Türk işadamlarına 60 somut teklif

ANKARA - 1 Temmuz’dan itibaren AB Dönem Başkanlığı’nı üstlenecek İtalya’nın Ankara Büyükelçisi Gianpaolo Scarante, Türk şirketlerine İtalya’daki somut yatırım fırsatlarını sunarak Türkiye ile İtalya arasındaki ikili ilişkileri geliştirmek istediklerini söyleyerek, “Türk yatırımcıya 60 tane somut yatırım fırsatı sunacağız” dedi. 

İstanbul’da gerçekleştirilecek Destinazione Italia toplantısının öncesinde Ankara Sohbetleri’ne konuk olan İtalya Büyükelçisi Gianpaolo Scarante, “Türkiye’deki bin 100 İtalyan sermayeli şirketin karşılığında İtalya’da kayıtlı 50’den daha az Türk şirketi bulunmaktadır. Ülkemizdeki Türk sermayeli yatırımları artırarak bu değerleri yeniden dengeleme konusunda ‘Destinazione Italia’ programının organizasyonunu gerçekleştireceğiz. Türk şirketlerinin son dönemde İtalya’da özellikle turizm sektöründeki yatırımları arttı. Yarın İstanbul’da düzenlenecek toplantıda Türk yatırımcılara sektörel çeşitlilik sağlayacakları 60 tane somut yatırım fırsatı sunacağız” şeklinde konuştu. 

• Ankara Sohbetleri’ne konuk olan Gianpaolo Scarante, Ankara Temsilcimiz Ferit B.Parlak ve arkadaşımız Gülsüm Sallioğlu Gül’ün iki ülke ilişkileri ile ilgili sorularını yanıtladı. 

Türkiye’nin ve İtalya’nın yabancı sermaye ve doğrudan yabancı yatırım çekme konusunda yoğun çabası var. Hatta bu konuda Türkiye’de de çalışmalarınız var. O çalışmanızdan başlayalım mı? 

Söylediğiniz gibi, İtalya’ya yatırım çekilmesi İtalya Hükümeti’nin önceliklerinden biridir. İmalat konusunda Avrupa’da 2’nci, dünya’da ise 3’üncü güç olan İtalya, doğrudan yabancı yatırım stokunun yalnızca yüzde 1.6’sını çekebilmektedir. Bu rakam oldukça düşük olup, özellikle yasal düzenlemeler bakımından yatırımcıları vazgeçirebilecek pek çok etkenden kaynaklanmaktadır. 

2014 yılında İtalya’ya yeni yatırımlar çekmeye odaklanacağız ve bunların ülkenin ekonomik büyümesi için itici bir güç olacağına inanıyoruz. 

Bu kapsamda İtalya Hükümeti’nin, yabancı yatırımları teşvik etmek ve italyan işletmelerin rekabetçiliğini artırmak amacıyla geliştirdiği “Destinazione Italia” (Hedef İtalya) adlı programının yayılması için çeşitli inisiyatifl er planlamaktayız. “Destinazione Italia” programı, “yatırım ömrü”- nün tamamını etkileyen, vergilerden istihdama, hukuktan Ar-ge’ye, yurtdışı bağlantıların güçlendirilmesinden İtalya’nın imajının geliştirilmesine kadar pek çok alanda kendini gösteren bir dizi tedbirden oluşmuştur. Şüphesiz, ülkeye yatırım çekmek için yabancı yatırımcının hayatını kolaylaştırmak gerekir, bu da haklarla, vergilerle ve izin süreçleriyle ilgili konuların netleştirilmesiyle mümkün olur. 
İstanbul’da “Destinazione Italia” programının tanıtılması için yarın yapacağımız etkinliğe, DEİK’in çok değerli işbirliği sayesinde yaklaşık 100 civarında Türk yatırımcının katılmasını bekliyoruz. Bu etkinlikte yaklaşık 60 adet mevcut yatırım fırsatı tanıtılacak. Burada amaçlanan, Türk şirketlerine İtalya’daki somut yatırım fırsatlarını sunarak ülkelerimiz arasındaki ikili ilişkilerin geliştirilmesine katkıda bulunmak. 

• Somut yatırım fırsatlarından ne anlamalıyız? Biraz açar mısınız? 

