Yerel marketler rekabette zorlanıyor

Esra ÖZARAFAT

Türkiye Perakendeciler Federasyonu Bursa Şubesi (PERDER) Bursa Şube Başkanı Haşim Kılıç, A101, BİM gibi discount marketlerin yerel marketler için ciddi bir tehdit oluşturduğunu söyledi. Kılıç, "Discount marketler 2 veya 3 çalışanla yerel marketlerin 15 kişilik istihdamına savaş açıyor. Bu yarışta sektör ve her iki taraf zarar ederken, ilerleyen yıllarda yerel marketlerde oluşması muhtemelen kapanmalar, iflaslar ve sektör değişimi amaçlı el değiştirmeler ile yerel ekonomiler istihdam başta olmak üzere zarar görecektir. Uluslararası firmalar finansman gücü ile piyasayı ele geçirmeye çalışırken, mağaza sayıları ve alım güçleriyle son derece sert ve acımasız bir rekabete neden oluyor. Bu nedenle pek çok lokasyonda mağaza açarak yerel esnafın varlığını yok etmeye yönelik bu faaliyetlere bir disiplin getirilmesi gerekiyor" dedi.

Perakende sektöründe yerel marketlerin kazançlarını yurt içinde değerlendirerek tarım sektörü başta olmak üzere pek çok yerel üreticiye destek olduğuna işaret eden Haşim Kılıç, "Aynı zamanda bulunduğu mahalleye ve bölgeye, kente yatırım yapıyorlar" diye konuştu.

Yerel marketler discountlar karşısında eriyor

Türkiye'nin en güçlü yerel market yapılanmasının Bursa'da bulunduğuna dikkat çeken Haşim Kılıç, diğer illerde ise yerel yapılanmaların discount marketler karşısında giderek eridiğini ifade etti. Kılıç, Bursalı yerel marketlerin discount marketlerle rekabet için yapılanmada değişikliğe giderek bakkal tarzı expres marketler açtıklarına da değinerek şu değerlendirmeyi yaptı: "Her mahallede, bir sokak üzerinde birkaç yerde discount market kuruluyor. Hatta kimi yerlerde aynı binada bile bulunuyor. Bizim market açmadığımız yere discount marketler giriyor. O nedenle mevcut yerlerimizi boşaltamıyoruz ama rekabet şartları nedeniyle büyük yerler de açamıyoruz. Bursalı yerel marketler 2 veya 3 kişi çalıştırabildiği expres modeli küçük yapılanmalara başladı. Aslında kimse isteyerek şubeleşmiyor. Pazar kaybetmemek için market açıyoruz." Oluşan haksız rekabetin ancak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde çözülebileceğine vurgu yapan Kılıç, "Bizler bürokrasiyi aşıp ilgili makamlara ulaşamıyoruz. Ayrıca sektörün içindeki ulusal ölçekli büyükler de bu konuda bir düzenleme yapılmasının önünü kesiyor" açıklamasını yaptı.

Sektör, KDV oranlarıyla ilgili düzenleme bekliyor

Yerel marketlerin bulundukları kentin ekonomisine büyük katkı sağladığını dile getiren Kılıç, perakende sektörünün Türkiye genelinde 67 bin, Bursa'da ise 6 bin 500'den fazla kişiye istihdam sağladığının altını çizdi. Kılıç bu konuda da İş-Kur ile entegre bir şekilde faaliyet gösterdiklerini aktardı. SGK primleri ve istihdam destekleri sağlanması halinde sektörün istihdamını daha da artırabileceğine dikkat çeken Kılıç, KDV oranlarıyla ilgili de düzenleme beklediklerinin altını çizdi. Kılıç şöyle konuştu; "Enerji, istihdam, kira, vergi ve diğer giderler toplandığında yüzde gelir gider oranı arasında kâr payımız düşük. Yerel marketlere yönelik, Hal'den alınan ürün ve malı direkt yüksek fiyatla satıyor algısı yaratılıyor. Et fiyatları ve hal giderlerinde yaratılan bu olumsuz algı sektörü bozuyor. Ürünlerin satış rakamlarında kâr oranları çok ciddi oranda düşüyor. Sektöre devlet teşviki sağlanmaması en önemli sorunumuz."

Bursa PERDER 250 market yöneticisine eğitim verdi

Bursa organize gıda perakendesinin 2016 büyüklüğü yaklaşık 6 milyar lira. Sektör Bursa'da istihdamda doğrudan 6 bin 500 dolaylı olarak da 20 bin kişiye etki ediyor. Çanakkale, Bursa, Eskişehir, Kütahya ve Yalova illerini de kapsayan PERDER Bursa'nın sadece Bursa'da 30 marka üyesi ve 353 market şube üyesi bulunuyor. Son 4 yıldan bu yana market personellerine meslek içi eğitim programına hız veren PERDER, bu yıl sadece 250 market yöneticisine eğitim verdi. 2016'yı yüzde 10 büyümeyle kapatan Bursalı perakendeciler, bu yıl sonunda da aynı rakam