Yemekte acil eylem planı
Temel gıda maddelerinde son haftalarda yaşanan fiyat artışları yemek sanayicisini sıkıntıya soktu. Maliyeti artan sektör, yarın İstanbul Sanayi Odası’nda acil eylem planı açıklayacak
Arzu ALP
İZMİR - Son haftalarda bakliyat, pirinç ve patatesteki fiyat artışları yemek sanayicilerini de vurdu. Türkiye Yemek Sanayicileri Dernekleri Federasyonu (YESİDEF) Genel Başkanı Hüseyin Bozdağ, bakliyat, patates ve pirinç fiyatlarındaki artışların yemek sanayicilerinde yıllık 1.5 milyon TL kayba neden olduğunu söyledi. Bu kayıpların her zaman yaşanabilecek kayıplar olduğunu ancak sonuç itibariyle enflasyonun gıdaya doğru yansımadığını iddia ettiklerini vurgulayan Bozdağ, “Bununla ilgili federasyon olarak TÜİK ile birlikte çalışma yapıyoruz. Kazanın enflasyonu diye bir enflasyon çıkartmaya çalışıyoruz. Yaklaşık 50 kalem üründeki yıllık enflasyon değişimi 14.9. Dolayısıyla TÜİK’in açıkladığı 7.8’lik enflasyonun, dolayısıyla üyelerimiz her yeni iş aldığında yüzde 7 geriden başlayarak iş alıyor. Bu yüzden ya iflas ediliyor ya da ciddi sıkıntıya düşülüyor” dedi. Bozdağ, acil eylem planlarını yaptıklarını, yarın İstanbul Sanayi Odası’nda (İSO) düzenleyecekleri zirvede acil eylem planlarını açıklayacaklarını söyledi.
“Kuru fasulyeyi menüden çıkardık”
Acil eylem planı olarak kuru fasulyeyi menülerden çıkarttıklarını anlatan Bozdağ, “Fasulyenin 7.5 lira şarkısını biz söylemedik. Ama maalesef kuru fasulye 12 TL’ye çıktı. Kuru fasulyeyi menülerimizden çıkarttık. Patatesin yerine de herhalde yer elması soyacağız. Pirincin yerine de bulgur vermeye başladık. Acil eylem planı olarak müşterilerimizle karşılıklı oturup masada anlaşarak menülerdeki değişiklikleri sağladık. Eskiden gariban yemeği olan kuru fasulye, sosyete yemeği oldu” diye konuştu.
“Türkiye’nin obezite problemini çözeceğiz”
Bir acil eylem planları daha olduğunu dile getiren Bozdağ, Sağlık Bakanlığı ile görüştüklerini, YESİDEF olarak obezite problemini çözeceklerini açıkladı. Bozdağ, “ABD Başkanı Obama’nın eşi Michelle Obama dans etti, ama biz dans etmeden Türkiye’nin obezite problemini çözeceğiz. Obezite ile mücadelede acil eylem planımızı da İSO’daki zirvede açıklayacağız” dedi.
“Fiyat artışları, sanayicinin elini kolunu bağladı”
Bortar Hazır Yemek AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Küçükkurt, sektörün en büyük hammaddesi olan bakliyat ve patates fiyatlarındaki artış nedeniyle çok zor şartlarda üretim yaptıklarını söyledi. Bakliyat fiyatları ve patatesteki fiyat artışlarının yemek sanayicilerinin elini kolunu bağladığını anlatan Küçükkurt, “Et fiyatları, yumurta fiyatları tırmandı. Yemek sanayicilerinin ana hammaddesinde fiyat artışları nedeniyle sanayiciler çok zor şartlar altında üretim yapıyor. Özellikle kamu ihalesi alan firmalar ya teminatlarını yakıyor ya da iflas ediyor. Açıklanan TEFE ve TÜFE rakamları gerçeği yansıtmıyor.Gıda fiyatları kontrolsüz bir şekilde artıyor” dedi.
Batan firmalar yüzünden tedarikçiler zorda
Küçükkurt, yemek sanayicilerinin tedarikçilerle de sıkıntı yaşadığına dikkat çekti. Batan yemek firmalarının tedarikçileri zor durumda bıraktığı için tedarikçilerin peşin para istediğini hatırlatan Küçükkurt, “Tedarikçilerle vade konusunda sıkıntı yaşıyoruz. Tedarikçiler yemek firmalarına mal vermeye imtina ediyor. Sektör için radikal kararlar alınmalı. Acil eylem planı yapılmalı” diye konuştu.
Maliyetler yüzde 30 arttı, gücü olmayan firmalar sıkıntıda
“Son dönemde yemek sanayii olarak ana hammaddelerimiz olan patates, fasulye ve pirinç gibi ürünlere sürekli zam gelirken biz bunları fiyatlarımızda absorbe etmek durumunda kalıyoruz” diyen Klas Yemek Genel Müdürü Yusuf Kuran, “Biz fiyatlarımızı firmalara yıllık olarak veriyoruz. Sürekli artan fiyatlar karşısında artıramıyoruz, bu fiyatları korumakla mükellefiz. Maliyetleri düşürmek için hammaddeyi nakit alıyoruz. Ama bize ödemeler uzun vadeli oluyor. Bu da nakit sıkışıklığına neden oluyor. Güçlü olmayan firmalar büyük sıkıntı yaşıyor. Firmaların 1 yıllık kazançları olan teminatları yakarak kaybettikleri ya da iflas ettikleri haberleri geliyor” şeklinde konuştu. Maliyetlerin yüzde 30 oranında arttığına dikkat çeken Kuran, “2013’te yüzde 6 enflasyon oldu ama gıda fiyatlarında bize yüzde 10 yansıdı. Bu son fiyat artışları da eklenince yüzde 30 külfet geldi. Fiyatlarımıza yansıtırsak ayakta dururuz. Ancak sektörde merdivenaltı sağlıksız gıda üreticileri de bizi zorluyor. En düşük 3 çeşit öğle yemeği şu anda 5 TL civarında, ancak bunun altında olan 4 TL düzeyinde fiyatlar var. Bu fiyatlarda üretim yapmak da kalite standartlarından geçmiş doğru üretim yapan firmaları zorluyor” dedi.