‘Yatırım liginde 3 puanı cebe koyup gruptan çıktık’
Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı (TYDTA) Başkanı İlker Aycı, “Kredi derecelendirme kuruluşları görmeyebilir ama Türkiye yatırım çekme açısından şanslı ve öne çıkan ülkeler arasında” dedi
YAKUP SAYAR
BORSA / FİNANS SERVİSİ - Türkiye’nin son 4-5 yıldır doğrudan yatırım çekme açısından bulunduğu bölgede pozitif ayrıştığını belirten Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı (TYDTA) Başkanı İlker Aycı, bu yılın ilk 9 aylık döneminde 9.4 milyar dolar yatırım geldiğini, bu yılı ise toplamda 13.5 milyar- 14.2 milyar dolar aralığında bir toplam yatırımla kapatmayı hadeflediklerini söyledi. Yakın zamanda Türkiye’nin komşu ve çevre ülkelerinde yatırım yapmış ancak mutsuz olan bazı yabancı yatırımcılarla da görüştüklerini söyleyen Aycı, “Biz ülke olarak mutsuz etmediğimiz için bugün İspanyol BBVA ülkemizdeki yatırımını artırıyor. Yeni stratejimizde mutsuz yatırımcıları da Türkiye’ye çekmek var” dedi.
Türkiye’nin yeni doğrudan yabancı yatırım çekme stratejisini anlatmak üzere bir grup basın mensubuyla bir araya gelen Aycı, Türkiye’deki yatırımcıların yatırımları daha da artırma konusunda istekli olduklarını söyledi. Buna örnek olarak da İspanyol BBVA’nın son işlemini gösteren Aycı, İspanyolların Garanti Bankası’nın yüzde 14.89 oranındaki hissesini 2.5 milyar dolara alarak Türkiye’deki yatırımlarını artırmasının çok önemli bir karar olduğunu belirtti ve ekledi: “Bu durum ekonomizin istikrarlı olduğunun bir göstergesi. Biz zaten bu yıl yatırım çekmede 2013’e göre yüzde 10 yukardaydık. BBVA’nin hisse alımıyla 3 puanımızı cebimize koyup gruptan çıktık. Gerisini Fatih (Terim) Hoca düşünsün.”
BRIC hayal kırıklığı yarattı
Türkiye’nin son 4-5 yıldır doğrudan yatırım çekme açısından bulunduğu bölgede pozitif ayrıştığını belirten Aycı, “Bölgemize gelen yatırımların yüzde 30’unu alıyoruz. Polonya’yı 4 yıldır geride bırakıyoruz. Bu coğrafyada bir tek daha fazla yatırım çeken Suudi Arabistan var. O da doğal kaynakları nedeniyle ilgi görüyor. Biz bu yılı 13.5 milyar ya da 14 milyar doların üzerinde kapatabiliriz” diye konuştu. Aycı, son dönemde başta Brezilya olmak üzere BRICS ülkelerinin yatırımcıları hayal kırıklığına uğratacak gelişmelerin yaşandığını söyledi. Yatırım liginde aralarında Türkiye’nin de olduğu yeni bir grup ülkenin öne çıktığını kaydeden Aycı şöyle konuştu: “Belki şu anda kredi derecelendirme kuruluşları görmeyebilir ama Türkiye yatırım çekme açısından şanslı ve öne çıkan ülkeler arasında. Meksika, Polonya, Hindistan, Güney Afrika, Tayland, Vietnam ve Türkiye şu sıralar yatırım çekme liginin en üst sıralarında.” Yakın zamanda Türkiye’nin komşu ve çevre ülkelerinde yatırım yapmış ancak mutsuz olan bazı yabancı yatırımcılarla da görüştüklerinin altını çizen Aycı, “Yeni stratejimizde mutsuz yatırımcıları da Türkiye’ye çekmek var” dedi. TYDTA Başkanı İlker Aycı, 2015-2017 yıllarını kapsayan bir dönem için yatırımcılara yönelik yeni bir strateji oluşturduklarını belirterek şu detayları verdi: “Bundan sonra Ar-Ge odaklı, inovasyon odaklı yatırımları hedefliyoruz. İleri teknoloji ve istihdam yaratılması bizim için önemli. Hükümetin açikladığı 25 öncelikli alana uyumlu bir şekilde stratejimizi belirledik. 2015-16-17 yılları Türkiye’nin yabancı yatırımda sıçrama yapacağı yıllar olacak. 2023’lere doğru yılda 25 milyar dolar yatırım çeken ülkeler ligine girmeyi hedefl iyoruz. Sıfırdan yatırım çekme liginde ilk 20 ülke içindeyiz toplamda da bu sıralama içine girmek istiyoruz.”
