Hayvancılıkta destekleme artışı yok, bakliyatta yüzde 100 var

ALİ EKBER YILDIRIM

Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu 2015 tarım desteklerini belirledi. Hayvancılıkta birçok destek artırılmazken, bakliyat ürünlerine verilen prim desteğinde yüzde 100 artış öngörülüyor. Geçen yıl olduğu gibi alan bazlı gübre ve mazot desteğindeki artışlar yine bir kaç kuruşluk artışlarla sınırlı kaldı. meyvecilikte ise fidan destekleri artırılırken ilk kez sanayi tipi meyve çeşitlerine ilave destek sağlanıyor. 

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Maliye Bakanlığı Müsteşarı Naci Ağbal, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Ersan Aslan, Orman ve Su işleri Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Lütfü Akca imzası ile hazırlanan Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu’nun 2015 tarım desteklerine ilişkin kararı Bakanlar Kuruluna sunulacak. Bakanlar Kurulu’nda onaylandıktan sonra Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girecek. 

Gazeteniz DÜNYA 7 yıldan beri tarım destekleri Resmi Gazete’de yayınlanmadan önce ele geçirip kamuoyuna açıklıyor. DÜNYA’nın elde ettiği Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu Kararı’na göre 2015 yılında alan bazlı desteklerden gübre ve mazot desteğinde birkaç kuruşluk artış yapılırken hayvancılıkta birçok kalemde 6 yıldan beri hiç bir artış yapılmıyor. Bu yıl en dikkat çekici artış ise bakliyat ürünlerinde ve meyvecilikte. Bakliyat ürünlerinden kuru fasulye,- nohut ve mercimeğe kilo başına 10 kuruş olan destekleme primi yüzde 100 artışla 20 kuruşa çıkarılıyor. Destekleme primi verilen diğer 14 üründe ise hiçbir artış yapılmıyor. 

Mazot ve gübrede kuruşluk artışlar

Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu’nun 2015 tarım Destekleri Kararı’na göre, peyzaj ve süs bitkileri, özel çayır mera, orman emvali alanlar için geçen yıl dekar başına 3.1 lira olan mazot desteği bu yıl 2 kuruşluk artışla 3.3 lira olarak saptandı. Aynı alanlarda gübre desteği ise 4.3 liradan, 4 lira 75 kuruşa çıkarıldı. Hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumrulu bitkiler, sebze ve meyve alanları için geçen yıl dekar başına 4 lira 60 kuruş olan mazot desteği 25 kuruşluk artışla 4 lira 85 kuruşa, gübre desteği de 6 liradan 6 lira 60 kuruşa çıkarıldı. Yağlı tohum ve endüstri bitkilerinde ise dekara 7.5 lira olan mazot desteği 7.9 liraya, aynı ürünler için gübre desteği de 7.5 liradan 8 lira 25 kuruşa çıkarıldı. Gübre ve mazot desteği almak için çiftçilerin yaptırmak zorunda olduğu toprak analiz desteği geçmiş yıllarda olduğu gibi dekara 2.5 lira olarak kaldı. 

Bu yıl tarım desteklerinin en çok artırıldığı ürün grubu bakliyat oldu. Kuru fasulye, nohut ve mercimekte uygulanan kilo başına 10 kuruş destekleme primi yüzde 100 artışla 20 kuruşa çıkarılıyor. Tarımsal destekleme bütçesinin en önemli kalemlerinden birini oluşturan prim destekleri kapsamında sadece bakliyat ürünlerinde artış yapılırken diğer 14 üründe ise hiçbir artış olmadı. Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline göre kütlü pamuk primi geçen yıl olduğu gibi 55 kuruş olarak belirlendi. Ancak pamukta destekleme primi sadece yurtiçinde üretilip sertifikalandırılan tohum kullananlara verilecek. Geçen yıl olduğu gibi yağlık ayçiçeği desteği kilo başına 30 kuruş, aspirde 45 kuruş, kanolada 40 kuruş, dane mısırda 4 kuruş, buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikalede 5 kuruş, zeytinyağında 70 kuruş, soya fasulyesinde 50 kuruş, çeltikte 10 kuruş fark ödemesi yapılacak. Yaş çayda da geçen yıl olduğu gibi 12 kuruş prim verilecek. 