İtalya’daki yatırım olanakları turizm, gayrimenkul, imalat, tarımsal üretim gibi geleneksel sektörlerden, IT ve yenilenebilir enerji gibi yenilikçi sektörlere kadar oldukça geniş bir yelpazeden oluşuyor. Veriler bu sektörlerin hepsinde Türk yatırımcıların ilgisinin yüksek olduğunu gösteriyor. İtalya’daki tüketici taleplerinin ve pek çok sektördeki yatırım fırsatlarının, küresel krizdeki durgunluğun ardından eskisi gibi yükselmiş olduğunu Türk yatırımcı bilmelidir. Bugün, Türkiye’deki bin 100 İtalyan sermayeli şirketin karşılığında İtalya’da kayıtlı 50’den daha az Türk şirketi bulunmaktadır. Ülkemizdeki Türk sermayeli yatırımları artırarak bu değerleri yeniden dengeleme konusunda “Destinazione Italia” programı şüphesiz katkı sağlayacaktır. 
Bununla beraber trend artış yönündedir, buna Pernigotti şirketinin satın alınması ve Türk şirketlerinin özellikle turizm sektöründeki yatırımları gibi çeşitli örnekler verilebilir. İtalya’nın, Türkiye gibi stratejik ülkelerle olan işbirlikleri her daim güçlendirilmelidir. 

• İtalya’ya yatırım planlayan Türk firmalara sağlanan/sağlanacak destekler, olanaklar nelerdir? 

Bir ülkenin yatırım açısından çekiciliği yalnızca pazar öğeleriyle değil, aynı zamanda kurumsal, sosyal ve hukuksal yapının kalitesiyle de belirlenir (yerel yönetimlerin etkinliği, altyapının yeterliliği, hızlı bürokrasi, sosyal haklar, sosyal hizmetler vb). “Destinazione Italia” programının uygulamaya konulmasıyla, Türk yatırımcılara, daha fazla rekabetçi, daha iyi hizmetlerle, Ar-Ge ve yenilikçiliğe verilen desteklerle, belirsizlikleri azaltarak, daha modern bir mevzuatla ve daha etkin bir kamu yönetimiyle daha iyi bir iş ortamı sağlamak amaçlanmaktadır. Bu program dahilinde, enerji faturalarının düşürülmesi, üretimle ilgili yatırımların finansal teşviki, bürokratik işlemlerin sadeleştirilmesi gibi bazı tedbirler onaylanmıştır. 

İtalya aynı zamanda yatırım yapan firmalar için, üretim konusunda her türlü ihtiyaca cevap verecek formasyonda bir insan kaynakları potansiyeline ve dünya üzerinde yaratıcılık açısından öncü yeteneklerde iş gücüne sahiptir. Bunlara, örneğin makine imalatında olduğu gibi (ev aletleri, medikal cihazlar, detay makineleri, endüstriyel makineler, otomotiv, uçak sanayi vs), İtalyan KOBİ’lerin en önemli itici gücü olan mükemmel teknik ve profesyonel nitelikler eklenmektedir. 

Son yıllarda yapılan araştırmalar, İtalya’ya yatırım yapan yabancı şirketler bünyesinde İtalyan kalifiye ve yaratıcı iş gücünün büyük takdirle kabul gördüğünü ortaya koymaktadır. İtalya aynı zamanda dünyada hizmet sektöründeki en yüksek üretim düzeyine sahip ülkeler arasında yer almakta, orta ve yüksek teknolojili imalattaki istihdam düzeyi olarak ise Avrupa’da, Almanya’nın hemen ardından gelmektedir. 

• Türkiye ile İtalya arasındaki ticaret hacmi 2011’de rekor kırdı. Sonra düştü. 2014 hedefi nedir? Ticaret hacmini artırmak için neler yapılabilir? 

Evet, Türkiye ile olan ticari ilişkiler mükemmel seviyelerde sürmekte ve İtalya, Türkiye’nin ticaret ortakları arasında hep ilk sıralarda yer almaktadır (2011’de 21.3 milyar dolarlık rekor bir ticaret hacmi yakalanırken, 2013 yılında 19.6 milyar dolar civarında yine kayda değer bir ticaret hacmi yakalandı). 2013 yılında Türkiye’ye ihracatımız 12.8 milyar dolar, Türkiye’den ithalatımız ise 6.7 milyar dolar olup, İtalya lehinde 6.1 milyar dolarlık bir pozitif bakiye söz konusu olmuştur. Kamu ihalelerinde de İtalya aktif bir rol oynamış, İtalyan şirketleri Türkiye’nin önemli projelerinde yer almıştır. İtalya, Türkiye için özellikle bankacılık, enerji, makine, otomotiv, altyapı ve inşaat, savunma sanayi, tekstil ve giyim, gıda, elektrikli ev aletleri ve kimya gibi sektörlerde önemli bir partner olmuştur. 

