Türkiye 2014 yılında 16'ncı büyük ekonomi olmaya aday

Naki BAKIR

Dünyanın en büyük 17'nci ekonomisi konumundaki Türkiye'nin bu yıl sıralamadaki yeri değişmezken, 2014'te ise 16'ncılığa yükselmesi bekleniyor. Böylece Türkiye, 2023'te ilk büyük 10 ekonomi arasına girme hedefine biraz daha yaklaşmış olacak.  

Türkiye için Orta Vadeli Program (OVP), diğer ülkeler için ise Ekim ayı itibariyle güncellenen IMF projeksiyonları baz alınırsa, 2012'de  cari fiyatlarla 785.7 milyar dolarlık GSYH'si ile dünya sıralamasında 17'nci olan Türkiye, 2013'ün tümünde ise 822.8 milyar dolarlık GSYH hedef tutarsa yine aynı sırada kalmaya devam edecek. OVP'de 2014 için öngörülen 867.3 milyar dolarlık GSYH hedefi ise IMF'nin diğer ülkelere ilişkin projeksiyonları ile karşılaştırıldığında milli gelirde Türkiye için dünya 16'ncılığını ifade ediyor. Başka deyişle OVP'deki 2014 milli gelir hedefi ve IMF'nin diğer ülkelere ilişkin projeksiyonları tutarsa Türkiye, sıralamada bir basamak daha yükselerek ilk kez dünyanın en büyük 16'ncı ekonomisi olacak. 

IMF'nin öngörüsünde yükseliş yok

Ancak Orta Vadeli Program'da 2013 yılı GSYH'sı 822.8 milyar dolar düzeyinde beklenirken, IMF veri tabanında 821.8 milyar dolar olarak öngörülüyor.  2014 yılı için de OVP'de yer alan 867.3 milyar dolarlık hedefe karşılık IMF projeksiyonu 851.4 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. IMF öngörüsü baz alındığında dünya milli gelir sıralamasında Türkiye'nin 17'nci sıradaki yeri 2014'te de aynı kalıyor. 

İlk 20 ülkenin sırası bu yıl değişmeyecek

Uluslararası Para Fonu IMF'nin ekim ayı itibariyle güncellediği veri tabanına göre bu yıl milli gelirde ilk 20 ülkenin sırası değişmiyor. Bu yılın tümünde ABD 16 trilyon 724 milyar dolarla birinciliğini korurken, Çin 8 trilyon 939 milyar dolarla ikinci,  Japonya 5 trilyon 7 milyar dolarla üçüncü sırada yer alacak. IMF projeksiyonuna göre bu ülkeleri 3 trilyon 593 milyar dolarla Almanya, 2 trilyon 739 milyar dolarla Fransa, 2 trilyon 490 milyar dolarla İngiltere, 2 trilyon 190 milyar dolarla Brezilya, 2 trilyon 68 milyar dolarla İtalya, 1 trilyon 825 milyar dolarla Kanada, 1 trilyon 758 milyar dolarla Hindistan, 1 trilyon 488 milyar dolarla Avustralya izleyecek. 

Daha sonra 1 trilyon 356 milyar dolarla İspanya, 1 trilyon 327 milyar dolarla Meksika, 1 trilyon 198 milyar dolarla Güney Kore, 867.5 milyar dolarla Endonezya, 822.8 milyar dolarla Türkiye, 800.5 milyar dolarla Hollanda, 718.5 milyar dolarla Suudi Arabistan 646.2 milyar dolarla İsviçre gelecek. Tahminlere göre 2014 yılında, 17 trilyon 438 milyar dolarla ABD en büyük ekonomi olurken, ikinci sıradaki Çin'in GSYH'si 9 trilyon 762 milyar dolara, üçüncü sıradaki Japonya'nın milli geliri de 5 trilyon 228 milyar dolara yükselecek. IMF projeksiyonlarına göre 2014 yılında da ilk 20 ülkenin sıralaması değişmezken; Türkiye için OVP GSYH hedefi baz alındığında ise Türkiye bir basamak yükselerek 16'ncı olacak ve Endonezya ile yer değiştirecek.

Türkiye, kişi başına gelirde 2 basamak geriliyor

Türkiye, bu yıl GSYH büyüklüğüne göre ülke sıralamasında 17'nciliğini korurken, kişi başına GSYH'ye göre yapılan ülkeler sıralamada ise 2 basamak birden aşağı düşüyor. Türkiye,  2012'de OVP'ye göre 10 bin 497 dolar, IMF'ye göre 10 bin 526 dolar olan kişi başına milli geliri ile 64'üncü sırada yer alıyordu. Bu yılın tümünde Türkiye için OVP'de beklenen 10 bin 818 dolar ve IMF projeksiyonunda 10 bin 745 dolarlık kişi başına gelir ise 66'ncılığa denk geliyor. IMF'nin 2014 için beklediği 11 bin 11 dolar düzeyi baz alındığında Türkiye'nin 66'ncı sıradaki yeri değişmezken, OVP'deki 11 bin 277 dolarlık kişi başına milli gelir hedefi tutturulursa Türkiye'nin 65'inciliğe yükselebileceği görülüyor.
IMF projeksiyonlarına göre kişi başına milli gelirde Lüksemburg bu yıl 110 bin 573 dolar, 2014'te de 115 bin 542 dolarla açık ara birinciliğini koruyacak. Bu yıl Lüksemburg'u 104 bin 655 dolarla Katar, 101 bin 271 dolarla Norveç, 80 bin 276 dolarla İsviçre, 64 bin 157 dolarla Avustralya izleyecek. Bu sıralama gelecek yıl da değişmeyecek.

2023'te ilk 10 ekonomi arasına girme hedefi

Cari fiyatlarla dolar cinsinden GSYH tutarına göre 2000 yılında dünyanın 18'inci büyük ekonomisi olan Türkiye, ağır kriz yılı olan 2001'de 22'nciliğe düştü. 2002'de 21'inci, 2003'te 18'inci, 2004'te 17'nciliğe yükselen Türkiye, izleyen altı yılda bu sırayı korudu. Türkiye, 2011'de ise Endonezya'nın yükselişi sonucu 18'inciliğe indikten sonra 2012'de ise Hollanda'nın bir basamak kayması sonucu tekrar 17'nci oldu. Türkiye, Cumhuriyetin 100'üncü yılı olan 2023'te gayri safi yurt içi hasılasını (GSYH) 2 trilyon dolara çıkararak en büyük ilk 10 ekonomi arasına girmeyi, kişi başına düşen milli gelirini de 25 bin dolara çıkarmayı hedefliyor. IMF'nin diğer ülkelere ilişkin projeksiyonlarının gerçekleşeceği varsayıldığında Türkiye 2014 GSYH hedefini tutturursa dünya sıralamasında 16'ncılığa yükselecek ve 2023 hedefine biraz daha yaklaşmış olacak. Ancak hükümetin 10. Beş Yıllık Kalkınma Planı ve IMF hedefleri 2018'de 1.3 trilyon dolarlık bir GSYH'ye ve 14 bin dolar dolayında bir kişi başına milli gelire işaret ediyor. 2023 hedefinin tutması için kalan 5 yılda milli gelirin çok daha hızlı büyümesi gerekiyor.