Emtia piyasasında neler oluyor? Altın, gümüş, platin, paladyum...
ABD enflasyon verileri, Fed’in faiz politikası ve Çin ekonomisinden gelen zayıf sinyaller emtia fiyatlarını etkiledi. Doların güçlenmesiyle altın ve petrolde sert düşüşler yaşanırken, kahve ve kakaoda arz endişeleri fiyatları yükseltti. Çin'in ekonomik teşvikleri yetersiz kalırken, baz metallerde satış baskısı sürdü.
Emtia piyasası, geçen hafta ABD'de açıklanan enflasyon verileri sonrası ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz indirimlerini erteleyebileceği endişesi, doların son 1 yılın zirvesine gelmesi ve en büyük tüketici Çin'den gelen ekonomik verilerle negatif seyretti.
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın ekonominin faiz indirimlerinde acele edilmesini gerektirecek sinyaller vermediğine ilişkin açıklamaları ve ABD'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinin alt kalemlerindeki fiyat baskısının devam etmesi, faiz indirimlerine dair beklentileri zayıflatarak dolar endeksini son 1 yılın zirvesine taşıdı.
Powell, enflasyonun sürdürülebilir şekilde yüzde 2'ye inebileceğine inandıklarını ancak üretici fiyatlarında öngördüklerinden daha fazla artış yaşandığını kaydederek, "Ekonomi zayıflarsa faiz oranlarını düşürmek için çok fazla alanımız var" dedi.
Analistler, bu açıklamalar sonrası ABD'de yeniden başkan seçilen Donald Trump'ın izleyeceği politikalar ile Fed'in gelecek dönemde atacağı adımlar arasında oluşabilecek olası uyuşmazlıkların varlık fiyatlamalarını zorlaştırdığını kaydetti.
Öte yandan, Çin'in ekonomiyi desteklemek amacıyla yaklaşık 1,4 trilyon dolarlık teşvik paketinin yetersiz bulunması ve Donald Trump'ın ikinci başkanlık döneminde daha yüksek tarifeler tehdidiyle düşen baz metaller, haftanın son işlem gününde Çin'den gelen görece karışık verilerle satış baskısını sınırlıda olsa törpüledi.
Altın fiyatında yaklaşık 3,5 yılın en hızlı haftalık düşüşü
Altının ons fiyatı dolar endeksinin son bir yılın zirvesine ulaşması ve yükselen tahvil faizleri ile artan alternatif maliyeti sonrasında, haftayı yüzde 4,55 kayıpla tamamlarken, 14 Haziran 2021 haftasından bu yana en hızlı haftalık düşüşünü kaydetti.
Ons bazında gümüş yüzde 3,35, platin yüzde 3,26, paladyum yüzde 3,51 değer kaybetti.
Çin'de cuma günü açıklanan verilere göre, ekim ayı alüminyum üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,6 ile geçen yılın ilk on ayına göre yüzde 4,3 artış gösterdi.
Analistler, Gine'de boksit ihracatının durdurulmasıyla birlikte, ham madde fiyatlarının yükselmesine rağmen, artan alüminyum fiyatlarının üretim maliyetlerini dengelediğini ancak, bu ay başlayacak Çin'in kuraklık sezonunun, hidroelektrik arzını azaltabileceğini ve enerji fiyatlarını artırarak üretimin azaltılmasına yol açabileceğini belirtti.
Baz metallerde tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 5,94, kurşunda yüzde 3,66, nikelde yüzde 3,67 ve çinkoda yüzde 1,04 azalırken, alüminyumda yüzde 3,26 arttı.
Çin'in ham petrol işleme miktarı geriliyor
Brent petrolün varil fiyatı dünya genelinde açıklanan makro ekonomik veriler sonrası negatif seyretti.
OPEC, Çin'e yönelik endişeler nedeniyle 2024 talep tahminini üst üste dördüncü kez düşürdü.
