Genç işsizliğindeki artış korkutuyor
Umudunu yitirdiği için iş aramayı bırakanlar hariç olmak üzere ülkedeki 2.7 milyon işsizin 874 binini 15-24 yaş grubundaki gençler oluşturuyor. Bu grupta işsizlik yüzde 19.3’e ulaşıyor. Buna göre ülkede aktif olarak iş arayan her 5 gençten biri işsiz
Naki BAKIR
Ülke geleceği açısından telafisi mümkün olmayan beşeri sermaye kaybına yol açan “genç işsizliği”nin, yetişkinlerdeki oranın üç katına yaklaştığı belirlendi.
TÜİK’in Ekim 2013 dönemi işgücü verilerine göre 55 milyon 862 bin kişi olan çalışma çağındaki nüfusun 11 milyon 577 binini 15-24 yaş grubundaki gençler oluşturuyor. Bu gençlerin 4 milyon 532 bini iş gücüne dahil, 7 milyon 45 bini ise iş gücü dışında sayılıyor. İşgücüne dahil gençlerin 3 milyon 658 bini bir işte çalışıyor. Ancak bunların 742 binini, standart bir istihdam şekline uymayan ve sosyal güvenlik kapsamında yer almayan “ücretsiz aile işçileri” oluşturuyor. Umudunu yitirdiği için iş aramayı bırakanlar hariç olmak üzere ülkedeki 2 milyon 743 bin işsizin 874 binini 15-24 yaş grubundaki gençler oluşturuyor. Bu işsiz sayıları sadece, söz konusu yaş grubundaki aktif olarak iş arayan işsizleri gösteriyor. Umudunu yitirdiği için ya da anketin referans döneminde iş arama kanallarından birini kullanmayanlar sayıya dahil bulunmuyor. Bu dar tanıma rağmen, toplam iş gücünde yüzde 9.7 ve 24 yaş üstünde yüzde 7.8 olan işsizlik oranı, 15-24 yaş grubunda yüzde 19.3’e çıkıyor. Buna göre ülkede aktif olarak iş arayan her 5 gençten biri işsiz durumda. Bu yaş grubundaki erkeklerde yüzde 17.1 olan işsizlik oranı kadınlarda yüzde 23.5’e ulaşıyor. 15-24 yaş grubu gençlerdeki işsizlik oranı, 24 yaş üstü ve toplamda yüzde 9.7 olan oranın iki katından daha yüksek bir düzeyde bulunuyor. 24 yaş üstündekiler de yüzde 53.9, toplamda yüzde 50.8 olan işgücüne katılım oranı ise 15-24 yaş grubunda yüzde 39’a düşüyor.
En yüksek işsizlik üniversitelilerde
15-24 yaş grubundaki gençlerde eğitim durumuna göre en yüksek işsizlik üniversite mezunlarında yaşanıyor. İş gücüne dahil toplam nüfustaki üniversite mezunlarında yüzde 11.6 olan işsizlik oranı, 15-24 yaş grubundaki üniversite mezunlarında yüzde 33.7’le rekor bir düzeye ulaşıyor. Buna göre 24 yaşın altındaki üniversite mezunu ve aktif olarak iş arayan her üç gençten biri işsiz durumda.
1.5 milyon genç kız ev işleriyle meşgul
15-24 yaş grubunda olup iş gücüne dahil olmayan 7 milyonu aşkın gencin 4 milyon 475 binle en büyük bölümünü öğrenciler oluşturuyor. Bu yaş grubundaki 1 milyon 463 bin genç kız, okul okumayıp ev işleriyle meşgul olduğu için iş gücü dışında yer alıyor. 15-24 yaş grubunda olup da iş gücü dışında sayılanların 496 bin kişisini çalışmaya hazır olduğu halde umudunu yitirdiği için iş aramayanlar oluşturuyor. Aynı yaş grubundaki 275 bin kişi ailevi ve kişisel nedenlerle, 169 bin kişi özürlü ya da hasta, 3 bin kişi mevsimlik işçi olduğu için, 165 bini ise diğer nedenlerle iş gücüne dahil sayılmıyor.
TÜİK verilerine göre sayıları 3 milyon 658 bin kişi olan 15-24 yaş grubunda olup bir işte çalışan gençlerin 1 milyon 743 bin kişi ile yarıya yakınının sosyal güvencesi bulunmuyor. Bu gençler, ucuz işgücü olarak kayıt dışı çalıştırılıyor. 15-24 yaş grubundaki üniversite mezunlarında yüzde 13.4, genel lise mezunlarında yüzde 38.4, meslek lisesi mezunlarında yüzde 26.4 olan kayıt dışılık oranı ilköğretim mezunlarında yüzde 58.2’ye, ilkokul mezunlarında yüzde 87.5’e ulaşıyor, okur yazar olmayanlarda yüzde 89.8’e ulaşıyor, ortaokul ve dengi meslek okulu mezunlarında ise yüzde 94’ü aşıyor.
