlı, aylık yüzde 0,3 gibi bir artış olmuş bu kalemde, ekim ve kasım aylarında göreceğiz zammın etkisini. Keza konut fiyatlarında da kısıtlı aylık yüzde 0,8 gibi bir artış olmuş, elektrik fiyatlarına yapılan zammın etkisini ekim ve kasım aylarında göreceğiz"
 

"Tahvil ve bono piyasasında  rahatsızlık yaratmaz"

Halk Yatırım Stratejisti Işık Ökte

Halk Yatırım Stratejisti Işık Ökte açıklanan enflasyon rakamlarına ilişkin "Bu rakamların tahvil ve bono piyasasında bir rahatsızlık yaratacağını şimdilik düşünmüyoruz" dedi. TUİK'in bugün açıkladığı eylül ayı enflasyon verilerini Ökte, açıklanan rakamların, kısa vadede tahvil ve bono yatırımlarına fazla etki edeceğini düşünmediğini belirtti.
Ökte, şöyle devam etti:
"Beklendiler dahilinde bir rakam geldi ama yine de gıda fiyatlarının bazılarının beklentilerin üzerinde arttığını görüyoruz. Bu veri büyük resimde, Merkez Bankası politikasının değişmesine neden olmayacağı için, tahvil bono piyasasında, yani Merkez Bankası hala fonlama maliyetini düşürmeye devam ettiği için bankalara destekleyici hareketlere devam edecek. Onun için biz tahvil ve bono piyasasının bir rahatsızlık yaratacağını şimdilik düşünmüyoruz."
Geçtiğimiz gün Merkez Bankası'nda Banka Ekonomistleri Toplantısı'na katıldıklarını kaydeden Ökte, orada Merkez Bankası tarafından 3. çeyrekten daha iyi bir 4. çeyrek öngörüldüğünü ifade etti. Ökte şöyle konuştu:
"Merkez Bankamız 4. çeyrekteki ekonomik aktivitenin 3. çeyrekten daha iyi olacağına inanıyor. Ayrıca 3. çeyrekte Gayri Safi Yurt İçi (GSYİH) rakamımız belki beklentilerin aşağısında çıkacak ama 4. çeyrekte bir yükselme olacağına inanıyor. Bizi yani tahvil bono 'trade' edenleri asıl ilgilendiren konu, eğer Merkez Bankası son açıklanan zamlardan sonra enflasyon tarafında bir rahatsızlık olacağına inansaydı, çekirdek enflasyonda bir bozulmaya neden olacağına inansaydı, o zaman faiz tarafında bir rahatsızlık ortaya çıkardı. O zaman bizim aralık ayında beklediğimiz politika faiz indiriminde bir rahatsızlık çıkacaktı."
Ökte, "Tahvil bono piyasasında özellikle yabancı portföy girişinin bu sene içinde 10 milyar dolar gibi bir para olduğu düşünülürse biz bu paranın ne bu enflasyon rakamından sonra ne de geçen hafta açıklanan zamlardan sonra çıkacağını düşünüyoruz" ifadesini kullandı.

"TÜFE'de görülen sert yükseliş tekrar ön plana çıkabilir"

İntegral Menkul Değerler Analisti Ozan Batu

İntegral Menkul Değerler Analisti Ozan Batu enflasyonun son 5 aydır yatay seyrettiğini fakat geçtiğimiz yıl olduğu gibi yılın son iki ayında sert yükselişin tekrar görülebileceğini belirtti.
TUİK'in bugün açıkladığı eylül ayı enflasyon verilerini değerlendiren Batu, geçtiğimiz haftalarda bütçe açığına finansman yaratılması için akaryakıt ve alkollü içeceklere gelen ÖTV zamlarının Eylül ayı enflasyon oranının artmasında payı olduğunu belirtti.
Akaryakıt maliyetinin artmasıyla birlikte önümüzdeki aylarda tarımsal üretim maliyetlerini de kademeli olarak artırabileceğini ifade eden Batu "TÜFE'yi yıllık bazda ele aldığımızda son 5 aydır yüzde 8,28 ile yüzde 9,19 aralığında yatay bir seyir izlediğini söyleyebiliriz. Fakat geçtiğimiz yıl son 2 ayda TÜFE'de görülen sert yükseliş tekrar ön plana çıkabilir" dedi.
Batu sözlerine şöyle devam etti:
"Önümüzdeki ay gıda fiyatları önderliğinde TÜFE'de artış gerçekleşebilir. Başta tarım olmak üzere imalat sektöründeki girdi fiyatlarının artması dolaylı olarak da üretici maliyetlerini yükselterek aşırı artan mal fiyatlarının karşısında alım gücü düşen halkın talebini kısabilir."
 

"Piyasalar ekim rakamlarını bekleyecek"

Marbaş Menkul Değerler Araştırma Müdürü Üzeyir Doğan


Marbaş Menkul Değerler Araştırma Müdürü Üzeyir Doğan, son zamlardan sonra piyasaların enflasyon verileri konusunda daha çok ekim ayı verilerine odaklandığını belirtti.
Bugün açıklanan eylül ayı enflasyon rakamlarının beklentilere yakın geldiğini söyleyen Doğan, "Çekirdek enflasyonda artışın daha sınırlı olması olumlu iken, geçtiğimiz günlerde gelen zamların etkisinin bu rakamlara henüz yansımamış olduğu göz ardı edilmemeli" dedi.
Daha önce piyasadaki genel beklentinin ekim ayı enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte yıllık enflasyonda sert bir düşüş yaşanacağı yönünde olduğunu belirten Doğan, bunda geçtiğimiz yıl ekim ayında TÜFE'deki artışın yüzde 3,27 olarak gerçekleşmiş olmasının etkili olduğunu hatırlattı.
Doğan sözlerine şöyle devam etti:
"Bu yıl ekim ayında açıklanacak rakamların ardından baz etkisi nedeniyle enflasyon rakamlarında hızlı bir düşüş beklentisi oluşmuştu. Gelen son zamlarla birlikte bu beklentide bir miktar bozulma yaşandı. Bu bozulmanın ne ölçüde olacağını önümüzdeki ay açıklanacak ekim ayı enflasyonunda göreceğiz. Bu nedenle enflasyon rakamlarının piyasadaki etkisini bu aydan ziyade önümüzdeki ay daha net bir şekilde göreceğimizi tahmin ediyoruz. Dolayısıyla bu ay açıklanan rakamların önümüzdeki döneme ait beklentilerle piyasalara etkisinin sınırlı kalacağını düşünüyoruz."