Ayçiçeği sözleşmeli üretim kapsamında 

Geçen yıl aspir, kanola ve soyada sözleşmeli üretim yapan çiftçilere dekar başına ödenen 10 liralık destek bu yıl 15 liraya yükseltilirken, yağlık ayçiçeği üretimi de bu kapsama alındı. Yağlık ayçiçeğini sözleşmeli olarak üretenler 2015 ürünü için dekar başına 15 lira destek alacak. Ayrıca patates siğili hastalığı görülen 8 ilde (Adana, Giresun, Gümüşhane, Kayseri, Niğde, Nevşehir, Ordu ve Trabzon) aspir, kanola, soya ve yağlık ayçiçeği üretenlere fark ödemesi desteğine ilave olarak yüzde 50 daha fazla destek ödenecek. 

Meyvecilikte sanayi çeşitleri desteklenecek 

Bu yıl ilk kez uygulanacak desteklerden birisi meyvecilik sektörüne yönelik. Sertifikalı fidan ile bahçe tesis edeceklere yapılan desteklemelerde yeni uygulama ile sanayide kullanılan çeşitleri tercih edenlere yüzde 50 ilave destek verilecek. Ayrıca standart fidan destekleri artırılmazken sertifikalı fidan desteklerinde artış sağlanıyor. Buna göre bodur meyve fidan türleri ile bahçe tesisi için standart fidan kullananlara geçen yıl olduğu gibi dekar başına 150 lira destek verilirken, sertifikalı bodur fidan kullananlara geçen yıl dekar başına verilen 350 liralık destek 400 liraya çıkarıldı. Yarı bodur meyve fidanı ile bahçe tesisinde ise sertifikalı fidan kullananlara dekar başına 350 lira destek sağlanacak. Hem bodur hem de yarı bodur sanayi çeşidi sertifikalı fidan ile bahçe tesisi edenlere ise bu desteklere ilave olarak yüzde 50 fazla destek ödemesi yapılacak. 

Hayvancılıkta destekler yerinde sayıyor 

Türkiye’nin hayvancılıkta ithalatı her geçen yıl artarken, hayvancılık sektörüne yönelik desteklerde ise geçmiş yıllarda olduğu gibi önemli bir artış yapılmadı. Tam 6 yıldan beri hayvancılıkta en geniş kesimi ilgilendiren anaç sığır desteği artırılmıyor. 2015 yılında da anaç sığırda hayvan başına yılda bir kez 225 lira destek verilecek. Hayvancılığın temel hammaddesi olan yem bitkilerinde de hiç bir artış yapılmadı. Bunun yerine çok az sayıda üreticiyi ilgilendiren manda yavrusuna (malak) desteği ilk kez bu yıl uygulanacak. Geçen yıl hayvan başına 300 lira olan büyükbaş besi desteğine bu yıl kararda yer verilmezken, koyun ve keçi başına ödenen 20 liralık destek 2 liralık artışla 22 liraya çıkarıldı. Kalkınma bölgelerinde geçen yıl uygulamaya başlanan besi desteği ise artırılmadı. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Doğu Anadolu Projesi (DAP), Konya Ovası Projesi (KOP), Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) kapsamındaki illerde besi materyali üreten yetiştiricilere anaç sığır başına 350 lira, buzağı başına ise 150 lira destek verilecek. Geçen yıl olduğu gibi en az 300 küçükbaş hayvanı olana yılda bir kez 5 bin lira sürü yöneticisi (çoban) istihdamı desteği verilecek. 

Organik tarım ve iyi tarımda da artış yok 

Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu’nun 2015 Tarım Desteklemeleri Kararı’na göre organik tarım, iyi tarım uygulamalarında, sertifikalı tohum üretiminde geçen yıla göre desteklerde artış yapılmadı. Sadece sertifikalı tohum kullanım desteklerinde arpa, buğday, korunga, fiğde birkaç kuruşluk artış yapıldı. Yem bezelyesi de ilk kez destekleme kapsamına alındı.