TTIP şahlanacak, Türkiye dahil olacak

ABD Dışişleri Bakanlığı Ekonomik İşler Müsteşarı Catherine Novelli, ABD ve Türkiye arasında ticaret ve yatırım alanındaki işbirliğini artırmak amacıyla birçok çalışmanın yürütüldüğünü kaydederek, bu kapsamda ABD Ticaret Bakanı Penny Pritzker’in bu ay sonunda 12 büyük şirketin CEO’su ile beraber Türkiye’ye geleceğini bildirdi. Türkiye’nin, ABD ve AB arasında imzalanacak olan Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması’na (TTIP) dahil olması noktasında ise Novelli, “ABD ve AB anlaşmayı sonuçlandırdıktan sonra Türkiye'yi bu sürece dahil etme ihtimalleri üzerinde çalışıyor. Bu gerçekten en pratik çözüm olacak” dedi. 

TTIP konusundaki çalışmanın Türkiye’ye verdikleri önemin derecesini gösterdiğine dikkat çeken Novelli, “Türkiye ile kurduğumuz diyalog ve komite son derece özel bir komite. Çünkü şu zamana kadar herhangi bir ticaret anlaşmasının tarafı olmayan hiçbir ülke ile böyle bir görüşme yapılmadı. Bu da bizim Türkiye ile olan özel işbirliğimiz ve dostluğumuzdan, Türkiye’ye verdiğimiz önemden ve bu konunun Türkiye için önemini bildiğimizden kaynaklanıyor. Bunu özellikle belirtmek istiyorum” şeklinde konuştu. Firmaların ortak yatırım yapabilmeleri konusunda da çalışma yürüttüklerini dile getiren Novelli, “Türk firmalarıyla, Amerikan firmalarını nasıl daha fazla eşleştirebiliriz konusunda ve veri zincirinde Türk firmalarının nasıl daha fazla yer alabilecekleri konusunda çalışıyoruz. Bunları konuşurken, iki ülke şirketlerini bir araya getirecek en iyi ortamı hazırlamayı amaçlıyoruz” dedi. Novelli, Ankara Temsilcimiz Ferit Parlak ve arkadaşımız Özüm Örs’ün sorularını cevapladı. 

“PRİTZKER, AY SONUNDA TÜRKİYE’YE GELİYOR” 

ABD ve Türkiye arasındaki ticari işbirliği nasıl daha ileriye götürülebilir? 

İş dünyası temsilcileriyle yaptığım görüşmede, özellikle ticaret ve yatırım alanlarında işbirliğinin daha ileriye nasıl götürülebileceği konusunda bir görüşme yaptık. Şu anda hali hazırda, Türkiye ve ABD arasında güçlü bir ekonomik bağ var. Bunu daha ileriye nasıl götürebiliriz konusunda bir toplantı yaptık. Bu birkaç şekilde olacak. Bir tanesi; ABD Ticaret Bakanı Penny Pritzker bu ayın sonunda Türkiye’ye gelecek ve beraberinde Başkanlık İhracat Konseyi üyeleri de olacak. Bu konsey, ABD’de birçok büyük şirketin üst düzey yetkililerinden oluşacak. Bunun yanında; bizim ‘ABD’yi Seç’ programımız var. Özellikle ABD’deki eyaletlerde yurtdışına yatırım yapmayı düşünen işadamlarımız var. Bu platformda kendilerine eş partnerler buluyorlar. Bu bir şirket olabilir, eyalet olabilir. Bu platform sayesinde diğer ülkelerdeki iş dünyası yada şehirlerle işbirliği bağlantısı kurulabiliyor. 

Bu konuda hükümet nezdinde bir işbirliği var mı? 

İki hükümet arasında birtakım yapısal reform konularında da işbirliği yapıyoruz ve yapmayı planlıyoruz. Bunlardan bir tanesi ki; bu az önce bahsettiğim genç girişimciler için önemli bir konu, Türkiye’deki fikri mülkiyet haklarının korunması konularındaki mevzuatın ve bu alanın Türkiye’de nasıl daha ileriye götürülebilir konusunda bir işbirliği. Bir diğeri, buraya yatırım yapacak Amerikan işadamları için bazı süreçlerin nasıl daha az yorucu yapılabileceği ve daha uygun bir iş ortamının nasıl oluşturulabileceği konusunda işbirliği. Diğer bir konu ise; özellikle değer ve veri zinciri içerisinde Amerikan firmaları için Türk firmalarının hangi alanlarda daha fazla üretim yapabileceği konusu. Otomotiv sektörü bu alanlardan bir tanesi. Örneğin, otomotiv yedek parçaları… Türk firmalarıyla, Amerikan firmalarını nasıl daha fazla eşleştirebiliriz konusunda ve veri zincirinde Türk firmalarının nasıl daha fazla yer alabilecekleri konusunda çalışıyoruz. Bunları konuşurken, iki ülke şirketlerini bir araya getirecek en iyi ortamı hazırlamayı amaçlıyoruz. Bizim burada çok büyük bir Büyükelçiliğimiz ve etkin temsilcilerimiz var. Dolayısıyla burada Türk firmalarından gelecek her türlü soruyu cevaplandırmaya hazırlar. 

Ticaret Bakanı Pritzker, kaç kişilik bir heyetle geliyor? 

