Türkiye yabancı yatırımda Avrupa’dan yüzde 6 pay aldı
Financial Times bünyesindeki fDiIntelligence tarafından hazırlanan rapora göre, 2016’da dünyada sıfırdan doğrudan yabancı yatırımlar 2011 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Türkiye’nin geçtiğimiz yıl çektiği yatırımlar önemli oranda artarak 8.8 milyar dolara çıktı.
Evrim KÜÇÜK
Ekonomik büyümeyle yakından ilişkili olan sıfırdan doğrudan yabancı yatırımlar yükseliş trendinde. 2016 yılında dünya ekonomisi yüzde 3.1 büyüme gösterdi. Küresel görünümün iyileşmesi sermaye yatırımlarına da yansıdı. UNCTAD’a göre dünyada resmi doğrudan yabancı yatırım akışı 2016’da yüzde 13 azalarak 1 trilyon 670 milyar dolara inerken, satın alma ve ortak girişimler dışarıda tutulduğunda dünya genelinde yeni yatırımlar yüzde 6’dan fazla artarak 776.2 milyar dolara çıktı.
Türkiye’de, ‘greenfield’ olarak da bilinen yeni doğrudan yabancı yatırımlar yüzde 55 arttı. Bu tip yatırımlarda Türkiye’nin Avrupa’dan aldığı pay yüzde 6 oldu.
Financial Times bünyesindeki fDiIntelligence tarafından hazırlanan rapora göre, 2016’da dünyada ‘greenfield’ yatırımları 2011 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Yabancı sermaye kaynaklı olarak yatırılan yeni istihdam sayısı yüzde 5 artarak 2.02 milyon oldu. Fakat dünya genelinde bu tip projelerinin sayısı yüzde 3 azalarak 12 bin 644’e geriledi.
Geçtiğimiz yıl Avrupa’da sıfırdan yapılan doğrudan yabancı yatırım miktarı düşerken, aynı dönem içinde Türkiye’ye yapılan yatırımlar arttı. 2016’da Avrupa’ya yapılan yatırımlar proje bazında yüzde 9 azalarak 4 bin 712’ye indi. Sermaye yatırımları da yüzde 12 gerileme gösterdi.
Türkiye’ye bakıldığında, proje bazında yatırımların yüzde 5 azalarak 150’ye indiği ancak yatırımların değerinin yüzde 55 artarak 8.8 milyar dolara çıktığı görülüyor. Geçen yıl Avrupa’da doğrudan yabancı yatırımlarda en büyük payı yüzde 22 yani 34.8 milyar dolarla İngiltere aldı.
İkinci sırada yüzde 8 ile Fransa yer alırken, Türkiye’nin Avrupa’daki yatırımlardan aldığı pay yüzde 6 oldu. Avrupa’daki yatırımlarda proje bazında en büyük artışlar sırasıyla yüzde 60 ile Estonya ve yüzde 57 ile İsviçre’de kaydedilirken, İsviçre’ye yapılan yatırımların değeri de yüzde 46 arttı.
En çok yatırımı Hindistan çekti
Geçtiğimiz yıl dünyada öne çıkan trendlere bakıldığında, Hindistan’ın en çok DYY açıklayan ülke konumunu koruduğu görüldü. Hindistan’a yapılan yeni yabancı yatırımlar yüzde 2 artarak 62.3 milyar dolara çıktı. Çin 59 milyar dolarla ikinci büyük DYY pazarı olurken, ABD 48 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldı. Çin’deki DYY projeleri yüzde 10 geriledi. 2016’da İngiltere’deki yatırımlar, AB’den çıkış sürecinden dolayı önemli bir darbe alarak yüzde 42 azaldı. Siyasi çalkantıların vurduğu Brezilya’da da sermaye yatırımlarının büyüklüğü yüzde 28 düşerek 12.1 milyar dolara indi.
İran, Arjantin, Kazakistan sermaye yatırımlarında sıçrama yapan ülkeler oldu. Arjantin’deki proje sayısı yüzde 123 artarken, yatırımların parasal büyüklüğü yüzde 279 artarak 12 milyar dolara çıktı. İran’daki proje sayısı yüzde 556 artarak 59 adete çıkarken, Kazakistan’daki petrol, kömür ve doğalgaz projelerinin ülkenin cazibesini artırması yatırımları yüzde 591 artırdı.
Dünyada en çok yatırım gayrimenkule yapıldı
2016 yılında sermaye yatırımlarında aslan payı gayrimenkul sektörünün oldu. 157.6 milyar dolarlık yatırım çeken sektörü, 121 milyar dolarla fosil yakıt sektörü izledi. Yenilenebilir enerji sektörü 77.1 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldı. Proje bazında en çok yatırım ise 2012 adet ile yazılım ve IT sektörlerinde gerçekleşti. Endüstriyel makine, ekipman ve araçları proje bazında en çok yatırım çekenler arasında yer alırken; iş çözümleri, finansal hizmetler, komünikasyon projelerin yoğun olduğu diğer sektörler oldu.
Küresel yatırımlarda yüzde 10 artış bekleniyor
fDiIntelligence, bu yıl sıfırdan sermaye yatırımlarının artmaya devam edeceğini öngörüyor. IMF’nin bu yıl küresel ekonomik büyüme için yüzde 3.4 ve gelecek yıl yüzde 3.8 büyüme tahmininde bulunduğuna dikkat çeken fDi raporunda, küresel görünümün daha iyi olmasının etkisiyle bu yıl ‘greenfield’ yatırımlarında yüzde 10 artış beklendiği belirtildi. Raporda, ABD’nin ticari politikalarının, ABD’nin para politikasının, İngiltere’nin AB ile yürüttüğü birlikten çıkış görüşmelerinin, Almanya’daki seçimlerin, Çin’in doğrudan yabancı yatırım politikasının 2017 yılında yabancı yatırımlar üzerinde belirleyici unsurlar olduğu ifade edildi.