12 TIR çimentoya bir tıbbi cihaz
Katma değer yaratan yatırım çekmenin önemine dikkat çeken İlker Aycı, “Değer transferi yapabileceğimiz işleri hedefliyoruz. Bu konuda enerji, ilaç, kimya sanayiinde, bilişim teknolojileri ve telekom sektöründe görüştüğümüz şirketler var. Sağlık sektörü yeni yatırım alacağımız önemli bir alan. Sağlık turizmi, yerli tıbbi cihaz üretimi odaklandığımız alanlar. Bakın bugün bir ceket Türkiye’den dünyaya 36 dolara satılırken, İtalya bunu 188 dolara satıyor. Nasıl yapıyor? Markalaşarak. Markalaşmaya bu anlamda odaklanacağız. Bir tıbbi cihaz almak için 12-13 TIR çimento satmak gerekiyor. Biz artık tıbbi cihazı burada geliştirip üretecek yatırımları hedefl iyoruz” şeklinde konuştu.
Sadece enerjiye 5-6 milyar $ gelir
İlker Aycı, son zamanlarda dünya enerji devi şirketlerin sürekli Türkiye’ye ziyaretlerde bulunduğunu belirterek şunları söyledi: “ Kısa süre önce ABD’den yarım milyar dolarlık bir rüzgar enerjisi yatırımı aldık. Öte yandan üçüncü nükleer santral için ABD’li dev şirketlerin isimlerinin geçmesi ortada. Enerji yatırımları için ülkemiz çok cazip. Biz yaptığımız projeksiyonlarda yılda 5-6 milyar dolar yatırımı enerji yatırımlardan çekmeyi hedefl iyoruz ve bu kapasitemiz var. “
En büyük sorun hukuk güvencesi
Türkiye’ye gelmek isteyen yatırımcıların en çok önemsediği konunun hukuk güvencesi olduğu bilgisini paylaşan Aycı, “Hukuk güvencesi ilk sırada ve burada da öngürülebilirlik, sürat ve uzmanlaşmış bir yargı isteniyor. Bu konuda Tahkim’in kurulacak olması önemli bir adım ama sonuçta iyi işleyen bir hukuk sistemi isteniyor. Yatırım kararı alındıktan sonra yürütmelerin durdurulması, üst mahkemelerde iptal edilmesi büyük endişe yaratabiliyor. İkinci sırada ise yatırım arazisi sorunu var. Arazi bulmak sorun. Bu konuda ise Çevre Bakanlığımız tüm ülke genelindeki arazilere yönelik bir çalışma yapıyor” diye konuştu.
Türkiye’nin risk kaldırma gücünü hafife almayın
Türkiye için ani duruş riskinin bulunmadığını vurgulayan İlker Aycı, “Burası dünyanın en dinamik bölgesi. Medeniyetin binlerce yıldır beşiği. 18 ayda 3 seçim bir risktir ama 2’si geride kaldı ve diğerinin de sonucu az çok tahmin ediliyor. Öte yandan IŞİD bundan 2 yıl önce olmayan bir riskti. Bu riskin olduğundan fazla büyütüldüğünü düşünüyorum. Türkiye’nin riskleri absorbe etme kabiliyeti hafife alınmamalı. Türkiye son dönemde 2 milyona yakın mülteci kabul etti ve herhangi bir ekonomik ya da siyasi istikrarsızlık olmadı” dedi. Aycı, çözüm sürecinin ise özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’ne yatırım konusunda artısı olabileceğini söyledi.