TÜRKONFED Başkanı Turan: Vadesinde ödeme yapmayan ifşa edilsin
Dünya Gazetesi - Sercan Akıncı
Türk Ticaret Kanunu’nun 1530’uncu maddesi vadeleri 60 günle sınırlasa da piyasada 1 yıla varan vadeleri görmek mümkün. Uzun vadeler en fazla KOBİ’ler üstünde yük yaratıyor. Bir denetim mekanizması olmaması nedeniyle vadelerin uzadığını kaydeden Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Başkanı Orhan Turan, kurulacak mekanizmanın ödemesini uzatanları ifşa etmesi gerektiğini dile getirdi. Kanun çıkarılırken AB’deki yasa dikkate alınsa da kamu kurumlarının bu maddeden muaf tutulduğunu belirten Turan, denetim mekanizması olmadığı için vadelerin uzadığını kaydetti. Hindistan’ın 15 yıl önce çıkardığı yasayla ödemeleri 45 günle sınırladığını hatırlatan Turan, “Ödenmezse ceza kesiliyor. Ekonominin bel kemiği KOBİ’ler. Bunları kilitlememiz lazım. Bunu yasalaştırmalıyız, pratikte uygulanabilir olmalı. Kamu ve belediyeler de dahil edilmeli. Yasa çıkmış ama eksik ayaklarıyla çıkmış. Kurulacak mekanizmayla gerekirse ifşa edilsin gerekirse ceza kesilsin” dedi.
Her şirket cari açığını yönetmeli
Dövizdeki dalgalanma nedeniyle artan hammadde fiyatları en çok iç pazara satış yapanı zorluyor. Girdileri döviz, geliri ise TL olan şirketler dövizdeki oynaklığı iyi yönetememesi halinde ifl as riskiyle karşı karşıya kalabilir. Gelecek dönemde iç pazara çalışan şirketlerin daha da zorlanacağını ifade eden Turan, “Türkiye’de üretim yapan bir firmanın ithal girdisi çok yüksek ve iç pazara çalışıyorsa işleri çok zor. İhracat/ iç pazar dengesini oturtmalı. Şirketlerin kendi cari açıklarını yönetmesi lazım” dedi.
Bazı şirketlerin iç bürokrasisi nedeniyle rekabet etmeye enerjisi kalmadığına dikkat çeken Turan, şirket içi birimlerin zaman zaman topu birbirlerine attığını kaydetti. Türkiye’deki şirketlerde bir yığın verinin olduğunu kaydeden Turan, buna karşın bu verileri anlamlandırılmadığını dile getirdi.
Kendi şirketinde de önüne bir çok tablo konulduğunu ifade eden Turan, “O kadar çok data var ki. Sabahtan akşama kadar otur bin 500 tane datayla uğraşırsın. Hangi birini yorumlayacağım. Ben şirketteki arkadaşlara exceli yasaklayacağım dedim. Artık raporun altına yönetici özeti yazdırıyorum” dedi.
Kredi alabilecek müşteriye mal satıyorlar
TÜRKONFED Başkanlar Konseyi, konfederasyon yönetim kurulu üyeleri ve 29 federasyon başkanının katılımı ile “Olağanüstü Gündem” ile İstanbul’da toplandı. Toplantıda en çok dile getirilen sorunlardan birinin tahsilat olduğunu anlatan Orhan Turan, piyasanın 180- 200 günleri bulan vadeleri taşıyamaz hale geldiğini söyledi. Vadelerin uzadığını fakat bir yerde kırılacağını vurgulayan Turan, şöyle devam etti: “Peşin daha cazip hale geliyor. Türkiye’nin en büyük
sorunu tahsilat. Bu döneme özgü olarak düşünmemek lazım. Perakende de sorun yok ama esnaf sorun yaşıyor. Ağustos- eylülde de gördüm bu yüzde ekonomiyi kilitliyoruz. Herkes tüm satışları risk olarak görüyor. Bunu tahsil edemem diyen mal satmıyor. Nakit satsa sorun yok. Türkiye olarak bunu çözmemiz lazım. Paranın maliyeti artınca paradan para kazanma isteği arttı. O nedenle ne kadar geç ödersem o kadar iyi diyorlar.”
Tahsilat sorununa çözüm önerisi
Tahsilat sorunu için bir de çözüm önerisi var TÜRKONFED’in. ‘Önce küçüğü düşün’ ilkesini vurguladıklarını anlatan Turan, borcunu yapılandıran büyük şirketlerin önce KOBİ’lere ödeme yapması gerektiğini ifade etti. Alacak sigortasının da tahsilat sorununa çözüm olabileceğini vurgulayan Turan, şunları söyledi: “Ben faturayı kestiğimde ödeme alabilecek miyim diye düşünmemeliyim. Eximbank bir ara yurtiçinde sigorta işini düşünüyordu. Her satışı risk olarak düşündüğünüzde mal satmamaya başlıyorsunuz. Risk iştahı düşüyor gitgide. Şirketler kendi aralarında ciddi rasyolar geliştiriyorlar. Esnaf çekteki karekod işini çözmüş. Bir firmadan 100 bin liralık mal almak istiyorlar. Karekoddan müşterisinin kredi limitine bakıyor, mesela 10 milyon. O şirket 8 milyonluk kredi kullanmışsa mal satmıyor. 4- 5 milyon kullanana veriyor malı.”