Ticari kartlar bireyseli üçe katladı

İSTANBUL - Yapı Kredi Kredi Kartlarından Sorumlu Grup Pazarlama Müdürü Serkan Ülgen, bu yılın ilk 6 ayında ticari kredi kartlarının cirosunun geçen senenin ilk 6 ayına göre yüzde 67, bireysel kredi kartı harcamalarının ise yüzde 23 büyüdüğünü, dolayısıyla ticari kartlarda bireysel kredi kartlarına göre neredeyse üç katına yakın bir büyüme hızının söz konusu olduğunu belirtti.

Ülgen, şu anda kredi kartları alanında olağanüstü bir durumun yaşanmadığını, 2009 yılında gecikmiş alacakların oranı yüzde 10'lara kadar çıkarken, şu anda bu oranın yüzde 5'lerde seyrettiğini ve genellikle aşağı doğru bir trendden bahsedilebileceğini söyledi. Sektörün büyüdüğünü ve kredi kartı kullanımı ile hacimlerin arttığını ifade eden Ülgen, 2010 yılı ilk yarısında 2009 yılı ilk yarısına göre yüzde 14, 2011'de yüzde 22, bu sene ise yüzde 26 oranında kredi kartı harcamalarında büyüme görüldüğünü, senenin artan bir trendle bitirileceğinin düşünülmediğini, hatta bir miktar azalacağını ve yüzde 25 civarında bir büyüme öngördüklerini dile getirdi.

Harcamalarda nakit çekim ile alışveriş ayrımına bakıldığında, alışverişlerin yüzde 28, nakit çekimin ise yüzde 13 gibi bir bantta büyüdüğünü anlatan Ülgen, nakit çekimdeki büyümenin son yıllarda görülen trend doğrultusunda alışverişin altında seyrettiğini, nakit çekime ilişkin regülasyonların ve alınan kararların bunda etkili olduğunu belirtti.
Kart kullanımını ve hacimleri artıran üç unsuru fiyat artışları, kart bazının büyümesi ve kart kullanımının harcamalardaki payının artması şeklinde özetleyen Ülgen, Türkiye'de şu anda 24 milyon civarında kredi kartı müşterisi bulunduğunun tahmin edildiğini, son 1 yılda Türkiye'de kredi kartı müşteri bazının 1 ila 1,5 milyon adet arasında arttığını öngördüklerini, bunun da sektörün yaklaşık yüzde 5-7 arasında büyümesi anlamına geldiğini kaydetti.

Özellikle kamu kurumlarının yaptığı tahsilatlarda bankaların ciddi penetrasyonunun bulunduğuna değinen Ülgen, "Bireyler, eskisine göre daha fazla harcıyor diye bir durum yok. Zaten örneğin motorlu taşıt vergisini ödüyordu, ama farklı bir metotla ödüyordu, şimdi karta kayıyor. Böyle bakıldığında kart harcaması artıyor, diğer taraftan bireyin harcamasında bütçesine göre bir artış yok" diye konuştu.

Ticari amaçlı kart kullanımında artış

Son birkaç yılda ticari amaçlı kart kullanımındaki artışa da dikkati çeken Ülgen, "Burada iki taraf da yani alan da satan da memnun gibi bir durum var. Çünkü satan taraf, parasını alacağını garanti altına alıyor. Alıcı taraf da alacağını vadeye yayabiliyor ve iki taraf arasındaki ticari işlem kolaylıkla gerçekleşebiliyor" dedi.
Bankaların ticari kullanımı artırmak istediklerinin altını çizen Ülgen, ticari tarafta özellikle Batı Avrupa ile kıyaslandığında Türkiye'nin ciddi anlamda geri kaldığını, genelde İngiltere ve Fransa örneklerine bakıldığında harcamaların yaklaşık yüzde 20'sinin ticari kartlar üzerinden geçtiğini, Türkiye'de ise bu oranın daha yeni yeni yüzde 10'lara geldiğini söyledi.

Bu yılın ilk 6 ayında ticari kredi kartlarının cirosunun geçen senenin ilk 6 ayına göre yüzde 67 büyüdüğüne dikkati çeken Ülgen, "Bireysel kredi kartı harcamaları ise yüzde 23 büyüdü. Dolayısıyla ticari kartlarda bireysel kredi kartlarına göre neredeyse üç katına yakın bir büyüme hızı söz konusu" dedi.
Ülgen, tahminlerine göre bireysel kart harcamalarının yüzde 15 ila 20'sinin ticari amaçlı kullanıldığının altını çizerek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Resme bir bütün olarak bakarsak, aslında bireylerin harcamasının çok da artmadığını, ancak kart kullanım hacminin büyüdüğünü, büyümede ticari kullanımın artmasının önemli etken olduğunu, motorlu taşıtlar gibi farklı ödeme tipleriyle kişilerin hayatında kartların daha çok kullanılır hale geldiğini, bunun tüketimin arttığı anlamına gelmediğini görüyoruz.

Diğer taraftan ülkede fiyat artışı olduğu da dikkate alındığında, bireylerin harcamalarında endişe edici bir artış olmadığına tanık oluyoruz. Batak oranları ya da tahsili gecikmiş alacaklar oranı da bunu destekliyor. Kişilerin ciddi bir borçlanma durumu ya da altından kalkamayacakları borçlanma durumu olmadığı belli. Kriz sonrasında 2009'da yüzde 10'lara kadar çıkan oranlar, şu anda yüzde 5,2 civarında. Ciddi azalma söz konusu."
Ticari kart kullanımının önümüzdeki dönemde daha da artabileceğini dile getiren Ülgen, yeni Türk Ticaret Kanunu ile firma sahiplerinin bireysel harcamalarıyla şirket harcamalarını ayırma ihtiyacının daha da öne çıkacağını, bunun ticari kullanımın daha da artacağı anlamına geldiğini söyledi.

"Taksitli ödemelerin payı artıyor"

Türkiye Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında, tüketim harcamalarında kart kullanımının ortalama bir noktada olduğunu, bireylerin yaptığı tüm tüketim harcamalarının yüzde 30'unun kredi kartıyla yapıldığını anlatan Ülgen, alışveriş harcamaları alışkanlığında taksitli ödemelerin payının arttığını, bunun da genellikle motorlu taşıtlar vergisi ya da diğer vergi ödemeleri gibi yeni girilen sektörlerde ağırlıklı taksitli harcamaların tercih edilmesinden kaynaklandığını söyledi.
Ülgen, sektörde tahsili gecikmiş alacak oranlarında iyiye gidişin söz konusu olduğunu vurgulayarak, Türkiye'de kredi kartı kullanıcılarının yüzde 50'sinin borcunu bir defada kapattığını, yüzde 40'ının borcunu yüzde 20'si ila 90'ı arasında ödediğini, yüzde 10'unun ise asgari ödeme yaptığını kaydetti.
Şu anda toplumda daha fazla harcamaya yönelik bir trendin olduğunu düşünmediğine dikkati çeken Ülgen, "Kesinlikle bir otokontrol söz konusu. Bireyler, fazla açılmak istemiyor. Diğer taraftan 'harcamamı öteliyeyim' gibi bir trend kırılması da yok" yorumunu yaptı.