Yerli diziyi hem izledik hem izlettirdik

Yıldız TAŞDELEN ERLİ

İSTANBUL - Türkiye, dizi ihracatında yıldan yıla rekor kırıyor. Geçen yıl 75 ülkeye 150 milyon dolarlık dizi ihracatı yapan Türkiye’de, bu yıl rakamın ihraç edilen programlarla birlikte yüzde 15-20 artışla 175 milyon dolara ulaşması bekleniyor.

ABD haricindeki ülkeler arasında dünya dizi sektöründe liderliğe oynayan Türkiye’de, son yıllarda büyük ivme kazanan sektörün cirosu 300 milyon dolar üzeri hacme ulaştı. Dizi ihracatındaki artışa karşın, en büyük alıcı konumundaki Ortadoğu’daki bazı ülkelerde yaşanan sıkıntıların, 2014’te ihracat gelirini düşürebileceği belirtiliyor. İhraç edilen dizi ile ilgili anlaşmaların yılın başında yapılması dolayısıyla 2013’te önemli bir düşüş yaşanması beklenmese de, Mısır’da tamamen, yine Mısır’daki olaylar nedeniyle Dubai’de ise devlet kanallarında Türk dizilerin yayınının durdurulması ihracatçıları 2014 için endişelendiriyor. Söz konusu ülkelerde bazı kanalların yayınları durdurmasının devamı halinde rekabetin olmayacağı, bunun da satışların sürmesine karşın düşen rekabet nedeniyle ihracat gelirlerinde azalmaya sebep olacağı belirtiliyor.

Güney Amerika yeni hedef pazar

Dizi ihracatının en önemli alıcılarından Dubai’nin, yıl sonunda yayınlara tekrar başlayacağı ifade edilirken, Ortadoğu pazarındaki düşüşe karşın Rusya ve Ukrayna pazarlarında ise önemli artış kaydedildi. ABD, Çin, İtalya, Pakistan, Litvanya, Estonya, Letonya ve bazı Uzakdoğu ülkeleri Türk dizilerinin son dönemdeki yeni alıcıları olurken, Güney Amerika, Almanya ve İspanya da girilmesi beklenen pazarları oluşturuyor.

Calinos Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Fırat Gülgen, dizi film ihracatında anlaşmaların her yılın başında imzalandığını ve geçerliliğini sürdürdüğünü, bu yüzden bazı Ortadoğu ülkelerinde yaşanan sıkıntıların dizi ihracatının bu yılki performansını etkilemediğini ifade etti. Gülgen, Türk dizilerinin Mısır’da talimatla tamamen, Dubai’de ise devlet kanallarında durdurulduğunu belirterek, yayınlamama durumunun önümüzdeki yıl da devam etmesi halinde dizi ihracatı gelirlerinin 2014’de azalma göstereceğini kaydetti. Üretilen dizilerin bir yıl sonra satılabildiğini anımsatan Gülgen, “Geçen yıldan devam eden dizilerin satışında bir sorun yok. Dizi ihracatı yüzde 65-70’i Ortadoğu’ya yapılıyor. Sıkıntıların devam etmeyeceği yönünde beklentimiz var” diye konuştu.

Global Agency CEO’su İzzet Pinto da, dizi ve program ihracatının bu yıl yüzde 15-20 artışla 175 milyon dolara ulaşacağını belirterek, “Daha fazla olması bekleniyordu. Mısır olayları yaşanmasaydı ihracattaki artış yüzde 30-35 olurdu” dedi. En büyük müşteri olan Dubai’nin son 2-3 aydır alımları durdurduğunu, yıl sonu alımlara tekrar başlayacağının ifade edildiğini aktaran Pinto, bu emirlikte en çok “Muhteşem Yüzyıl”, “Aşk ve Ceza”, “Binbir Gece”, “Yaprak Dökümü” ve “İffet”in, yeni pazarlardan Rusya’da ise yine “Binbir Gece”, “Aşk ve Ceza” ile “Dila Hanım”ın izlendiğini anlattı. Pinto, 2014 sonu, 2015 başında Borsa İstanbul’a açılmayı planladıklarını belirtti.

Gelirler azalır fiyatlar düşebilir

Calinos Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Fırat Gülgen, Calinos’un ihracat yaptığı ülke sayısının 61’i geçtiğine işaret ederken, Mısır ve Dubai’de yaşanan sorunlara karşın, diğer Körfez ülkelerinde yayınların devam ettiğini hatırlattı. Gülgen, “Bazı kanalların yayınları durduğu için önümüzdeki dönemde rekabet eskisi kadar olmayabilir. Eskiden 10 liraya satılan ürün, önümüzdeki yıl aynı ülkeye rekabet olmayacağı için 5 liraya satılır. O anlamda satışlar devam eder ama gelirler düşer. Rekabet düştüğü için de fiyatlar biraz daha gerileyebilecek” şeklinde konuştu.

“Muhteşem Yüzyıl” ile ABD ve Çin pazarına girildi

Global Agency CEO’su İzzet Pinto, mevcut ihracat pazarlarından Balkanlar’ın yanı sıra “Muhteşem Yüzyıl” ile ABD ve şu anda  yarışmaların popüler olduğu Çin pazarına girildiğini, İtalya pazarında da yer almaya başladıklarını ifade ederek, “Gelecek yılın pazarları ise Almanya ve İspanya olacak. Güney Amerika da yakında girilebilecek pazarlardan” dedi. Ortadoğu pazarında kaybedilen payın Rusya ve Ukrayna ile telafi edilmeye çalışıldığını belirten Pinto, amaçlarının Asya pazarına girmek, ancak Asya’nın kapalı bir pazar olduğunu söyledi.

Dizi ihracatında 2023 hedefi 1 milyar dolar

2005-2011 yılları arasında 76 ülkeye 35 bin 675 saatlik dizi ve program ihracatı yapıldı. Geçen yıl 150 milyon dolar olan rakamın 2023’te 1 milyar doları bulması planlanıyor. Türkiye, son 5 yılda Fransa’yı da geçerek yerli film pazarının en yüksek olduğu Avrupa ülkesi konumuna ulaştı.