Trump'ın ilk büyük savaşı! Fed Başkanı Powell'ı 'topal ördek' yapabilir mi?

Fed Başkanı Jerome Powell'ın baskı altında görevinden istifa edip etmeyeceğine dair verdiği sert ama net yanıt, seçilmiş Başkan Donald Trump'ın ekonomiye dair kapsamlı planları üzerindeki ilk büyük restleşmesini  başlatabilir.

Seçimden sadece birkaç gün sonra, ABD Merkez Bankası beklendiği gibi perşembe günü faiz oranlarını çeyrek puan düşürdü. Ancak tüm gözler Powell'a ve yeni başkan hakkında neler söyleyebileceğine çevrildi. Fed yetkilileri siyasetten uzak durmaya özen gösterse de Powell gazeteciler tarafından başkanlık koltuğundaki akıbeti konusunda sıkıştırıldı.

Basın toplantısı sırasında kendisine Trump'ın talep etmesi halinde istifa edip etmeyeceği soruldu ve Powell sadece “hayır” yanıtını verdi. Daha sonra kendisine bir başkanın Fed başkanını ya da liderlik pozisyonundaki diğer bir Fed yetkilisini kovma ya da rütbesini düşürme yetkisine sahip olup olmadığı sorulduğunda Powell “Yasalar buna izin vermiyor” dedi.

Powell'ın görev süresi ne zaman sona eriyor?

“Seçilmiş Başkan Trump, ikinci döneminde kimlerin görev alacağına ilişkin kararları yakında vermeye başlayacak. Trump-Vance geçiş dönemi sözcüsü Karoline Leavitt, Fortune'a yaptığı açıklamada, "Bu kararlar alındıklarında duyurulacak” dedi.

Trump, başkan olarak ilk döneminde 2018 yılında Powell'ı, Barack Obama tarafından atanan Janet Yellen'ın yerine Fed başkanı olarak atadı. Ancak Trump daha sonra daha gevşek para politikası taleplerini geri çevirmesi nedeniyle Powell ile çatıştı.

Powell'ın başkan olarak görev süresi Mayıs 2026'da, Fed Guvernörü olarak görev süresi ise Ocak 2028'de sona eriyor. Trump isteğine karşın bu süre boyunca görevine devam edebilir. 

Powell topal ördek haline gelebilir

Bu arada Trump, başkan olarak en azından faiz oranları konusunda bir fikri olması gerektiğini söyledi ve ekonomi danışmanı Scott Bessent, Powell'ın yerine erken bir atamanın "gölge Fed başkanı” olarak hizmet edebileceğini, esasen Powell'ı daha az etkiye sahip bir topal ördek haline getirebileceğini öne sürdü.

Şimdilik Fed, Trump'ın ekonomiye ve finansal piyasalara daha fazla destek sağlama arzusuyla uyumlu bir gevşeme döngüsü içinde.

Ancak ekonominin güçlü kalmaya devam ettiğine ve enflasyonun yapışkan olduğuna dair işaretler Fed'in faiz indirimlerinin hızını yavaşlatabilir, hatta Wall Street'te bazıları indirimlere ara verilmesinin gerekli olabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.

Perşembe günkü faiz indiriminin ardından bazı analistler Fed'in aralık ayında tekrar faiz indirimine gidebileceğini ancak ocak ayında daha fazla indirim yapmak yerine faizleri sabit tutabileceğini söyledi.

Trump vaatlerini hayata geçirirse...

Trump'ın ekonomiyle ilgili geniş kapsamlı önerilerini hayata geçirmesi halinde, bunların enflasyonist baskı yaratacağı ve Fed'in faizleri daha da düşürme kabiliyetini sınırlayacağı düşünülüyor.

Trump, özellikle Çin'e uygulanan gümrük vergilerini artırarak ithal ürünlerin fiyatlarını yükseltme sözü verdi. Göçmenlere yönelik planladığı baskı ve kitlesel sınır dışı etme kampanyasının ücretler üzerinde yukarı yönlü baskı yaratacağı görülüyor.

Buna ek olarak, ilk dönemindeki vergi indirimlerini genişletme ve kurumsal oranı daha da düşürme sözü verdi. Ayrıca bahşişler, fazla mesai ücretleri ve sosyal güvenlik ödemeleri üzerindeki vergilerin yanı sıra ordu, gaziler ve ilk müdahale ekipleri için muafiyetler de dahil olmak üzere bir dizi tasfiyenin sözünü verdi. Hatta gelir vergilerini tamamen ortadan kaldırmayı bile düşündü. Bu tür büyük vergi indirimleri, potansiyel olarak açığı artırmanın yanı sıra daha fazla tüketici talebini ve enflasyonu tetikleyecektir.

Powell ise perşembe günü yaptığı açıklamada Fed'in para politikasını maliye politikasındaki değişiklikleri öngörerek belirlemediğini, bunun yerine olaylara göre tepki vereceğini söyledi.