Türkmenistan gazı, Avrupa’ya Türkiye üzerinden ulaştırılabilir
Türkmenistan gazının, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) üzerinden Türkiye ve Avrupa’ya taşınmasını ‘tarihi bir olay’ şeklinde nitelendiren uzmanlar, bu girişimin desteklenmesi gerektiğini söylüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, önceki gün Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhammedov’un ev sahipliğinde Türkmenistan’ın Avaza bölgesinde düzenlenen ‘Türkiye-Azerbaycan-Türkmenistan Devlet Başkanları 1. Zirvesi’nde bir araya gelmişti. Türkmenistan gazının Türkiye ve Avrupa’ya ulaştırılması için görüşmelerin de yapıldığı toplantıda, üç ülke arasında ‘Enerji Alanında İşbirliğinin Geliştirilmesine Dair Mutabakat Zaptı’ imzalanmıştı.
Söz konusu mutabakatı değerlendiren Oxford Enerji Çalışmaları Enstitüsü Araştırma Görevlisi Gulmira Rzayeva, Türkmenistan’ın büyük bir doğal gaz rezervine sahip olduğunu ve her yıl Rusya ve Çin’e milyarlarca metreküp gaz ihraç ettiğini söyledi. Rzayeva, Türkmen gazının önce Azerbaycan’a oradan da TANAP üzerinden Türkiye ve Avrupa’ya sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) olarak taşınmasının maliyet açısından uygun olmadığını, ancak boru hattı inşa edilerek bu sevkiyatın yapılmasının daha avantajlı olabileceğini dile getirdi. Türkmenistan gazının Türkmenistan, Azerbaycan ve Türkiye’den oluşan bir konsorsiyumla ilk başta 10 milyar metreküp gibi bir hacimle taşınabileceğini kaydeden Rzayeva, Türkmenistan gazının Türkiye için diğer gaz tedarik ülkelerinden maliyet göz önüne alındığında daha uygun olabileceğini de dile getirdi.
Rzayeva, Türkmen gazının uygun bir fiyattan temin edilmesi durumunda Türkiye’nin gaz aldığı diğer ülkelere karşı elinin güçleneceğini de belirterek, “Bu da Türkiye’yi ne yapar? Bölgenin hatta dünyanın endüstri bakımından en zengin ülkelerinden yapar. Türkiye zaten bugün çok üretiyor, ihraç ediyor ama bunun için gaz lazım. Eğer Türkiye’nin gazı olursa Almanya’nın yerini alabilir. Gelecekte bu kaynaktan daha çok gaz tedarik edilebilir, 30 milyar metreküp kadar, ki Türkmenistan’ın böyle bir potansiyeli var. Bu, tabii Türkiye’nin vasıtasıyla Avrupa’ya ihraç edilebilir" diye konuştu.
“Avrupa’nın bu girişimi desteklemesi gerekir”
Akdeniz Ülkeleri Enerji Şirketleri Birliği Petrol ve Gaz Direktörü Sohbet Karbuz da Türkmen gazına ilişkin yapılan zirveyi ‘güzel bir gelişme’ olarak nitelendirerek, Türkmenistan’dan ve Türkmenistan ile Azerbaycan’ın Dostluk Sahası’ndan sevk edilecek gazın miktarının netleşmesi gerektiğini söyledi.