• İtalyan şirketlerin Türkiye’ye ilgisi devam ediyor mu? Mevcut ve planlanan yatırımlar hakkında bilgi verir misiniz? 

Şirketlerimiz bu pazara oldukça büyük ilgiyle bakıyor çünkü Türkiye dünyada büyüme hızı en yüksek ülkelerden biri ve son 10 yılda gayrisafi yurtiçi hasılasını neredeyse üçe katlamış durumda, üstelik 80 milyona yakın, genç ve dinamik bir nüfus yapısına sahip. 

Burada yer alan bin 100 İtalyan şirketinin yanı sıra, Türk tüketicisinin ihtiyaçlarının sürekli artış gösterdiği ve zevklerin her daim gelişerek “güzel” kavramının değer kazandığı bir ortamda, İtalya’nın bu konudaki uzmanlıklarının yansıması olan “Made in Italy” ürünler oldukça rağbet görmektedir. 

Örnek vermek gerekirse Eataly yakın zamanda İstanbul’da bir şubesini açmış, pek çok İtalyan marka yeni mağazalar açarak özellikle AVM’lerde varlıklarını artırarak sürdürmüştür. 

Üretim alanında ise, İtalyan işletmelere ait endüstriyel tesislere bakıldığında, Türkiye’deki yatırımlarını genişleten veya yeni tesisler açan işletmelerin sayısı gitgide artmaktadır. 

Bunların arasında gıda konusunda faaliyet gösteren Ferrero grubu, medikal alanda Recordati yanı sıra tekstil ve makine alanında faaliyet gösteren irili ufaklı pek çok İtalyan işletmesi yer almaktadır. 

Benzer bir fenomen bankacılık alanında da görülmektedir, Türkiye’de, bazıları senelerdir faaliyet gösteren pek çok İtalyan bankası vardır. 

• Türkiye ve İtalya’nın 3’üncü ülkelerdeki işbirlikleri hakkında bilgi verir misiniz? Hangi ülkelerde ve hangi sektörlerde işbirliği artırılabilir? 

Türkiye, Avrupa, Asya ve Ortadoğu’nun ortasında doğal bir köprü konumundadır ve bu anlamda bölgenin en önemli pazarlarının yer aldığı 1.5 milyar nüfuslu bir havzaya açılan bir kapıdır. 

İtalyan ve Türk şirketlerinin, işbirlikleri ve ortaklıklar geliştirerek üçüncü ülkelerde birlikte çalışabileceği sektörler çok çeşitlidir. Hatta, üçüncü ülkelerde yapılacak işbirliklerinin, iki ülke arasında gelecekte yapılacak endüstriyel yatırımların kilidini oluşturduğuna inanıyorum. 

Türkiye şüphesiz, şirketlerimizin Orta Asya ülkelerinin ayrıcalıklı pazarlarıyla ve Kuzey Irak’la bağlantılarını sağlayacak önemli bir kapıdır. 

Bu bölgeler ekonomik olarak büyümekte olan, önemli enerji kaynaklarına sahip bölgelerdir ve bu özellikler İtalyan şirketlerinin know-how’ıyla ve Türk üretim dokusunun penetrasyon kabiliyetiyle birleştiğinde, tüm tarafl arın ekonomilerine fayda sağlayacak işbirlikleri oluşacaktır. Özellikle enerji sektörü (upstream ve downstream), savunma sanayi ve makine sektöründe oldukça stratejik ortaklıklar geliştirmek mümkündür. 

Bu anlamda, havacılık sektöründe Agusta-Westland ve TAI’nin, ATAK T129 adlı askeri helikopteri üretmek için yaptıkları verimli işbirliğini hatırlatmak isterim. 

Aynı şekilde, İtalya’nın geleneksel ilgi alanında olan, Türkiye’nin de son yıllarda pek çok inisiyatifl e yer almaya başladığı, Afrika Boynuzu ülkelerinde de benzer sinerjiler yakalanabilir.