Şirketler, yatırım ortamı sağlamak adına bakanlıktan söz aldılar mı? Bakanı Pritzker, 12 CEO ile birlikte geliyor. Her iki bakanın da bu konularda halihazırda girişimleri var. Hem yatırım ortamı, hem de fikri mülkiyet haklarının gelişmesi konusunda hassaslar. Bu konuda çalışmalar yürütülüyor. Bu açıdan, evet diyebilirim. 

Otomotiv sektörü dışında işbirliği yapılabilecek sektörleri sıralayabilir misiniz? 

Birçok sektör için geçerli olabilir. ABD Ticaret Bakanlığı, diğer ülke şirketleriyle ABD şirketleri arasında arabuluculuk yapma konusunda aktif bir rol oynuyor. Biraz önce söylediğim tedarik zinciri, diğer sektörler için de geçerli. 

İki ülke şirketleri üçüncü ülkelerde, özellikle Irak’ta birlikte yatırım yapabilir mi? 

Elbette, tabii ki. Birlikte yatırım yapmaları sadece orada değil, birçok yerde mümkün olabilir. Özel sektörün güzel tarafı bu. Olanaklar sınırsız. Her ülke şirketleri istedikleri yerde, istedikleri ülkede sonsuz işbirliğine girebilir. 

“TÜRKİYE İLE ABD ARASINDA ÖZEL BİR KOMİTE OLUŞTURULDU” 

Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması (TTIP) konusunda görüşmeler sürüyor. Türkiye’nin de bu anlaşmaya dahil olması noktasında son durum nedir? 

Türkiye ve ABD arasında bu konuda özel ve üst düzey bir komite oluşturuldu. Bu komitede, ABD tarafında Amerikan Ticaret Temsilcisi Michael Froman, Türkiye tarafında Ekonomi Bakanı Sayın Nihat Zeybekci yer alıyor. Bu komitenin amacı bire bir olarak, Türkiye’nin ABD ve AB arasındaki gelişen bütün gelişmelerle ilgili, TTIP konusunda, yapılan anlaşmalarda sıcağı sıcağına bilgilendirilmesi. Bu anlaşmalar sonuçlandıktan sonra bir şekilde Türkiye’nin bu anlaşmalara ne şekilde dahil edebileceğinin yolu aranıyor. Şunun da altını çizmek istiyorum; Türkiye ile kurduğumuz diyalog ve komite son derece özel bir komite. Çünkü şu zamana kadar herhangi bir ticaret anlaşmasının tarafı olmayan hiçbir ülke ile böyle bir görüşme yapılmadı. Bu da bizim Türkiye ile olan özel işbirliğimiz ve dostluğumuzdan, Türkiye’ye verdiğimiz önemden ve bu konunun Türkiye için önemini bildiğimizden kaynaklanıyor. Bunu özellikle belirtmek istiyorum. Bu çok özel ve farklı bir durum. 

Türkiye’nin TTIP’ye dahil olması çok mu zor? 

ABD ve AB anlaşmayı sonuçlandırdıktan sonra Türkiye bu sürece dahil edilmesi planlanıyor. En pratik çözüm bu.

“TÜRK EKONOMİSİNİN GÖSTERDİĞİ DİRENÇ, GÜÇLÜLÜĞÜN GÖSTERGESİ"

Türkiye’nin çevresindeki ülkelerde birçok karışıklık var. Bu ortamda, uzaktan bakıldığında Türk ekonomisi nasıl gözüküyor?

Gerçekten zorlu bir coğrafya. Öte yandan bütün bu gelişmelere rağmen ve daha önceki zamanlarda da yani bölgesel konular dışında ekonomik alandaki dünyadaki gelişmelere rağmen Türkiye ekonomisinin gösterdiği direnç aslında Türkiye ekonomisinin güçlülüğünü test etmiş oluyor ve bunun bir göstergesi oluyor. Dolayısıyla bu gelişmeye bakınca ve Türkiye yapısal reformlarına devam ettiği sürece, Türkiye potansiyeli çok yüksek bir ülke. Biz buna gerçekten inanıyoruz. 

Geçtiğimiz gün gerçekleştirilen İnternet Yönetim Forumu’nda bir konuşma gerçekleştirdiniz ve Türk girişimcileri daha yakından tanıma fırsatı buldunuz. Türk girişimcileri etkin buldunuz mu?

İstanbul’da Türk Hükümeti’nin ev sahipliğinde düzenlenen İnternet Yönetim Forumu’na katıldım. Üç binden fazla katılımcı vardı. Foruma, internet dünyasında görevli herkes, hükümet yetkilileri, özel sektör, akademisyenler ve konuyla ilgilenen STK’lar katıldı. Birçok tarafı bir araya getirdi. Bu forum, internetin ekonomiyi daha canlı hale getirmek yönünde nasıl bir rol oynayabileceği ve bu rolün daha ileri nasıl taşınabileceği konusunda beyin jimnastiğinin yapıldığı bir platform oldu. İşletmecilerin internet kullanımı ve web konulu verdiğim örnek gerçekten şaşırtıcıydı benim için. Daha fazla internet kullandıkları zaman ve daha fazla gelişebileceklerini görüyoruz. Bu konu ve sohbetimizin başında bahsettiğim girişimci gerçekten etkileyici. Orada Türkiye’nin geleceğini gördüm.