Analistler, ABD hükümet verilerine göre 4 kasım haftasında ABD ham petrol stoklarının 2,1 milyon varil artarak beklentilerin üzerinde üst üste ikinci büyük artışı kaydettiğini belirterek, bu durumun ABD'deki arz fazlası endişelerini artırdığını söyledi.
Buna karşın, damıtılmış yakıt ve benzin stoklarında düşüşler olduğunu belirten analistler, ABD'de talebin hala güçlü olduğunu ancak kış sezonunun yaklaşmasıyla bu trendin değişmesinin beklendiğini kaydetti.
Öte yandan, Çin’in ham petrol işleme miktarı ise ekim ayında da yıllık yüzde 4,6 düşerek art arda yıllık bazda 7'inci ayda da geriledi.
Uluslararası Enerji Ajansı'nın perşembe günü yayımladığı aylık raporunda, güçlü üretimin, OPEC ve müttefiklerinin mevcut üretim kesintilerini devam ettirse bile, 2025 yılında petrol arzının talebi aşacağını söylemesi, piyasa oyuncularının talep endişelerini artırarak fiyatların geri çekilmesine sebep oldu.
Avusturya’nın en büyük enerji tedarikçisi olan OMV, Gazprom’un Almanya birimine yönelik tedarik eksikliği nedeniyle tahkimden kazandığı 230 milyon avroluk tazminatı mahsup etmeye çalışması sonucu oluşan ödeme anlaşmazlığı nedeniyle cuma günü uyarı yaptıktan sonra cumartesi günü Avusturya'ya doğalgaz tedarikini durdururken, diğer Avrupa ülkelerine Ukrayna üzerinden gaz tedarikine devam ediyor.
Bu gelişmelerle beraber Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 3,83 azalışla, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 2,4 artışla tamamladı.
Kakao ve kahve fiyatları yükseldi
Analistler Brezilya'da devam eden kuraklığın soya fasulyesi ekimlerinde gecikmelere neden olduğunu belirterek, bu durumun 2025 hasat dönemini etkileyebileceğini ve küresel arz üzerinde baskı oluşturabileceğini kaydetti.
Çin, ekim ayında 8,7 milyon ton soya fasulyesi ithal ederken, söz konusu veri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12'lik bir artışa işaret etti.
Hindistan'ın pirinç stokları kasım ayında 29,7 milyon metrik tona ulaşarak rekor kırdığını aktaran analistler, bu miktarın, hükümetin hedeflerinin üstünde olduğunu, son iki yıldaki ihracat kısıtlamalarının ve iç arzın artmasından kaynaklandığını söyledi.
Öte yandan, bu fazlalık Hindistan'ın ihracatını artırmasına olanak tanırken, yerel arzı etkilemeyeceği tahmin ediliyor.
Brezilyalı tarım şirketi SLC Agricola, üçüncü çeyrekte rekor pamuk verimliliği elde ettiğini bildirirken, lojistik sorunlar ve düşük emtia fiyatları nedeniyle kar marjlarının daralabileceği kaydetti.
Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası'nda kile başına fiyatlar buğdayda ve soya fasulyesinde sırasıyla yüzde 3,23 yüzde 3,08 azalırken, mısırda ve pirinçte sırasıyla yüzde 1,22, yüzde 4,48 artış kaydetti.
Lavazza'nın CEO'su Giuseppe Lavazza, küresel enflasyon ve iklim değişikliği nedeniyle kahve fiyatlarının iki katına çıkabileceğini belirtmesi üzerine kahve fiyatlarında artış gözlendi.
Gana, çiftçilere ödenen sabit kakao fiyatını ikinci kez artırarak 3.062 dolar seviyesine yükselterek, hükümet çiftçilerin gelirlerini artırmayı ve kakao çekirdeklerinin komşu ülkelere kaçakçılığını azaltmayı hedefliyor.
ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'de ise libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 1,19, pamukta yüzde 1,3 azalırken, kahve yüzde 12,7 artarak 19 Eylül 2021 haftasından beri en güçlü yükselişini gerçekleştirdi. Kakaonun ton başına fiyatı haftayı yüzde 22,4 artışla tamamladı.